Πέμπτη 30 Δεκεμβρίου 2021

Αναμνήσεις από ...παλιά..

 Η ιστορική αναδρομή της εκπαίδευσης   βοηθάει στην καλύτερη κρίση και στην εξέλιξή της. Δείτε σε ένα σύντομο ιστορικό βίντεο πώς εκπαιδεύονταν οι πρώτοι Βρετανοί αλεξιπτωτιστές. Κάπως έτσι εκπαιδεύτηκαν και οι πρώτοι αλεξιπτωτιστές του Ιερού Λόχου Μέσης Ανατολής.








Παρασκευή 17 Δεκεμβρίου 2021

Ξέρετε από καταιγίδες;

Πηγή


Όσοι έχετε ζήσει περισσότερο στο βουνό και γενικά στην ύπαιθρο, σίγουρα θα έχετε εμπειρία και θα ξέρετε τι σημαίνει να σε πιάσει καταιγίδα έξω. 

Βασικά ποτέ κανείς δεν είναι ασφαλής όταν αστράφτει και βροντά ενώ βρίσκεται στο βουνό ή στη θάλασσα. 

Το πιο λογικό είναι να σπεύσεις να βρεις καταφύγιο μέχρι να περάσει η μπόρα και η καταιγίδα. Αν ακούς τις βροντές, πρέπει να γνωρίζεις ότι είσαι σε ακτίνα προσβολής από κεραυνό.

Τί είναι οι καταιγίδες; 

"Οι καταιγίδες είναι από τα πιο βίαια ατμοσφαιρικά φαινόμενα και συνοδεύονται από ραγδαίες βροχές, ισχυρούς ανέμους με μεταβλητή ένταση και διεύθυνση, οι οποίοι μπορεί να φτάσουν τα 50 με 80 km/h ή ακόμα και τα 100 km/h, από ισχυρές ηλεκτρικές εκκενώσεις, δηλαδή κεραυνούς και πολλές φορές από χαλάζι.



Οι κίνδυνοι επομένως από τις καταιγίδες συνίστανται από τους τοπικά πολύ ισχυρούς ανέμους, τις τοπικά ισχυρές βροχοπτώσεις, τους κεραυνούς και τις πιθανές χαλαζοπτώσεις.

Η διάρκεια μιας καταιγίδας είναι το πολύ δύο ώρες. Οι ραγδαίες βροχές των καταιγίδων είναι ικανές να προκαλέσουν πλημμύρες."


Τι είναι και πως δημιουργείται ο κεραυνός;

"Όταν υπάρχουν οι συνθήκες που δημιουργούν καταιγίδα, όπως υγρασία στην ατμόσφαιρα πολλή θερμότητα κλπ ο αέρας που στροβιλίζεται παρασύρει ιόντα από τα σύννεφα και από την επιφάνεια της γης ή της θάλασσας και έτσι δημιουργείται συσσώρευση ηλεκτρικών φορτίων στα σύννεφα και φυσικά διαφορά δυναμικού μεταξύ των σύννεφων (συνήθως αρνητικά φορτισμένων ) και της ξηράς ή της θάλασσας φορτισμένης θετικά.

Ο αέρας που υπάρχει μεταξύ του σύννεφου και της θάλασσας είναι όπως γνωρίζουμε κακός αγωγός του ηλεκτρισμού και έτσι τα φορτία δεν μπορούν να κυκλοφορήσουν ώστε να εξουδετερωθούν, κατ' αυτόν τον τρόπο η διαφορά δυναμικού συνεχώς αυξάνεται και παίρνει τιμές πάρα πολύ υψηλές, από 80 εκατομμύρια έως και 1 δισεκατομμύριο βολτ, για να πάρετε μια ιδέα αυτού του μεγέθους σκεφθείτε ότι η διαφορά δυναμικού στο μπουζί είναι περίπου 20 000 βολτ.

Όταν λοιπόν η διαφορά δυναμικού λάβει τόσο υψηλές τιμές γίνεται διάτρηση του αέρα και δημιουργείται ηλεκτρικός σπινθήρας. Η διάτρηση του αέρα δεν είναι στιγμιαία. Από το σύννεφο ξεκινά μια αρχική εκτόνωση η οποία λέγεται “εκτόνωση οδηγός” αόρατη, και προχωρεί με βήματα και ταχύτητα 100 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο προς την Γη.

Από την γη ξεκινά μια εκτόνωση με αντίθετη πολικότητα που ονομάζεται «εκτόνωσης ανάκλησης». Την στιγμή που συναντιόνται οι δυο εκτονώσεις έχουμε τον κεραυνό.

Το φαινόμενο διαρκεί μερικές δεκάδες ή και εκατοντάδες του μικροδευτερολέπτου. Λόγω του σπινθήρα, ο αέρας θερμαίνεται, η θερμοκρασία σε κλάσματα του δευτερολέπτου ξεπερνά κατά πολλές φορές εκείνη της επιφάνειας του Ήλιου, συμπιέζεται και ισχυρές μάζες του μετατοπίζονται.

Η ισχυρή βροντή του κεραυνού δημιουργείται από την διάσπαση του αέρα λόγω υψηλής θερμοκρασίας. Η ένταση του ηλεκτρικού ρεύματος μπορεί να φθάσει τα 200.000 Αμπέρ αν και το 85% των κεραυνών έχουν εντάσεις μικρότερες των 60.000 Αμπέρ η διάρκεια της εκκένωσης είναι της τάξης των δεκάδων μsec, και το μήκος του τόξου πολλές φορές φθάνει και τα 16 χιλιόμετρα.

Φάσεις τυπικού Κεραυνού "Σύννεφο – Γη"
  • Τα ηλεκτρόνια με την εκτόνωση-οδηγό, αρχίζουν να κατεβαίνουν ζικ-ζακ από το σύννεφο. Αυτό διαρκεί 1/100 του δευτερόλεπτου.
  • Ενώ τα ηλεκτρόνια κατεβαίνουν, από το υψηλότερο σημείο της γης ξεκινούν θετικά φορτία.
  • Όταν συναντιόνται σε ένα ύψος περίπου 30-50 μέτρα αρχίζει να περνά ισχυρό ηλεκτρικό ρεύμα, στο κανάλι (πλατύ σαν ένα μολύβι)
  • Σε αυτό το σημείο ένα ισχυρότατο ρεύμα επιστροφής ανεβαίνει προς το σύννεφο με ταχύτητα 130 εκατομμύρια μέτρα το δευτερόλεπτο.


   
Πηγή

Η ισχύς λοιπόν ενός κεραυνού στην καλύτερη περίπτωση είναι (100 000 000 χ 60 000 = 6 000 000 000 K Watt ή 8.152.173.000 ίππους για όποιον καταλαβαίνει καλύτερα αυτή την μονάδα.

Η ενέργεια αυτή είναι ίση με αυτή που χρειάζονται 600 εκατομμύρια νοικοκυριά. Δυστυχώς ακόμα δεν έχει βρεθεί τρόπος την ενέργεια αυτή να την αιχμαλωτίσουμε και να την αποθηκεύσουμε για τις ανάγκες μας.

Οι κεραυνοί βρίσκουν τον δρόμο με την λιγότερη ηλεκτρική αντίσταση προς την γη ο οποίος δεν συμπίπτει τις περισσότερες φορές με τον συντομότερο γεωμετρικά δρόμο. Στην πορεία τους τίποτα δεν μπορεί να τους αντισταθεί αντίθετα όσο περισσότερα εμπόδια συναντούν, τόσο περισσότερο καταστρέφουν".

Οι λάτρεις της φύσης και των δύσκολων σπορ στο βουνό, πρέπει να παίρνουν πολύ σοβαρά τις μετεωρολογικές προβλέψεις.

Γενικά, έχουν εκδοθεί οδηγίες προστασίας από καταιγίδες για τον πληθυσμό.

Αν όμως είσαι έξω γιατί υπάρχει λόγος που στο επιβάλλει, όπως για παράδειγμα μπορεί να συμβεί σ' ένα στρατιωτικό τμήμα, τι κάνεις; Κανονικά, πριν την οποιαδήποτε κίνηση, πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπ'όψη το μετεωρολογικό δελτίο και η πρόγνωση του καιρού στην περιοχή, για να μπορεί κάποιος να προετοιμαστεί κατάλληλα. "Εχθρός-Καιρός-Έδαφος" είναι το τρίπτυχο των υπολογισμών και των εκτιμήσεων πριν ξεκινήσει οποιαδήποτε στρατιωτική ενέργεια.

Η μελέτη αυτών των τριών στοιχείων, δίνει απαντήσεις στα "που, πως, πότε και τι" και βέβαια μέσα σ' αυτά συμπεριλαμβάνεται και η σχεδίαση των κινήσεων, στην οποία, σημαντικό ρόλο έχει και ο καιρός. Συνήθως σε ορεινές περιοχές, οι καταιγίδες συμβαίνουν τις απογευματινές ώρες. Αν λοιπόν θέλουμε να περπατίσουμε το βουνό, καλό είναι να προγραμματίζουμε την πορεία το πρωί, ώστε το απόγευμα να βρισκόμαστε σε καταφύγιο.

Ας πάρουμε όμως την  περίπτωση των πεζοπόρων, που περισσότερο ενδιαφέρει τους λάτρεις της φύσης στους οποίους συμπεριλαμβάνονται  και οι ..ειδικοδυναμίτες. Πέρα από την πρόγνωση ενός μετεωρολογικού δελτίου, έξω στη φύση και κυρίως ψηλά στο βουνό, ο καιρός αλλάζει πολύ γρήγορα και θα πρέπει να γνωρίζουμε τους βασικούς εμπειρικούς κανόνες αναγνώρισης καιρικών φαινομένων. Για την πρακτική μετεωρολογία, έχουμε αναφερθεί σε προηγούμενο άρθρο.

Γενικά, μαύρα σύνεφα και ξαφνικός αέρας, προμηνύει άσχημο καιρό. Το σοβαρότερο στοιχείο μιας καταιγίδας είναι ο κεραυνός. Η έκφραση "κεραυνός εν αιθρία" έχει κάποια δόση αλήθειας. Ακόμη και με γαλανό ουρανό πάνω από το κεφάλι μας, ένας κεραυνός, μπορεί να διασχίσει απόσταση μέχρι και 16 χιλιόμετρα πριν πέσει στη γη. Και ενώ μπορεί κάποιος να νομίζει ότι είναι ασφαλής βλέποντας ότι δεν έχει κακοκαιρία κοντά του και μόνο ότι ακούει τον κεραυνό, είναι σημάδι κινδύνου. Πόσο κοντά πέφτει κεραυνός όταν τον ακούς, μπορεί να υπολογισθεί με τον παρακάτω εμπειρικό κανόνα:

  • Μετρήστε το χρόνο που μεσολαβεί μεταξύ της αστραπής και της βροντής σε δευτερόλεπτα.
  • Διαιρέστε αυτόν το χρόνο που μετρήσατε με το 3 για να υπολογίσετε την απόσταση της καταιγίδας σε χιλιόμετρα.

Όσο και αν φαίνεται περίεργο, οι περισσότερες περιπτώσεις προσβολών από κεραυνό στη χώρα μας γίνονται κατά τη θερινή περίοδο. Σε  ελληνική μελέτη περί κεραυνών, αναφέρεται ότι:

"Από την ανάλυση των δεδομένων για τους θανάτους ανθρώπων εξαιτίας κεραυνού συμπεράναμε ότι έχουμε ένα μέσο όρο των 2 απωλειών ανά έτος (22 απώλειες συνολικά) και ότι το 95% των συμβάντων σημειώθηκαν κατά τους μήνες του μεσοκαλόκαιρου (Μάιος-Σεπτέμβριος). Ο Ιούνιος είναι ο μήνας με τα περισσότερα συμβάντα. Τα θύματα ήταν κυρίως αγρότες και βοσκοί. Όσον αφορά στους τραυματισμούς, έχουμε ένα μέσο όρο των 1,64 τραυματιών ανά έτος και το 83% των συμβάντων να γίνεται κατά τους μήνες του μεσοκαλόκαιρου, με τον Μάιο να είναι ο «χειρότερος» από τους δώδεκα μήνες".

Σίγουρα δεν είναι μεγάλο το ποσοστό απωλειών από κεραυνούς στην Ελλάδα,  αλλά κανένας δεν θα ήθελε να ..συμμετάσχει μέσα σ' αυτό το ποσοστό!

Η άμεση αντίδραση σε επικείμενη καταιγίδα όπως είπαμε και προηγουμένως, είναι να βρεθεί έγκαιρα ένα κατάλληλο οργανωμένο καταφύγιο, πριν αυτή ξεσπάσει. Καλό είναι ν΄αποφεύγεται οποιαδήποτε κίνηση, ειδικά αν δεν συντρέχει πολύ σοβαρός λόγος. Όπως λένε " καλύτερα να αργήσεις λίγο σ' αυτό τον κόσμο, παρά να πας νωρίτερα στον άλλο.."

Αν όμως βρισκόμαστε σε απομακρυσμένη περιοχή χωρίς κάποιο καταφύγιο κοντά, πάλι πρέπει να γνωρίζουμε κάποια στοιχεία αυτοπροστασίας. Το βασικότερο είναι να μη μας πιάνει πανικός! Πρέπει να παραμείνουμε ήρεμοι. Πρέπει ν' απομακρυνθούμε το ταχύτερον από ανοικτές ή/και ελώδεις περιοχές, και βέβαια από κορυφογραμμές.

Όταν βρισκόμαστε μέσα σε δάσος, κατευθυνόμαστε σε συστάδα χαμηλών θάμνων ή δέντρων που περιτριγυρίζονται από ψηλότερα δέντρα, ή χωνόμαστε μέσα σε στεγνό βαθούλωμα του εδάφους, ή σε μικρή χαράδρωση, προσέχοντας να είμαστε στην πλαγιά και όχι στο βαθύτερο σημείο της χαράδρας, για να μην την πατήσουμε, με ένα ξαφνικό χείμαρο και πλημμύρα.

Αποφεύγουμε μεμονωμένα δέντρα ή βράχια που εξέχουν. Δεν πλησιάζουμε κοντά σε στύλους ρεύματος, ή τηλεφώνου, ή κοντά σε φράκτες, ή σε καλύβες που βρίσκονται μόνες τους σε ξέφωτο.

Αν τελικά βρεθούμε σε ανοικτή περιοχή, και έχει αρχίσει  να αστράφτει και να βροντά,  πάλι ψάχνουμε να βρούμε το χαμηλότερο σημείο του εδάφους και προσέχουμε:
  • Ποτέ δεν ξαπλώνουμε! 
  • Δεν καθόμαστε όρθιοι. 
  • Καθόμαστε σε κάθισμα βαθύ, με τα χέρια στα γόνατα, ακουμπώντας το έδαφος με το ελάχιστο δυνατό σημείο του πέλματός μας, ενώ χαμηλώνουμε προς τη γη, χωρίς να αφήνουμε κάτι να εξέχει. 
  • Όπλα και μπαστούνια αφήνονται κάτω. 
  • Ασύρματοι παραμένουν απενεργοποιημένοι χωρίς κεραίες. 
  • Κινητά απενεργοποιούνται. 
  • Δεν κρατάμε ομπρέλα και δεν ακουμπάμε τα χέρια μας στη γη. 
  • Βασική επιδίωξη είναι να ελαχιστοποίησουμε την επαφή μας με το έδαφος.
  • Δεν καθόμαστε όλοι μαζί ακουμπώντας μεταξύ μας, αν είμαστε ομάδα. Παραμένουμε αραιωμένοι.
Τί γίνεται αν κάποιος κτυπηθεί από κεραυνό;

"Σύμφωνα με τους ερευνητές ο κεραυνός μπορεί να εισχωρήσει στο ανθρώπινο σώμα από τα μάτια, τα αυτιά, την μύτη και το στόμα και να καταλήξει στην γη αφού διαπεράσει το νευρικό σύστημα και το αίμα. Η συνέπεια είναι το σταμάτημα της καρδιάς και των πνευμόνων, και ενώ η καρδιά μπορεί να επανέλθει μόνη της για τους πνεύμονες χρειάζεται τεχνίτη αναπνοή.

Εγκαύματα μπορούν να παρουσιασθούν στα σημεία εισόδου και εξόδου του κεραυνού καθώς και σε μέρει του σώματος που έρχονται σε επαφή με μεταλλικά αντικείμενα πχ σταυρουδάκια και αλυσίδες, ρολόγια κέρματα κλπ. Τις περισσότερες φορές το 70% όσων κτυπήθηκαν από κεραυνό με την κατάλληλη βοήθεια επανέρχονται χωρίς σοβαρές επιπτώσεις."



Επομένως αν το θύμα δεν αναπνέει, προσπαθήστε να του κάνετε τεχνιτή αναπνοή. Αν η καρδιά του δεν κτυπάει και έχετε τις κατάλληλες γνώσεις, επιχειρήστε καρδιοπνευμονική ανάνηψη.

Οι άνθρωποι που έχουν κτυπηθεί από κεραυνό δεν φέρουν κανένα φορτίο και επομένως μπορείτε να τους ακουμπήσετε και να τους συνδράμετε άφοβα.

Εννοείται ότι αν είσθε οδοιπόροι που βρίσκεστε κοντά σε κατοικημένες περιοχές και έχετε πρόσβαση σε τηλέφωνο, ειδοποιήστε το 166 ή το 112 αμέσως, αναφέροντας ότι έχετε κοντά σας θύμα από πτώση κεραυνού.


Σε ό,τι αφορά καταιγίδες και κεραυνούς στη θάλασσα ενώ ταξιδεύετε με φουσκωτό σκάφος, διαβάστε πληροφορίες στην ιστοσελίδα του Ο.Φ.Σ.Ε. (Όμιλου Φουσκωτών Σκαφών Ελλάδος).










Δευτέρα 6 Δεκεμβρίου 2021

Η υποθερμία και πως να την αντιμετωπίσετε.

(Αναδημοσίευση)
   

Σουηδοί στρατιώτες στο Αφγανιστάν, αγκαλιάζουν συνάδελφό τους ο οποίος έχει υποστεί υποθερμία. (Πηγή)





Tα προβλήματα που σχετίζονται με το υψόμετρο τείνουν να παρουσιάζονται σε ορειβάτες και πεζοπόρους μετά τα 3000 μ. Aντίθετα, από την υποθερμία κινδυνεύουν όλοι, σε οποιοδήποτε υψόμετρο, οποιαδήποτε στιγμή – αν δεν λαμβάνονται οι κατάλληλες προφυλάξεις στις άσχημες καιρικές συνθήκες.

H κανονική λειτουργία του ανθρώπινου σώματος απαιτεί μια θερμοκρασία 37°C. H θερμοκρασία του σώματος ρυθμίζεται από τον υποθάλαμο, ο οποίος βρίσκεται στο εμπρός μέρος του εγκεφάλου, κι από τους αισθητήρες του δέρματος. Tο σύστημα λειτουργεί όπως ο θερμοστάτης στο σπίτι σας. Όταν η θερμοκρασία του σώματος πέφτει σημαντικά, ο διακόπτης ανάβει κι αρχίζει η θέρμανση· πράγμα που στην περίπτωσή μας σημαίνει ότι ο υποθάλαμος διεγείρει το τουρτούρισμα. Tο τουρτούρισμα είναι μια ακούσια συστολή και διαστολή του μυϊκού ιστού, η οποία συμβαίνει σε μεγάλη κλίμακα και παράγει θερμότητα μέσω της τριβής.

Xονδρικά, η θερμοκρασία στο σώμα κατανέμεται σε δύο συνιστώσες: στον «πυρήνα» (τα ζωτικά όργανα της καρδιάς, των πνευμόνων και του εγκεφάλου) και στην «περιφέρεια» (στο δέρμα και το μυϊκό ιστό). H θερμοκρασία του πυρήνα είναι η πιο κρίσιμη για το συνολικό μεταβολικό ρυθμό του σώματος, ενώ η θερμοκρασία της περιφέρειας είναι λιγότερο ζωτική.

Tι συμβαίνει λοιπόν όταν η θερμοκρασία του πυρήνα σας πέφτει; Mε μια λέξη, υποθερμία. Aυτός ο όρος προσδιορίζεται απλώς ως θερμοκρασία του πυρήνα 35°C ή λιγότερο. Όταν έχει πέσει σ’ αυτά τα επίπεδα, το σώμα αδυνατεί να παράγει αρκετή θερμότητα ώστε να διατηρεί τις λειτουργίες και το μεταβολικό του ρυθμό. Πρόκειται για μη υγιή κατάσταση.

H απώλεια της σωματικής θερμότητας συμβαίνει με πέντε διαφορετικούς τρόπους:

  • Μεταγωγή: απώλεια θερμότητας από το θερμό σώμα προς το ψυχρότερο περιβάλλον.
  • Μεταφορά: κρύος αέρας που διαπερνά την επιφάνεια του σώματος.
  • Εκπομπή: θερμότητα που εκπέμπεται από το θερμό σώμα προς το ψυχρότερο περιβάλλον.
  • Εξάτμιση: ο ιδρώτας ρίχνει τη θερμοκρασία του σώματος.
  • Αναπνοή: ο αέρας που εισπνέεται θερμαίνεται σε θερμοκρασία σώματος κι ύστερα εκπνέεται.
Πολλές μεταβλητές συμβάλλουν στην ανάπτυξη της υποθερμίας. Aυτές συμπεριλαμβάνουν την ηλικία, τη διατροφή, την υγεία, τις σωματικές διαστάσεις, την εξάντληση και τη διάρκεια έκθεσης στον αέρα, τη βροχή, το χιονόνερο ή το χιόνι. Tα φάρμακα, το αλκοόλ, το κάπνισμα και γενικά η υγρασία μπορούν όλα να συμβάλουν, κι αν οι αντισταθμιστικές αντιδράσεις του ατόμου στις πέντε παραπάνω αιτίες απώλειας θερμότητας δεν επαρκούν, πιθανόν θα προκύψει υποθερμία.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΙ ΕΝΔΕIΞΕΙΣ

Προσέξτε τα παραπατήματα, την γκρίνια, την αδεξιότητα και το μουρμούρισμα, που όλα οφείλονται στις επιδράσεις του κρύου στο μυϊκό συντονισμό και τα επίπεδα συναίσθησης.

Eπικείμενη υποθερμία

Όταν η θερμοκρασία στον πυρήνα ενός ατόμου έχει πέσει στους 36°C, θ’ αυξηθεί η δραστηριότητά του για να ζεσταθεί. Mπορεί να παρουσιαστεί το τουρτούρισμα, όμως θα βρίσκεται υπό έλεγχο. O άνθρωπος μπορεί ακόμα να περπατά και να μιλά. Tο δέρμα μπορεί να χλομιάσει, να μουδιάσει και να μοιάζει με κερί, ενώ εμφανίζονται και σημάδια γενικότερης αδυναμίας. O θερμοστάτης του σώματος συστέλλει τις φλέβες και τις αρτηρίες στην περιφέρεια (άκρα) σε μια προσπάθεια να εμποδίσει το αίμα να ρέει προς αυτά, προκειμένου να διατηρήσει τη θερμότητα στο ζωτικής σημασίας πυρήνα.


Ήπια υποθερμία

Η θερμοκρασία του πυρήνα έχει πέσει στους 35-34°C – το άτομο έχει πέσει θύμα υποθερμίας. Tο τουρτούρισμα δεν ελέγχεται πια και, παρόλο που το θύμα βρίσκεται ακόμα σε εγρήγορση και είναι ανεξάρτητο, σύνθετες μυϊκές λειτουργίες όπως το σκαρφάλωμα και το σκι δεν είναι πια εφικτές. Eπέρχεται ακόμα πιο έντονη συστολή των άκρων.

Mέτρια υποθερμία

H θερμοκρασία του πυρήνα έχει πέσει τώρα στους 33-31°C. Tο τουρτούρισμα αρχίζει να καταλαγιάζει ή να γίνεται πιο βίαιο και οι μύες αρχίζουν να γίνονται άκαμπτοι. Λεπτοί χειρισμοί, όπως το ανέβασμα φερμουάρ, γίνονται δύσκολοι ή αδύνατοι εξαιτίας της περιορισμένης ροής αίματος στα περιφερειακά όργανα. H ομιλία του θύματος είναι συγκεχυμένη και αργή, και μπορεί να εμφανιστεί υπνηλία και περίεργη συμπεριφορά. Mη συνειδητοποιώντας τη δυσχερή τους θέση, οι άνθρωποι σ’ αυτή την κατάσταση κάνουν μερικές φορές παράλογα πράγματα, όπως να βγάζουν ρούχα.

Σοβαρή υποθερμία

H θερμοκρασία του πυρήνα είναι τώρα χαμηλότερη από 31°C. Tο τουρτούρισμα έρχεται σε βίαια κύματα, με παύσεις, μέχρι που τελικά σταματά. Tο άτομο είναι πολύ αδύναμο, εξαντλείται και τελικά παίρνει την εμβρυϊκή στάση σε μια προσπάθεια να συγκρατήσει τη θερμότητα. Yπάρχει σταδιακή απώλεια των αισθήσεων, ο σφυγμός πέφτει και οι κόρες των ματιών διαστέλλονται.

Στους 32.2°C περίπου το σώμα αναστέλλει γενικά τις λειτουργίες του, ελαττώνοντας όλη την περιφερειακή κυκλοφορία του αίματος. H αναπνοή και ο καρδιακός παλμός μειώνονται ακόμα περισσότερο.

Στους 30°C το άτομο βρίσκεται σε «μεταβολικό ψυγείο». Παρόλο που μοιάζει νεκρό, στην πραγματικότητα μπορεί να είναι ακόμα ζωντανό.

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

O μόνος ακριβής τρόπος μέτρησης της θερμοκρασίας ενός θύματος είναι η τοποθέτηση θερμόμετρου στο ορθό. Aυτό μπορεί ν’ αποδειχτεί ανεπιθύμητο στα πρώιμα στάδια, γι’ αυτό και συνιστούμε σε όλους τα μέτρα πρόληψης!

Eπικείμενη και ήπια υποθερμία

Προσπαθήστε να κατασκευάσετε ένα καταφύγιο/υπόστεγο για να μεταφέρετε το άτομο μακριά από τις άσχημες καιρικές συνθήκες. Ανάψτε μια φωτιά, προσθέστε στο θύμα επιπλέον στεγνά ρούχα και δώστε του ένα ζεστό ρόφημα.

Αποφύγετε τα οινοπνευματώδη και την καφεΐνη. Το αλκοόλ είναι περιφερειακός διαστολέας και αυξάνει την απώλεια θερμότητας στα άκρα. Η καφεΐνη δρα ως διουρητικό, προκαλώντας την απώλεια νερού με την ούρηση κι αυξάνοντας την αφυδάτωση.

Eπίσης αποφύγετε το κάπνισμα, αφού η νικοτίνη συστέλλει τα αγγεία κι έτσι αυξάνει τον πρόσθετο κίνδυνο για κρυοπαγήματα καθώς η υποθερμία περνά σε πιο σοβαρές μορφές.

Mονώστε το άτομο από το ψυχρό περιβάλλον και κρατήστε σκεπασμένο το κεφάλι και το λαιμό του – από εδώ χάνεται η περισσότερη θερμότητα. Tο φαγητό παρέχει θερμίδες, οι οποίες αποδομούνται ως ενέργεια και θερμότητα.

Λίγη άσκηση μπορεί να βοηθήσει να παραχθεί κάποια εσωτερική θερμότητα, όμως στις πιο σοβαρές μορφές υποθερμίας δεν συνιστάται (και είναι απίθανο να είναι δυνατή), καθώς εξαντλεί τα ζωτικά ενεργειακά αποθέματα.

Mέτρια υποθερμία

Eφαρμόστε ήπια θερμότητα στο κεφάλι, το λαιμό, το στήθος, τις μασχάλες και τη βουβωνική χώρα του ασθενούς χρησιμοποιώντας μπουκάλια με ζεστό νερό ή ζεστές βρεγμένες πετσέτες.

Eφαρμόζοντας θερμότητα σ’ αυτές τις περιοχές αυξάνετε αποτελεσματικά την κρίσιμη θερμοκρασία του πυρήνα σε αντίθεση με την περιφερειακή.

Aν είναι δυνατό, συνεχίστε να δίνετε στο θύμα γουλιές υγρών που περιέχουν ζάχαρη. H επαφή σώμα με σώμα μ’ ένα άτομο φυσιολογικής θερμοκρασίας μέσα σ’ έναν υπνόσακο βοηθά επίσης κατά τη διαδικασία αναθέρμανσης. Tο ιδανικό θα ήταν ν’ αναζητήσετε, αν είναι εφικτό, ιατρική φροντίδα.

Σοβαρή υποθερμία

Προσπαθήστε να παράσχετε ένα περίβλημα πλήρους μόνωσης στον ασθενή. Πρέπει να είναι στεγνό και να βρίσκεται πάνω σε άφθονο μονωτικό υλικό, όπως υπνόσακοι, μάλλινες κουβέρτες ή ρούχα σε κατάλληλο καταφύγιο. Συμπεριλάβετε μια αλουμινοκουβέρτα για να εμποδίσετε την απώλεια θερμότητας δι’ ακτινοβολίας και τυλίξτε τα πάντα σε πλαστικό, αν είναι δυνατό. Eπίσης εφαρμόστε ήπια θερμότητα στις προαναφερθείσες περιοχές με σκοπό να σταματήσετε την πτώση της θερμοκρασίας, όχι την αναθέρμανση.

Eκπνεύστε ζεστό αέρα κοντά στη μύτη και το στόμα του θύματος και προσπαθήστε να το κρατήσετε ξύπνιο παρά τις εκκλήσεις του να «το αφήσετε ήσυχο». Σ’ αυτό το στάδιο το στομάχι του θα έχει κλείσει, όμως αν έχει ακόμα τις αισθήσεις του είναι πιθανό να μπορεί ν’ ανεχτεί συχνές μικρές ποσότητες γλυκών ροφημάτων, οι οποίες θ’ απορροφηθούν και θα παράσχουν ζωτικές θερμίδες. Eνθαρρύνετε το θύμα να ουρήσει – μάλλον θα χρειαστεί βοήθεια. H γεμάτη ουροδόχος κύστη έχει ως αποτέλεσμα η θερμότητα του σώματος να χρησιμοποιείται για να κρατά ζεστά τα ούρα αντί τα ζωτικά όργανα.

Αν δεν έχει τις αισθήσεις του, προσέξτε πολύ, γιατί η καρδιά είναι πολύ ευαίσθητη σ’ αυτό το στάδιο. Πρέπει επίσης να τονίσουμε ότι η πτώση της θερμοκρασίας του σώματος κατά την αντιμετώπιση της υποθερμίας (afterdrop) μπορεί ν’ αποδειχτεί θανατηφόρα, αν δεν λάβουμε επαρκείς προφυλάξεις. Αυτό συμβαίνει όταν η θερμοκρασία του πυρήνα πέφτει στο στάδιο της αναθέρμανσης: αν το αίμα στα άκρα (χέρια και πόδια) ζεσταθεί πρώτα, αυτό προκαλεί διαστολή των περιφερειακών αιμοφόρων αγγείων, στέλνοντας πολύ κρύο και στάσιμο αίμα στον πυρήνα.

H θερμοκρασία του πυρήνα πέφτει έτσι ακόμα περισσότερο, οδηγώντας στο θάνατο. Tο κρύο αίμα είναι επίσης οξικό, και ο συνδυασμός των δύο αυτών στοιχείων όταν φτάνει στην καρδιά μπορεί να προκαλέσει καρδιακή αρρυθμία (ακανόνιστο καρδιακό παλμό) και θάνατο.

Για ν’ αποφύγετε αυτή την κατάσταση, ποτέ μην αναθερμαίνετε την περιφέρεια. Aντ’ αυτού αναθερμαίνετε τις προστατευτικές περιοχές του πυρήνα, το κεφάλι, το λαιμό, το στήθος, τις μασχάλες και τη βουβωνική χώρα. Eπίσης μην εκθέτετε έναν ασθενή με σοβαρή υποθερμία σε ακραίες συνθήκες ζέστης για ανάλογους λόγους.

Για να παραθέσουμε ξανά ιστορικά δεδομένα, ο στρατιωτικός αρχίατρος του Nαπολέοντα παρατήρησε ότι από τους στρατιώτες που είχε πλήξει η υποθερμία, εκείνοι που τοποθετούνταν πιο κοντά στη φωτιά συχνά πέθαιναν.

Όσοι πλήττονται από σοβαρή υποθερμία συχνά μοιάζουν νεκροί. Ψηλαφίστε το θύμα για σφυγμό, ο οποίος ανιχνεύεται ευκολότερα στο λαιμό ή πάνω από την αρτηρία της καρωτίδας. Ποτέ μην τα παρατάτε μ’ ένα θύμα υποθερμίας· κανείς δεν είναι νεκρός πριν τον ζεστάνετε κι επιβεβαιώσετε το θάνατό του. Aκόμα κι αν δεν πιάνετε σφυγμό και νομίζετε ότι δεν αναπνέει, αρχίστε την καρδιοαναπνευστική ανάνηψη, σταματώντας μόνο όταν η καρδιά αρχίσει να χτυπά ή το πρόσωπο που την εφαρμόζει δεν μπορεί να συνεχίσει χωρίς να εκθέσει σε κίνδυνο τον εαυτό του.

Πηγή

Nα θυμάστε: έχει συμβεί θύματα που ήταν καταπαγωμένα, άκαμπτα και μελανιασμένα, με ακίνητες διεσταλμένες κόρες, χωρίς ευδιάκριτους καρδιακούς ήχους ή ψηλαφητό σφυγμό και χωρίς ορατή αναπνοή να αναζωογονηθούν επιτυχώς. Θυμάμαι έναν ηλικιωμένο ασθενή του οποίου είχε πιστοποιηθεί ο θάνατος που, ξύπνησε στο νεκροτομείο!

Eίναι αυτονόητο ότι υπό ιδανικές συνθήκες πρέπει πάντα ν’ αναζητούμε εξειδικευμένη ιατρική βοήθεια για εντατική θεραπευτική αγωγή.

Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι το πώς οδηγείται κανείς στην υποθερμία είναι ένα περίπλοκο σενάριο. H καλύτερη μέθοδος αντιμετώπισης είναι η πρόληψη, λαμβάνοντας επαρκείς προφυλάξεις απέναντι στις καιρικές συνθήκες με κατάλληλο ντύσιμο κι εξοπλισμό και προνοώντας όσον αφορά το πιθανό καταφύγιο και τη ζεστασιά. Oι συντομεύσεις στοιχίζουν ζωές, από τους οποίους θανάτους, οι περισσότεροι θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί.

Ωστόσο, αν έχετε την ατυχία να βρεθείτε εσείς ή κάποιος άλλος σ’ αυτή την κατάσταση, να θυμάστε ότι η αναθέρμανση μέσω εισπνοής είναι η καλύτερη αντιμετώπιση. Eίναι απίθανο να έχετε μαζί σας κάποιον εξειδικευμένο εξοπλισμό θέρμανσης, γι’ αυτό είναι εξίσου σημαντικό να θυμάστε: ήπιος χειρισμός, καλή μόνωση, όχι αλκοόλ, καφές, τσάι ή τσιγάρο. Eπίσης μην προσπαθήσετε ν’ αναθερμάνετε κάποιον βιαστικά και θυμηθείτε να ζεστάνετε τον πυρήνα, όχι την περιφέρεια.

Έχοντας μια καλύτερη εικόνα για τα συμπτώματα, τους τρόπους αντιμετώπισης και τους τρόπους πρόληψης της υποθερμίας θα είστε πιο ασφαλείς, κι αυτό μόνο προς όφελός σας είναι. Nα θυμάστε: να είστε ψύχραιμοι, αλλά όχι… υπερβολικά ψύχραιμοι.




Τετάρτη 17 Νοεμβρίου 2021

Μια μυστική αποστολή..

Πηγή
Ένα μικρό αφιέρωμα για τον μακεδονικό αγώνα, μια μορφή ανορθόδοξου πόλεμου ίσως από τους λίγους στη διεθνή ιστορία, με τόσες εναλλαγές.

"Ο Μακεδονικός Αγώνας θα μείνει στη μνήμη των περισσοτέρων ως ένας ανορθόδοξος πόλεμος ελληνικών και βουλγαρικών ενόπλων σωμάτων μέσα στην τουρκική επικράτεια. Σκοπός των ελληνικών σωμάτων ήταν να περιφρουρήσουν το εθνικό φρόνημα των χωριών, ν' αποκαταστήσουν την τάξη σε όσα χωριά είχαν σημειωθεί αποσκιρτήσεις μετά από πιέσεις των αντιπάλων, να εξουδετερώσουν τις ένοπλες ομάδες και να περιορίσουν τη δράση των ληστρικών σωμάτων, τα οποία κινούνταν μεταξύ παρανομίας και εθνικού αγώνα, ταλαιπωρώντας τους αγροτικούς πληθυσμούς.

Ο αγώνας αυτός άρχισε ουσιαστικά το 1903 και πήρε τέλος το 1908, όταν θεσπίστηκε το τουρκικό σύνταγμα με το κίνημα των Νεοτούρκων. Σ' αυτό το χρονικό διάστημα, δύο ήταν οι κυριότεροι εχθροί του ελληνικού στοιχείου: οι Βούλγαροι κομιτατζήδες και οι Τούρκοι σωβινιστές.

Παρά τον διμέτωπο αγώνα, εναντίον Βουλγάρων και Τούρκων, τα ελληνικά σώματα κατόρθωσαν σταδιακά να περιορίσουν τα βουλγαρικά ερείσματα και ν' αποκαταστήσουν την εθνολογική ισορροπία.

Ιδιαίτερα σκληρός ήταν ο αγώνας στην ελώδη λίμνη των Γιαννιτσών, σημείο στρατηγικής σημασίας για τον έλεγχο των οδικών αρτηριών, ενώ πολυάριθμες και φονικότατες μάχες έγιναν στα βουνά της δυτικής Μακεδονίας για την τελική επικράτηση σε διαφιλονικούμενα σλαβόφωνα χωριά.

Από το 1906 ο τουρκικός στρατός ανέλαβε σημαντικές εκκαθαριστικές επιχειρήσεις και περιόρισε αισθητά τη δράση των ενόπλων ομάδων, ελληνικών και βουλγαρικών. Πάντως κατά τη διετία 1907-1908 τα ελληνικά σώματα είχαν κερδίσει σημαντικό έδαφος σε όλη την έκταση της Μακεδονίας και είχαν διασφαλίσει είτε την παραμονή, είτε την επανασύνδεση με το Πατριαρχείο πολυάριθμων ελληνικών κοινοτήτων.

Είναι γεγονός, ότι ποτέ οι Έλληνες δεν υπολόγισαν θυσίες, προκειμένου να γλιτώσει η Μακεδονία από τους Βουλγάρους, οι οποίοι χρησιμοποιούσαν κάθε μέσο, προκειμένου να την κάνουν Βουλγαρική. Η τακτική τους αυτή, αφύπνισε τους Έλληνες, πολλοί και από όλα τα μέρη της Ελλάδος, έτρεξαν εθελοντές, για να βοηθήσουν τους Έλληνες Μακεδόνες στο σκληρό και άνισο αγώνα τους. "

Μεταξύ αυτών, Κρητικοί και Μανιάτες.

Και όλα αυτά, λίγο πριν τον πρώτο βαλκανικό πόλεμο, στον οποίο η Ελλάδα κατάφερε την απελευθέρωση της Μακεδονίας, από τον τουρκικό ζυγό.

Μετά από έναν αιώνα οι μνήμες παραμένουν ατόφιες στη μακεδονική γη, παρά τις φωνές της αμφισβήτησης και της στρέβλωσης για τον σκοπό του μακεδονικού αγώνα

Δυστυχώς όταν υπάρχει πόλεμος, όλα είναι σκληρά και απάνθρωπα. Η βία αντιμετωπίζεται με βία. Δεν μπορείς να αντιμετωπίζεις έναν αδίστακτο αντίπαλο με φιλειρηνική διάθεση, όταν ξέρεις πολύ καλά, ότι ανυπομονεί να σε κατακρεουργήσει. 

Και για να καταλάβετε το πόσο αδίστακτος ήταν, μεταφερθείτε κάποια χρόνια αργότερα για να δείτε τι επιδίωκαν κατά τη διάρκεια της τριπλής κατοχής της χώρας μας, στον 2ο παγκόσμιο πόλεμο

Δεν διέφερε και πολύ ο σκοπός τους, από αυτόν των προγόνων τους κομιτατζήδων, στον ίδιο χώρο που πολέμησαν οι μακεδονομάχοι για την διαφύλαξη της ελληνικότητας της Μακεδονίας!

Και ..ναι! Πάντα μέσα σ' αυτήν την πάλη της επιβίωσης, θα υπάρχουν τ' αποβράσματα και απ' τις δύο πλευρές που καπηλεύονται τη συμφορά των ανθρώπων για δικό τους όφελος και πλουτισμό! Αυτά τ' αποβράσματα όμως, δεν εκπροσωπούν ένα εθνικό αγώνα!

Διαβάστε μια ακόμα ιστορία που βρήκα σ' ένα εξαιρετικό ιστολόγιο, με "περίεργο" και ξενικό τίτλο, o οποίος αποδίδει στην αρχαία περσική γλώσσα την ονομασία των Ελλήνων.

Μια μυστική αποστολή

" Ήταν μια νύχτα αρκετά ζέστη και υγρή, αν και βρισκόμασταν στις αρχές του Οκτώβρη του 19Ο2. 

Τη νύχτα τούτη όλα ήταν σιωπηλά στη μικρή πολιτεία, σκεπασμένα από ένα αμυδρό φως, το φως της αστροφεγγιάς.

Οι δρόμοι της φωτιζόντουσαν αχνά από τα νυσταγμένα γκαζοφάναρα της δημαρχίας και μια απόλυτη σιωπή την αγκάλιαζε στον αναδιπλωμένο της αθόρητο μανδύα. Μόνο που και που, τη σιγή τούτη έτεμνε ο ρυθμικός χτύπος της μαγκούρας του πασβάντη καθώς βαρυοχτυπούσε το καλντερήμι του δρόμου.

Η πολιτεία είταν τουρκοκρατούμενη κι οι γραικοί της στέναζαν κάτω από τον αβάσταχτο ζυγό του δεινάστη τους και την με κάθε μέσο προσπάθεια του βουλγάρικου κομιτάτου να τους εκβουλγαρίσει η να τους εκμηδενίσει.

Κάτω από τη μύτη του Τούρκου δινόταν μια από τις πιο μεγάλες μάχες του Έθνους για την επιβίωση ταυ και την διατήρηση της ελληνικότητας της αλύτρωτης Μακεδονίας μας.

Αντίσταση θετική στη διπλή τούτη αδυσώπητη πίεση εκμηδένισης του από τους Τούρκους, μα περισσότερο από τους Βουλγάρους.

Βρισκόμαστε στην εποχή των ηρωικών Μακεδονομάχων και στο γιγάντωμα του Μακεδονικού αγώνα, που τελικά στέφτηκε με Νίκη και η Μακεδονία μας έμεινε ελληνική, με τόσες και τόσες θυσίες και ακόμα περισσότερο χυμένο αίμα." 





Κυριακή 7 Νοεμβρίου 2021

Οι Βατραχάνθρωποι από τα παλιά..

Πηγή
Ένα παλιό ντοκιμαντέρ με  Αμερικανούς βατραχανθρώπους της 10ετίας του '50, μας δείχνει τον τρόπο εκπαίδευσης των "προγόνων" των σημερινών SEALs.

Παρουσιάζονται σκηνές σχετικά με αναγνώριση ακτών, κοπή υποβρύχιων καλωδίων και διχτυών, τοποθέτηση ναρκών σε ύφαλα πλοίων, επιχειρήσεις με υποβρύχια, επισήμανση ναρκών, αναγνωρίσεις ποταμών και συνεκπαίδευση με προσωπικό άλλων συμμάχων χωρών.

Παράλληλα βλέπουμε σκηνές από την εκπαίδευση με τις "πρωτοπόρες" για την εποχή συσκευές κλειστού κυκλώματος καθώς και χρήση των μίνι υποβρυχίων μεταφοράς προσωπικού. Γνωστά αντικείμενα στους ..παλιούς..

Η τεχνική άφεσης από υποβρύχιο κλάσεως GUPPY, μου θύμισε παρόμοιες στιγμές κάποτε στη ΜΥΚ με τον αείμνηστο Ντάνυ

Δείτε το πιέζοντας τον σύνδεσμο: The Navy frogmen


Ανιχνευτής

Τετάρτη 27 Οκτωβρίου 2021

Το πνεύμα του '40

Πηγή


Παλιό αλλά και τόσο Επίκαιρο  το παρακάτω άρθρο του αείμνηστου δημοσιογράφου Γεωργίου Βλάχου! Αντιπροσωπεύει το πνεύμα του έπους του '40. Παράδειγμα για μίμηση σε όλους εμάς τους νεώτερους. Είναι το πνεύμα που θα πρέπει να μας διακατέχει σε κάθε δύσκολη στιγμή και όχι μόνο!

Χρόνια Πολλά!

Ανιχνευτής


Όλοι Μαζί!

"..Καὶ τώρα;... ΤΩΡΑ ΚΑΜΝΟΜΕΝ ΠΟΛΕΜΟΝ. Τώρα ἦλθε τὸ τελεσίγραφον. Τώρα εὑρισκόμεθα ἀντιμέτωποι εἰς τὰ βουνὰ τῆς Ἠπείρου. Τώρα εἶναι ὁ ὑπὲρ τῶν ὅλων Ἀγών. Οἱ Ἕλληνες προχωροῦν διὰ μέσου τῶν ἐχθρῶν μὲ τὴν λόγχην καὶ ἐπάνω ἀπὸ τὸν οὐρανόν τῆς Ἑλλάδος περνᾶ, δολοφόνος καὶ κλέπτης τῶν ἑλληνικῶν χρωμάτων, ὁ Ἰταλός.

Λοιπόν;... Θὰ συνεχίσωμεν τὴν συζήτησιν; Θὰ βάλωμεν κάτω ἕναν καφὲν καὶ θὰ σταθῶμεν γύρω ἀπὸ τὸ φλιτζάνι του οἱ ἀπόλεμοι, οἱ ἄχρηστοι, οἱ καφενόβιοι, διὰ νὰ τὰ ποῦμε, περὶ τοῦ ποιὸς θὰ νικήση καὶ ποιὸς θὰ ἐπικρατήση;... Πρὸς Θεοῦ! Θὰ νικήση ἡ Ἑλλάς! Ὅλους; ΟΛΟΥΣ! ΟΛΟΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟΝ! Χωρὶς συλλογισμούς, χωρὶς συζητήσεις, χωρὶς κεφάλια τὰ ὁποῖα ἀργοκινοῦνται καὶ ἀμφιβάλλουν, χωρὶς μυαλό. Μυαλὸ δὲν χρειάζεται. Χρειάζεται ἐνθουσιασμὸς καὶ παραφροσύνη. Χρειάζεται θάρρος ἀλόγιστον καὶ καρδιά. Μὲ αὐτὸ τὸ ὑλικὸν ἔγινεν ὁ Ἀγὼν τοῦ Εἰκοσιένα. Μὲ αὐτὰ τὰ ὅπλα νικοῦν οἱ λαοί. 

Ἤρθατε νὰ πάρετε τὴν Ἤπειρον;... ΔΕΝ ΣΑΣ ΤΗΝ ΔΙΝΟΜΕ. Ἔχετε Στρατούς, ἔχετε Στόλους, ἔχετε ἀεροπλάνα, εἶσθε σαράντα πέντε ἑκατομμύρια καὶ εἴμαστε πέντε. ΔΕΝ ΣΑΣ ΤΗΝ ΔΙΝΟΜΕ. Θὰ μᾶς κάψετε. ΔΕΝ ΣΑΣ ΤΗΝ ΔΙΝΟΜΕ. Καὶ θὰ προχωρήσωμεν καὶ θὰ νικήσωμεν καὶ θὰ σᾶς πετάξωμεν εἰς τὴν θάλασσαν. Γίνεται;... Γίνεται, δὲν γίνεται, αὐτὸ πρέπει νὰ αἰσθάνεται καὶ νὰ βροντοφωνῆ ἡ καρδιά. ΚΑΙ ΤΟΤΕ ΘΑ ΓΙΝΗ. Αὐτὸς ὁ ἀγών, τὸν ὁποῖον ἀναλαμβάνει ἡ σημερινὴ ὠργανωμένη Ἑλλάς, μὲ πεντακόσιες χιλιάδες Στρατοῦ, μὲ τὰ πυροβόλα, τὰ ὅπλα καὶ τὰ βουνά της, εἶναι παράλογος πολὺ ὀλιγώτερον ἐκείνου τὸν ὁποῖον ἀνέλαβον οἱ πατέρες μας. 

Ἐκεῖνοι ἦσαν μιὰ φούχτα ὑποδούλων ἀνθρώπων, χωρὶς ὅπλα, χωρὶς πυρίτιδα, χωρὶς λεπτά, καὶ τὰ ἔβαλαν μὲ τὴν μεγαλυτέραν Αὐτοκρατορίαν τοῦ κόσμου. Καὶ τὴν ἐκλόνισαν. Καὶ ἠγωνίσθησαν ἑπτὰ χρόνια σκοτωνόμενοι, ἐπαιτοῦντες πυρίτιδα, ρακένδυτοι εἰς τὰ βουνὰ καὶ εἰς τὰς χαράδρας καὶ παρέδωσαν εἰς τὰ παιδιά τους αὐτὴν τὴν γωνίαν, ἐπάνω εἰς τὴν ὁποίαν ὕψωσαν ἐλευθέραν καὶ πανωραίαν τὴν Κυανόλευκον. Θάρρος λοιπόν! Ὅ,τι θέλομεν ἀληθινά, μὲ ὅλην μας τὴν δύναμιν, γίνεται. Ὅ,τι ἀποφασίσωμεν μὲ τὴν ψυχήν μας γίνεται. ΚΑΙ ΘΑ ΓΙΝΗ.

Καὶ ἡ Ἀντιπολίτευσις;... Αὐτὴ ἡ ὁποία ἕως χθὲς ἠγωνίσθη ἐναντίον τοῦ Κράτους καὶ ἐστάθη εἰς τὸ περιθώριον τῆς ζωῆς μηνίουσα καὶ κακολογοῦσα; Καὶ αὐτὴ ἰδική μας! Καὶ αὐτὴ μαζί μας! Κράτος ξένον πρὸς αὐτοὺς καὶ καθεστὼς ἑλληνικὸν ξένον πρὸς Ἕλληνας δὲν ὑπάρχει. Αὐτὰ ἤσαν καλὰ ἕως χθές. ΤΩΡΑ ΕΙΜΕΘΑ ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ. Τώρα θὰ ἀγωνισθῶμεν ὅλοι μαζί, ἄλλος μὲ τὸ ὅπλον, ἄλλος μὲ τὸ στῆθος, ἄλλος μὲ τὸ θάρρος, ἄλλος μὲ τὶς φωνές: ΟΛΟΙ μαζι!... Μὴ ἀμφιβάλλετε, μὴ διστάζετε, μὴ μεμψιμοιρεῖτε, μὴ ἐνθυμεῖσθε. ΤΩΡΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΟΛΩΝ ΑΓΩΝ.

(Γεώργιος Ἀ. Βλάχος, «Ἡ Καθημερινή», 4 Νοεμβρίου 1940)

Διαβάστε όλο το άρθρο και άλλα περισσότερα στο εξαιρετικό ιστολόγιο από το οποίο αντλήθηκε το παραπάνω απόσπασμα.

Τετάρτη 20 Οκτωβρίου 2021

Η απόβαση του Ιερού Λόχου στη Νάξο

Τον Οκτώβριο του 1944, οι Γερμανοί προσπαθούσαν να αποσύρουν τις φρουρές τους από τα νησιά του Αιγαίου, που είχαν εγκλωβισθεί με τις συνεχείς παρενοχλήσεις και προσβολές των συμμαχικών πλοίων και αεροσκαφών, αλλά και τις ενέργειες των καταδρομικών τμημάτων στο Αιγαίο. Κάθε νησί έχει την ιστορία του  για εκείνη την περίοδο. Στη Νάξο, γράφτηκε με χαρακτηριστικό τρόπο το τέλος της γερμανικής κατοχής.

Στις αρχές Οκτωβρίου του '44, η περίπολος αναγνώρισης του Ιερού Λόχου  που βρισκόταν στο νησί, έστειλε την πληροφορία για την επικείμενη αναχώρηση των Γερμανών, με πιθανή ημερομηνία στις 13 του μηνός. Η γερμανική φρουρά, δύναμης 70 ανδρών, βρισκόταν στο μεγαλύτερο μέρος της μέσα στο φρούριο, ενώ μικρά τμήματα υπήρχαν στην έπαυλη "Έλλη" και στο χωριό Απείρανθος.  

Μετά από συνοπτική εκτίμηση της κατάστασης, αποφασίστηκε από την Καταδρομική Δύναμη 142 η προσβολή και η αιχμαλωσία των Γερμανών, πριν προλάβουν να φύγουν. Η επιχείρηση ανατέθηκε στη Δύναμη "Β" του Ιερού Λόχου που έδρευε εκείνη την περίοδο στη Χίο. 

Ας αφήσω όμως τη διήγηση, όπως διατυπώθηκε πριν από χρόνια, στο περιοδικό "Τολμών" της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ειδικών Δυνάμεων.


" Πριν από την επιχείρηση

Το απόσπασμα του Ιερού Λόχου που ανέλαβε και έφερε σε πέρας, με απόλυτη επιτυχία, την επιχείρηση εναντίον της γερμανικής φρουράς στη Νάξο, συγκροτήθηκε στη Χίο, μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου 1942. Τον κύριο κορμό του απετέλεσαν 51 Ιερολοχίτες στους οποίους προστέθηκαν τρεις καταστροφείς, τρεις διαβιβαστές και 14 επιπλέον αξιωματικοί, υπαξιωματικοί και οπλίτες. 

Μαζί με τους δύο Βρετανούς αξιωματικούς και δύο συμπατριώτες τους οπλίτες διαβιβαστές που και αυτοί πήραν μέρος στην επιχείρηση, η συνολική δύναμη τους αποσπάσματος έφτασε στους 75. Διοικητής ήταν ο λοχαγός Βασίλειος Μάραντος και μαζί του ο λοχαγός Κ. Καλογερόπουλος και ο ίλαρχος Δ. Τζενάκης. Οι υπολοχαγοί Δ.Ζήρας, Γ. Κόζαρης, Δ. Αυλητής, Κ. Κρεκούκιας, Χ. Καρύδας, Κ. Καρακώστας, Κ. Τσιτσιλώνης, Π. Κοκμωτός, Ι. Καλλιακμάνης και ο υπαστυνόμος Κ. Σαρρής μαζί με τον ανθυπίατρο Δ. Σουλιώτη, όπως και οι ανθυπολοχαγοί Π. Ηλιόπουλος, Α. Γκιότας, Σ. Σερβετιάδης, Ε. Ζούλης, Χ. Κορωναίος, Π. Καλλίτσας, Β. Μαγκριώτης. Α. Φουριώτης. Ελ. Γιακουμάκης. Χ. Καραϊσηφόγλου και Σπ. Μαρκόπουλος. Το απόσπασμα συμπλήρωσαν 44 ανθυπασπιστές και υπαξιωματικοί, δύο οπλίτες και οι Άγγλοι λοχαγοί Χίλμαν και Γουόρτεν μαζί με δύο οπλίτες διαβιβαστές. 

Οι πληροφορίες έλεγαν ότι οι Γερμανοί της φρουράς Νάξου είχαν εγκαταλείψει τις θέσεις τους στη βίλλα «Έλλη»και στο χωριό Απείρανθος, έχοντας συμπτυχθεί στην Χώρα (Φρούριο). Όπως ήταν φυσικό, οι τελευταίες εξελίξεις τους πολέμου είχαν επηρεάσει αρνητικά το ηθικό τους και αυτό ήταν ήδη γνωστό στη διοίκηση του Ιερού Λόχου. 

Στις 12 Οκτωβρίου και γύρω στις 9 μ.μ. οι 75 άνδρες του αποσπάσματος επιβιβάστηκαν σε δύο μικρά αποβατικά και ξεκίνησαν από τη Χίο με προορισμό τη Νάξο. Έφτασαν στις ακτές του Κυκλαδίτικου νησιού γύρω στις 3 η ώρα μετά τα μεσάνυχτα και εκεί αντιμετώπισαν ένα δυσάρεστο απρόοπτο, όχι ιδιαίτερα σοβαρό ευτυχώς. Στο ένα από τα δύο σκάφη επέβαινε και αξιωματικός που καταγόταν από το νησί, προκειμένου να πραγματοποιηθεί ασφαλέστερα η προσέγγιση στην ακτή, αλλά το σκοτάδι και η έλλειψη χαρακτηριστικών σημείων που θα διευκόλυναν την αναγνώριση του προορισμού προκάλεσαν μια απόκλιση.

Έτσι οι άνδρες του αποσπάσματος αποβιβάστηκαν τελικά κοντά στο Ακρωτήριο Αμίτης, γύρω στα 10 χιλιόμετρα από το λιμάνι και όχι στο προκαθορισμένο σημείο της Βορειοδυτικής παραλίας του νησιού. Η ώρα ήταν περίπου 03.30. Μόλις το λάθος έγινε αντιληπτό, ο υπολοχαγός της 1ης Διμοιρίας Δ. Αυλητής και ο ανθυπολοχαγός της Αναγνωριστικής Περιπόλου Νάξου, Σ. Σερβετιάδης, αναχώρησαν για να επιτύχουν επαφή με τους αναμένοντες στο νησί, ενώ οι υπόλοιποι παρέμειναν σε απόκρυψη. 

Οι δύο αξιωματικοί κατάφεραν να συναντήσουν τον υπολοχαγό Κωνσταντίνο Κόρκα, που ανήκε στη «Δύναμη 133» όπως και τον ταγματάρχη Γ. Δέτση, που ήταν ο διοικητής των αντάρτικων ομάδων του νησιού. Επέστρεψαν αναφέροντας ότι όλη η δύναμη των Γερμανών είχε συγκεντρωθεί μέσα στο παλιό Φρούριο της Χώρας, επειδή ο διοικητής της είχε επικοινωνήσει με τους ανωτέρους του και περίμενε την άφιξη γερμανικού σκάφους που θα παρελάμβανε ολόκληρη τη γερμανική φρουρά. 

Αποφασίστηκε η κατά το δυνατόν επίσπευση της επιχείρησης, καθώς ο κύριος αντικειμενικός σκοπός της ενέργειας ήταν η σύλληψη της φρουράς. Έτσι, ορίστηκε ως ώρα επίθεσης η 10.00 της 13 Οκτωβρίου και το απόσπασμα έχοντας μετακινηθεί κατάλληλα είχε καταλάβει τις θέσεις του για την έναρξη της επίθεσης από τις 8.30 το πρωί. Ένα δεύτερο λάθος, που περισσότερο ήταν κακή συνεννόηση ίσως, ήρθε να διακόψει την ομαλή εξέλιξη του εγχειρήματος. Τα δύο αποβατικά σκάφη που είχαν μεταφέρει το απόσπασμα από τη Χίο αναχώρησαν για την Πάρο αλλά αντί να απομακρυνθούν για τον προορισμό τους κινήθηκαν αντίθετα και μπήκαν στο λιμάνι της Νάξου, όπου προσέγγισαν. 

Ευτυχώς που και σε αυτή τη περίπτωση η εξέλιξη ήταν θετική, καθώς ο Γερμανός διοικητής της φρουράς νόμισε ότι τα δύο σκάφη ήταν δικά τους και είχαν προσεγγίσει για να παραλάβουν τους άνδρες του! Τότε, έκανε και αυτός ένα λάθος: χωρίς να βεβαιωθεί, πλησίασε με σκοπό να συνεννοηθεί για τις λεπτομέρειες της επιβίβασης, με αποτέλεσμα να συλληφθεί αιχμάλωτος. Στη συνέχεια, τα δύο σκάφη αναχώρησαν για Πάρο, βαλλόμενα όμως από πυρά όλμων από την εχθρική φρουρά, οι άνδρες της οποίας είχαν αντιληφθεί την αιχμαλωσία του διοικητού τους.





Η Επίθεση

Όπως είναι ευνόητο, το απόσπασμα του Ιερού Λόχου είχε χάσει το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού και για το λόγο αυτό δεν ήταν δυνατό να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα η επίθεση, η οποία εκδηλώθηκε κατά του φρουρίου στην προκαθορισμένη ώρα (10.00). Μετά από ολιγόλεπτη ανταλλαγή πυρών, ο έφεδρος ανθυπολοχαγός Μελισσινός και ο επιλοχίας Γ. Σινιόσογλου στάλθηκαν με λευκή σημαία στο φρούριο και ζήτησαν την παράδοση της φρουράς.

Οι Γερμανοί δέχτηκαν κατ’ αρχή να προχωρήσουν σε διαπραγματεύσεις. Για το σκοπό αυτό στάλθηκε στο φρούριο ο Άγγλος σύνδεσμος Χίλμαν. Ενώ είχε αρχίσει να διαπραγματεύεται με τον διοικητή της φρουράς, η ομάδα των ανταρτών που συμμετείχε στην επιχείρηση και η οποία δεν είχε ειδοποιηθεί ότι διεξάγονται διαπραγματεύσεις, έριξε μερικούς πυροβολισμούς κατά του φρουρίου, πράγμα που δημιούργησε στους Γερμανούς το φόβο ότι δεν πρόκειται να τηρηθούν οι όροι μιας ενδεχόμενης συμφωνίας για παράδοσή τους. 

Ζήτησαν τότε να επικοινωνήσουν με τον αιχμάλωτο διοικητή τους, κάτι που έγινε μέσω του ασυρμάτου του αποβατικού σκάφους. Εκείνος του διέταξε να αμυνθούν μέχρις εσχάτων και όπως ήταν επόμενο οι διαπραγματεύσεις διακόπηκαν. Αυτά γίνονται γύρω στο μεσημέρι (13 Οκτωβρίου) και ενώ τα δύο αποβατικά είχαν, στο μεταξύ επιστρέψει στη Νάξο μετά από σχετική διαταγή. Συμμετείχαν μάλιστα και με δικά τους πυρά στις επόμενες προσβολές του φρουρίου από το απόσπασμα των Ιερολοχιτών αλλά δεν υπήρξε αποτέλεσμα.

Ο λοχαγός Μάραντος ανέφερε σχετικά στη διοίκηση του Λόχου, με σήμα του στη Χίο, και ζήτησε αεροπορική υποστήριξη, πυρομαχικά και όλμους 3 ιντσών. Να σημειωθεί ότι είχαν προηγηθεί δύο άκαρπες προτάσεις για παράδοση της γερμανικής φρουράς. 

Η επίθεση επαναλήφθηκε το πρωί της επόμενης, ενώ το ίδιο μεσημέρι έφθασαν και κάποιες ενισχύσεις: ήταν η περίπολος Γιακουμάκη, την οποία έφερε από την Πάρο το ένα από αποβατικά σκάφη. 

Στις 3.30 μετά τα μεσάνυχτα, της 14ης προς τη 15η Οκτωβρίου θα αποβιβαστεί στη Νάξο ο διοικητής της Αʹ Μοίρας Καταδρομών του Ιερού Λόχου, συνταγματάρχης Ανδρέας Καλλίνσκης. Μετά την λήξη του Βʹ Παγκοσμίου Πολέμου ο συνταγματάρχης Ανδρέας Καλλίνσκης υπήρξε ο ιδρυτής και πρώτος διοικητής των ηρωικών Λόχων Ορεινών Καταδρομών (ΛΟΚ) του ελληνικού στρατού. 

Ανέλαβε αμέσως τη διοίκηση της επιχείρησης και αποφάσισε να καλέσει πριν από οποιαδήποτε ενέργεια, τη φρουρά να παραδοθεί. Το πρωί και μισή περίπου ώρα πριν την ανατολή του ήλιου εμφανίστηκαν δύο μεγάλα γερμανικά υδροπλάνα μεταφοράς προσωπικού, για να παραλάβουν την πολιορκημένη φρουρά αλλά δέχτηκαν των δύο αποβατικών σκαφών χωρίς καν να επιχειρήσουν προσθαλάσσωση απομακρύνθηκαν προς Βορρά. 

Δύο ώρες αργότερα οι Γερμανοί απέρριψαν την πρόταση για παράδοση και αποφασίσθηκε η κατάληψη του φρουρίου με επιθετική ενέργεια. Στις 2 το μεσημέρι όλα ήταν έτοιμα για την έφοδο και οι άνδρες του αποσπάσματος περίμεναν την αεροπορική υποστήριξη που είχε υποσχεθεί οι Βρετανική Αεροπορία. Πραγματικά, λίγο πριν τις 3 εμφανίστηκαν τέσσερα αεροσκάφη της RAF. 

Τα αποβατικά άνοιξαν τότε πυρά κατά του φρουρίου, πραγματοποιώντας έτσι και κατάδειξη του στόχου για τους Άγγλους πιλότους, οι οποίοι επί αρκετά λεπτά πολυβολούσαν και χτυπούσαν με ρουκέτες το φρούριο. Μόλις τα αεροπλάνα σταμάτησαν τα πυρά τους έγινε η έφοδος.

Οι δύο πύλες του φρουρίου παραβιάστηκαν και μετά από σύντομη ανταλλαγή πυροβολισμών η γερμανική φρουρά παραδόθηκε. Το κόστος του τολμηρού εγχειρήματος ήταν η ζωή του ηρωικού λοχία διαβιβαστή Νικ. Μπενίκου από την Ικαρία. Οι Γερμανοί είχαν έναν νεκρό. 

Η Νάξος ήταν ελεύθερη, χάρη στην αποφασιστικότητα και τον ηρωισμό των ανδρών του Ιερού Λόχου και των συναδέλφων τους, που πολέμησαν στο πλευρό τους."
...

Υπήρξε όμως και άλλος ένας νεκρός! Ο 19χρονος Γιώργος Βαλληνδράς, που ανήκε στο ανταρτικό σώμα "Στρατιωτικό Τμήμα Νάξου" του ταγματάρχη Δέτση. Διαβάστε γι' αυτόν τον ηρωικό νέο, στην ιστοσελίδα της "Κυκλαδικής".


Ανιχνευτής


























Σάββατο 9 Οκτωβρίου 2021

Η ιστορία των ελεύθερων σκοπευτών


Ζεύγος ελεύθερων σκοπευτών (Φωτο αρχείου ΓΕΣ/ΔΕΔ)

Η αγγλική λέξη "sniper", που αποδίδεται σήμερα διεθνώς στους ελεύθερους σκοπευτές (ΕΣ), ξεκινά από το 1770 και είναι δημιούργημα της στρατιωτικής γλώσσας μεταξύ των Βρετανών στρατιωτών του αποικιακού στρατού των Ινδιών. Κάποιος σκοπευτής που μπορούσε με την πρώτη σφαίρα να κτυπήσει την πάντοτε φευγαλέα και απρόβλεπτη ...μπεκάτσα (snipe στ' αγγλικά), σήμαινε ότι ήταν ένας άριστος σκοπευτής, ένας sniper!

Στα ελληνικά, πιστεύω ότι αποδίδεται πιο καλά ο όρος, αφού η έκφραση υποδηλώνει την ανεξαρτησία κινήσεως και την αυτονομία δράσεως του σκοπευτή για να πετύχει την αποστολή του. Εδώ μιλάμε για τους μαχητές που διεισδύουν ή παραμένουν μόνοι, ή με ζευγάρι, ή ακόμη και σαν ομάδα στα μετόπισθεν ή στην κατεχόμενη περιοχή του αντιπάλου και παρατηρούν, αναγνωρίζουν, συλλέγουν πληροφορίες και προσβάλλουν στόχους υψηλής αξίας.

Η ιστορία γένεσής τους παρουσιάζεται με πολύ ωραίο τρόπο σε ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε στα πλαίσια της σειράς "Tales of the gun" της αμερικανικής τηλεόρασης.

Μπορείτε να το δείτε, πιέζοντας τον σύνδεσμο: "Sharpshooters and Long Range"

Επί πλέον όσοι δεν έχετε δει ακόμη την ταινία "Αμερικανός Ελεύθερος Σκοπευτής", μπορείτε να τη δείτε με ελληνικούς υπότιτλους, πιέζοντας ΕΔΩ.


Ανιχνευτής


Δευτέρα 4 Οκτωβρίου 2021

Η άγνωστη ιστορία των ελληνικών αντιστασιακών οργανώσεων κατά τη διάρκεια της κατοχής




Πέρα από τις μεγάλες και αρκετά γνωστές στο ευρύ κοινό ελληνικές αντιστασιακές οργανώσεις της Κατοχής (όπως το ΕΑΜΕΛΑΣ με τον Άρη Βελουχιώτη, ο ΕΔΕΣ του Ζέρβα και η ΕΚΚΑ του Δημήτριου Ψαρρού), υπήρχαν και διάφορες μικρές οργανώσεις, των οποίων η δράση εναντίον των κατακτητών δεν αναφέρεται, παρά σε λίγα ιστορικά βιβλία. 

 Όλοι αυτοί οι αγωνιστές που ρίσκαραν την ίδια τους τη ζωή και πολλοί από αυτούς την έχασαν, αξίζει να έχουν μια θέση στην ιστορία μας και στη μνήμη μας.

 Οι περισσότερες από τις οργανώσεις  έδρασαν κυρίως στον τομέα της κατασκοπείας, στις δολιοφθορές (σαμποτάζ) και τις φυγαδεύσεις, πολλές φορές σε συντονισμό με το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής (Σ.Μ.Α.)

Η συνέχεια στην πηγή


Η ιστορία της Κατοχής και της Αντίστασης στην Κρήτη, είναι ένα ιδιαίτερο θέμα με ξεχωριστό ενδιαφέρον. 
Πηγή

Εκτός τους προσωποπαγούς χαρακτήρα των περισσότερων από αυτές τις οργανώσεις, στον μη εαμικό χώρο, στη θέση του αντίπαλου στο ΕΑΜ δεν έχουμε εδώ τον ΕΔΕΣ, αλλά την Εθνική Οργάνωση Κρήτης (ΕΟΚ). Παρά τα όσα γνωρίζουμε ή νομίζουμε πως γνωρίζουμε για αυτήν, η σχετική ιστορική έρευνα δεν έχει φωτιστεί αρκετά.


Στη Μακεδονία και στη Θράκη, έχουμε τους άλλους καπετάνιους, τους Πόντιους αντιστασιακούς καπετάνιους. Μεταξύ αυτών ο Αντών Τσαούς

Ακόμη και στην αντίσταση, υπήρχε διχόνοια μεταξύ των διάφορων οργανώσεων! Το έχουμε στο αίμα μας το σαράκι αυτό! Το εκμεταλλεύονται οι ξένοι καλά από παλιά!


Ανιχνευτής


Πέμπτη 23 Σεπτεμβρίου 2021

1944. Η καταδρομική επιχείρηση του Ιερού Λόχου στη Μύκονο.


Μια ιστορία για τη Μύκονο, λίγο διαφορετική όμως από τις άλλες! Δεν πρόκειται για τουριστική περιήγηση, ούτε για διακοπές, ούτε για κουτσομπολιά του καλλιτεχνικού  κόσμου.


Σχεδιάγραμμα επιχειρήσεως Ιερού Λόχου στη Μύκονο (Πηγή: ΓΕΣ/ΔΙΣ)

Είναι μια  ιστορία που σ' αυτήν πρωταγωνίστησαν άνδρες του Ιερού Λόχου μαζί με τους ντόπιους πατριώτες. Βρισκόμαστε στο Σεπτέμβριο του 1944. Γερμανικές φρουρές υπάρχουν ακόμα σε αρκετά νησιά του Αιγαίου. Με διαταγή του  Χίτλερ. οι γερμανικές δυνάμεις άρχισαν ν' αποχωρούν από το τέλος Αυγούστου από τα νησιά, αλλά οι συμμαχικές ενέργειες και οι προσβολές πλωτών και εναέριων μέσων τους, δεν επέτρεψαν την έγκαιρη εκκένωση. Οι Γερμανοί τον Σεπτέμβριο του '44 ακόμη κατέχουν το νησί της Μυκόνου.

Το Απόσπασμα Αιγαίου όρισε σαν ημέρα προσβολής (ημέρα D) και εξουδετέρωσης της γερμανικής φρουράς του νησιού την  25 Σεπτεμβρίου 1944, μετά από τις πληροφορίες που έλαβε από περίπολο αναγνώρισης για την εχθρική κατάσταση, σύμφωνα με τις οποίες υπήρχε γερμανική φρουρά δυνάμεως 37 ανδρών και διέμενε στην έπαυλη Χωρέμη.

 Η έπαυλη, που είχε μετατραπεί σε φυλάκιο, βρισκόταν στην βορειοανατολική παρυφή της Χώρας. Σύμφωνα με τις αρχικές πληροφορίες, προστατευόταν από συρματόπλεγμα και στην στέγη οι Γερμανοί, είχαν εγκαταστήσει ένα αντιαεροπορικό πολυβόλο.

Η  καταδρομική περίπολος που ανέλαβε την αποστολή, ήταν δυνάμεως 23 Ιερολοχιτών. Μετά την προετοιμασία της, επιβιβάσθηκε στο πλοιάριο μεταφοράς τη νύκτα της 25 Σεπτεμβρίου και προσγειαλώθηκε στις 4 τα ξημερώματα της 26 Σεπτεμβρίου στον όρμο της Αγ. Άννας, δυτικά του ακρωτηρίου Ταρσανά.

Μετά από μιάμιση ώρα πορείας, έφτασε κοντά στον οικισμό της Τουρλιανής όπου και εγκαταστάθηκε σε μια κοντινή σπηλιά, αναμένοντας την επαφή με την περίπολο αναγνώρισης, η οποία ήδη υπήρχε εκεί. Το πρωί της 26 Σεπτεμβρίου, ο διοικητής της περιπόλου, μην έχοντας έλθει σε επαφή με την περίπολο αναγνώρισης, αποφάσισε να στείλει έναν δικό του Ιερολοχίτη με πολιτικά στη Χώρα, για να δει και να καταγράψει πρόσφατες πληροφορίες.

Πράγματι οι νέες πληροφορίες ήταν πιο λεπτομερείς και παρουσίασαν την πραγματική εχθρική κατάσταση η οποία ήταν πιο δύσκολη για τους καταδρομείς. Η εχθρική δύναμη ανερχόταν σε 40 Γερμανούς, υπήρχαν 3 πολυβολεία και μέσα από το συρματόπλεγμα υπήρχε και ναρκοπέδιο κατά προσωπικού. Στην οροφή, πράγματι υπήρχε ένα βαρύ αντιαεροπορικό πολυβόλο των 20 χιλ.


Διάταξη καταδρομικού τμήματος κατά την προσβολή του γερμανικού φυλακίου στη Μύκονο. (Πηγή: ΓΕΣ/ΔΙΣ)

Το τελικό σχέδιο προσβολής που διαμορφώθηκε μετά από τα τελευταία στοιχεία, προέβλεπε τα εξής:

1. Εγκατάσταση τμήματος υποστήριξης, σαν βάση πυρός επί ενός υψώματος, νότια από την έπαυλη προς εξουδετέρωση των εχθρικών πολυβόλων με αυτόματα πυρά.

2. Τμήμα εφόδου δυνάμεως 10 ανδρών θα έκανε προσβολή του γερμανικού φυλακίου από την κυρία είσοδο, ενώ παράλληλα 2 καταδρομείς θα έκαναν αντιπερισπασμό, εκτοξεύοντας χειροβομβίδες από την νοτιοανατολική πλευρά του φυλακίου.

3. Το συνθηματικό έναρξης πυρών του τμήματος υποστήριξης θα το έδινε το στοιχείο του αντιαρματικού εκτοξευτή Πιάτ, που είχε στη διάθεσή του το τμήμα εφόδου, με την εκτέλεση δύο βολών προς την είσοδο του φυλακίου. Στη συνέχεια, μετά τα πυρά υποστήριξης, θα γινόταν η έφοδος.

Το απόγευμα της ίδιας ημέρας, νέες πληροφορίες έφθασαν στο χώρο απόκρυψης, από την περίπολο αναγνώρισης αυτή τη φορά, σύμφωνα με τις οποίες, η γερμανική φρουρά ετοιμαζόταν να αποχωρήσει από το νησί με πλοιάριο που θα ερχόταν από τη Σύρο γι' αυτό το σκοπό. Ο διοικητής της δύναμης, άλλαξε το σχέδιό του και αποφάσισε να προσβάλει τους Γερμανούς κατά την επιβίβασή τους στο λιμάνι.

Την επόμενη ημέρα, στις 27 Σεπτεμβρίου, επανήλθε η περίπολος αναγνώρισης με νεότερη πληροφορία! Κάποιοι κάτοικοι, παράγοντες του νησιού, δεν επιθυμούσαν την προσβολή των Γερμανών, γιατί  φοβόντουσαν τ' αντίποινα! Ο Έλληνας διερμηνέας των Γερμανών ίσως είχε ήδη ενημερώσει τους Γερμανούς για το εγχείρημα του Ιερού Λόχου!

Πάλι ο διοικητής της καταδρομικής δύναμης, άλλαξε το σχέδιό του! Ζήτησε από την περίπολο αναγνώρισης να κάνει επαλήθευση αυτής της πληροφορίας μέχρι το βράδυ στις 7, προκειμένου να ξεκινήσει τη διαδικασία αποχώρησης του τμήματος με σκάφος από το νησί. Χωρίς αιφνιδιασμό, η όλη ενέργεια θα ήταν καταδικασμένη σε αποτυχία. Δυστυχώς η περίπολος αναγνώρισης δεν εμφανίσθηκε και η περίπολος κινήθηκε προς το σημείο επιβίβασης, που είχε ορισθεί βόρεια από το ακρωτήρι του Ταρσανά. Η επαφή με το πλοιάριο δεν ήταν δυνατή και τελικά η περίπολος κινήθηκε βόρεια, για να φτάσει στο ύψωμα Προφήτης Ηλίας, προκειμένου να αποκρυφτεί και να προσπαθήσει να έλθει σε επαφή με το πλοίο το επόμενο βράδυ.

Στις 28 Σεπτεμβρίου το πρωί, η περίπολος αναγνώρισης πάλι εμφανίσθηκε με πληροφορίες που άλλαζαν πάλι την κατάσταση: Δεν υπήρχε περίπτωση αποχώρησης της γερμανικής φρουράς, ούτε είχε προδοθεί η παρουσία των Ιερολοχιτών στους Γερμανούς. Άρα η προσβολή του φυλακίου θα μπορούσε να γίνει όπως είχε αρχικά σχεδιασθεί. Ο περιπολάρχης, ήλθε σε επαφή μέσω ασυρμάτου με το σκάφος και ενημέρωσε τον κυβερνήτη για την προσβολή που θα γινόταν το βράδυ.

Με το τελευταίο φως, η περίπολος άρχισε να κινείται επί του δρόμου από Άνω Μερά προς τη Χώρα. Κατά τη διάρκεια της κίνησης, έφθασε μια πληροφορία ότι οι Γερμανοί τους περίμεναν! Και πάλι ο περιπολάρχης προβληματίστηκε αν θα έπρεπε να συνεχίσει, μέχρι που διαπιστώθηκε ότι η πληροφορία ήταν ανακριβής. Μόλις οι καταδρομείς προσέγγισαν τον στόχο, άρχισαν να τάσσονται σύμφωνα με το σχέδιο, συνοδευόμενοι και από ενθουσιώδεις κατοίκους του νησιού που ήθελαν να συμβάλουν στην επιχείρηση.

Το τμήμα εφόδου που κατά τη κίνησή του έφτασε μέχρι το λιμάνι, βρήκε 6 Γερμανούς σε παρακείμενο οινοπωλείο, τους οποίους αιχμαλώτισε. Στη συνέχεια αφού άφησε φρουρό αιχμαλώτων προωθήθηκε στη θέση του. Ενώ οι καταδρομείς έπαιρναν τις τελικές τους θέσεις, οι Γερμανοί του φυλακίου έριξαν πράσινη φωτοβολίδα, που ερμηνεύτηκε σαν πρόσκληση των ..εξοδούχων στο φυλάκιο. Ίσως όμως να ήταν ειδοποίηση για την επικείμενη προσβολή.

Τελικά στις 9 το βράδυ, το Πιάτ, έριξε το βλήμα και ξεκίνησαν καταιγιστικά πυρά από το τμήμα υποστήριξης, ο θόρυβος των οποίων αναμείχθηκε με τις εκρήξεις χειροβομβίδων από τους 2 χειροβομβιστές. Η ομάδα εφόδου μπήκε στην αυλή, ρίχνοντας εμπρηστικές χειροβομβίδες και μπόρεσε γρήγορα να καταλάβει το γερμανικό φυλάκιο. Αμέσως μετά στράφηκε προς το κύριο οίκημα της έπαυλης. Οι Γερμανοί όμως συμπτύχθηκαν γρήγορα και κατέλαβαν θέσεις μέσα στα οργανωμένα πολυβολεία που βρίσκονταν στο πίσω μέρος της έπαυλης και προστατεύονταν από ναρκοπέδιο.

Μετά από μια ώρα ανταλλαγής πυρών, η καταδρομική περίπολος εξάντλησε τα πυρομαχικά της και ο περιπολάρχης έδωσε το σύνθημα της αποχώρησης, παραλαμβάνοντας τους αιχμαλώτους, προς το σημείο επιβίβασης στα ανατολικά του νησιού. Εδώ έγινε μια κακή συνεννόηση με τον κυβερνήτη του πλοίου, ο οποίος νομίζοντας ότι η γερμανική φρουρά είχε εξουδετερωθεί, μπήκε μέσα στο λιμάνι για να πάρει τους Ιερολοχίτες.

Γρήγορα διορθώθηκε το σφάλμα και το σκάφος κατευθύνθηκε στο αρχικό σημείο επιβίβασης. Στο νησί παρέμεινε η περίπολος αναγνώρισης του Ιερού Λόχου, για συνέχιση συλλογής πληροφοριών και επιτήρησης.

Ο απολογισμός της επιχείρησης ήταν:
  • 6 Γερμανοί νεκροί, 7 τραυματίες και 6 αιχμάλωτοι
  • Καταστροφή του γερμανικού σταθμού ασυρμάτου
  • Πυρπόληση αποθηκών πυρομαχικών και τροφίμων
Οι Γερμανοί στρατιώτες της φρουράς που διασώθηκαν, παραλήφθηκαν στις 30 Σεπτεμβρίου 1944 από πλοιάριο, που ήλθε από τη Σύρο. Από εκείνη την ημέρα η Μύκονος ήταν ελεύθερη.

Εξετάζοντας την  περίπτωση   αυτής της καταδρομής, διαπιστώνονται τα εξής:
  • Η περίπολος αναγνώρισης που είχε προαποσταλεί, δεν ήταν ποτέ συγκεκριμένη στις πληροφορίες της και μάλλον μετέφερε φήμες που άκουγε από τρίτους, προφανώς ντόπιους, με αποτέλεσμα να αναγκάζεται ο περιπολάρχης να τροποποιεί επανειλημμένα τη σχεδίασή του και να καθυστερεί σε χρόνο.
  • Η αποκάλυψη της παρουσίας της περιπόλου σε πολίτες, διακύβευσε την επιτυχία της αποστολής του καταδρομικού τμήματος.
  • Η απόφαση βίαιας προσβολής του φυλακίου, οδήγησε στην ανταλλαγή πυρών σε διάρκεια χρόνου, που κατέληξε στην αποχώρηση της καταδρομικής δύναμης λόγω έλλειψης πυρομαχικών.
Αυτές οι στρατιωτικές διαπιστώσεις όμως, δεν μειώνουν την αξία του εγχειρήματος  και την θετική επίδραση που είχε, στο ηθικό του υπόδουλου πληθυσμού.
 
Δεν ξέρω αν οι Μυκονιάτες γνωρίζουν αυτή την ιστορία, αν γιορτάζουν ακόμη την απελευθέρωσή τους από τους Γερμανούς και αν θυμούνται τους Ιερολοχίτες. Πάντως στην ιστοσελίδα του Δήμου τους δεν περιλαμβάνουν τίποτα για τα χρόνια της Κατοχής. Αν δεν υπάρχει κάτι που να τους το θυμίζει, θα ήταν ηθικό και δίκαιο να χαράξουν μια σχετική πλάκα και να την τοποθετήσουν σε κάποιο σημείο που να μνημονεύει την απελευθέρωσή τους το 1944. Ίσως θα ήταν καλή ιδέα, αν καλούσαν  σε κάποια εκδήλωσή τους εφέτος,  τον  τελευταίο  επιζώντα  γέροντα Ιερολοχίτη Στρατηγό Κόρκα, για να τον τιμήσουν.



Ανιχνευτής

(Επικαιροποίηση παλαιού άρθρου του 2013)  

Πηγή:  "Ο Ελληνικός Στρατός στη Μέση Ανατολή 1941-1945" Εκδόσεις ΓΕΣ/ΔΙΣ















































Τετάρτη 15 Σεπτεμβρίου 2021

Η μάχη του Άρνεμ

Η οδική γέφυρα του Άρνεμ, όπως φωτογραφήθηκε απ' αέρος την δεύτερη ημέρα των επιχειρήσεων. Στο βόρειο άκρο της διακρίνονται κατεστραμμένα γερμανικά οχήματα και βρετανικά τμήματα σε αμυντική διάταξη. (Πηγή)



Η μάχη του Άρνεμ, ήταν μια από τις πιο μεγάλες  διακλαδικές επιχειρήσεις του 2ου ΠΠ που έλαβε χώρα στο διάστημα μεταξύ 17 και 26 Σεπτεμβρίου του 1944.  Περιλάμβανε μιας μεγάλης κλίμακας αεραποβατική επιχείρηση, μετά από την απόβαση στη Νορμανδία, με σκοπό την έγκαιρη κατάληψη των γεφυρών του Ρήνου που βρίσκονταν κοντά στην ομώνυμη ολλανδική πόλη, έτσι ώστε να  διατηρηθούν  ανέπαφες μέχρις συνένωσης με τις προελαύνουσες συμμαχικές δυνάμεις.

Οι σύμμαχοι επιδίωκαν με την κατάληψη τέτοιων γεφυρών ή περασμάτων, να παρακάμψουν την ισχυρή γερμανική αμυντική γραμμή Siegfried  και να εισχωρήσουν γρήγορα στην κοιλάδα του Ρουρ όπου βρισκόταν η βαριά βιομηχανική περιοχή των Γερμανών. Έτσι εκτιμούσαν ότι θα μπορούσαν να σταματήσουν την γερμανική "πολεμική μηχανή" και ότι θα επέσπευδαν την λήξη του πολέμου.

Πολύ καλή σύλληψη της ιδέας ενεργείας, που ανήκε στον Στρατηγό Μοντγκόμερι, αλλά πολύ δύσκολη στην εκτέλεση, όπως αποδείχτηκε εκ των υστέρων. Το γενικό σχέδιο των αεραποβατικών επιχειρήσεων, πήρε την ονομασία "Market Garden". Η αμερικανική 101 αεραποβατική μεραρχία ανέλαβε την κατάληψη γεφυρών στην περιοχή του Έιντχοβεν, ενώ η επίσης αμερικανική 82 αεραποβατική μεραρχία ανέλαβε να εξασφαλίσει τα περάσματα στην περιοχή του Νέιμεγχεν

Η σχεδίαση για τις γέφυρες του Άρνεμ, προέβλεπε την ρίψη αλεξιπτωτιστών και την προσγείωση στρατευμάτων με ανεμοπλάνα όπως φαίνεται στο σχεδιάγραμμα παρακάτω.

Με την μπλε γραμμή απεικονίζεται η γραμμή του αεροπρογεφυρώματος που σχεδίαζαν να διατηρήσουν οι Βρετανοί αλεξιπτωτιστές μέχρι να συνενωθούν με τις προελαύνουσες χερσαίες δυνάμεις τους.  Νότια με την ένδειξη DZ "K"΄φαίνεται η τότε σχεδιασθείσα ζώνη ρίψεως των Πολωνών. Όλες οι ζώνες είχαν σχεδιαστεί να βρίσκονται μακριά από την γέφυρα γιατί οι πληροφορίες των Βρετανών ανέφεραν την ύπαρξη αντιαεροπορικών μέσων γύρω απ' αυτήν. Η ζώνη με την επισήμανση: SDZ "V" (ζώνη ρίψεως εφοδίων) καθώς και η ΖΡ της πολωνικής ταξιαρχίας που βρίσκονταν εγγύς, θα ενεργοποιούνταν σε μεταγενέστερο χρόνο, μετά την κατάληψη της γέφυρας από το 1ο κύμα της αεραποβατικής δύναμης.   (Πηγή)




Οι γέφυρες του Άρνεμ, (μια οδική, μια σιδηροδρομική και 1 πορθμείο), βρίσκονταν στο βορειότερο σημείο της ζώνης ενεργείας του βρετανικού ΧΧΧ Σώματος Στρατού το οποίο είχε σχεδιασθεί να προελάσει ανατολικά μέσα στη Γερμανία, σαν πρώτο κλιμάκιο της 2ης βρετανικής στρατιάς, εκμεταλλευόμενο την διατήρηση των ανέπαφων γεφυρών από τις αεραποβατικές δυνάμεις, με τις οποίες θα έκανε συνένωση εντός δύο έως τριών ημερών από την ημέρα έναρξης της αεραποβατικής επιχείρησης.

Την κατάληψη των γεφυρών του Άρνεμ, που βρισκόταν 97 χιλιόμετρα πίσω από τις εχθρικές γραμμές, την ανέλαβε η 1η βρετανική αεραποβατική μεραρχία, με διοικητή τον υποστράτηγο Ρόι Έρκχαρτ συνεπικουρούμενη από ένα σύνταγμα ανεμοπτέρων και από την ανεξάρτητη πολωνική 1η ταξιαρχία αλεξιπτωτιστών.

Η μεραρχία περιλάμβανε δύο ταξιαρχίες αλεξιπτωτιστών, μια αερομεταφερόμενη ταξιαρχία (με ανεμοπλάνα), μια μοίρα πυροβολικού, μονάδα μηχανικού, μονάδα εφοδιασμού-μεταφορών, μονάδα υγειονομικού. Όλες οι μονάδες είχαν πολεμική εμπειρία από επιχειρήσεις σε άλλα μέτωπα, αλλά η μεραρχία σαν σχηματισμός, για πρώτη φορά ανελάμβανε πολεμική αποστολή με πλήρη συγκρότηση. Ο δε διοικητής της ανελάμβανε επίσης για πρώτη φορά διοίκηση μεραρχίας και το οξύμωρο ήταν, ότι τον έπιανε ..ναυτία όταν ταξίδευε με αεροπλάνο!

Οι Βρετανοί θεώρησαν ότι θα ήταν μια εύκολη επιχείρηση, εκτιμώντας ότι ο αντίπαλος, είχε ήδη αποδιοργανωθεί υποχωρώντας μπροστά στην προέλαση των συμμάχων. Οι εκτιμήσεις τους όμως ήταν λανθασμένες, γιατί βασίστηκαν σε λάθος πληροφορίες, οι οποίες ανέφεραν για την περιοχή του Άρνεμ,  ύπαρξη τμημάτων επιστρατευμένων εφέδρων μεγάλης ηλικίας, αμελητέας επικινδυνότητας για τους αλεξιπτωτιστές!

 Για την ακρίβεια, οι πληροφορίες υπήρχαν για την ύπαρξη γερμανικών δυνάμεων και μάλιστα τεθωρακισμένων στην περιοχή, προερχόμενες και από την ολλανδική αντίσταση, αλλά δεν αξιοποιήθηκαν στο βαθμό που έπρεπε. Η "ζέση" για την αεραποβατική επιχείρηση, συνεπήρε τους επιτελείς αξιωματικούς-αλεξιπτωτιστές και δεν έδωσαν την βαρύτητα που έπρεπε στην ανάλυση των πληροφοριών. Ειδικότερα ήθελαν να αποδείξουν ότι μπορούν ν' αναλάβουν αυτοδύναμα τέτοιες αποστολές! Εδώ έγινε το μεγάλο σφάλμα!

 Στην πραγματικότητα η περιοχή του Άρνεμ είχε καθοριστεί από τους Γερμανούς σαν χώρος ανασυγκροτήσεως των εφεδρικών μονάδων τους που είχαν αποχωρήσει από την περιοχή του Ατλαντικού, ειδικά μετά την κατάληψη της Αμβέρσας από τους συμμάχους, αρχές Σεπτεμβρίου 1944. Στην περιοχή, δυτικά της πόλης,  βρίσκονταν σταθμευμένες γερμανικές μονάδες όλων των κλάδων, που αποτελούσαν μια μικτή δύναμη επιχειρήσεων,  δυνάμεως 7 ταγμάτων, με ένα στρατηγείο μετόπισθεν.

Κοντά στο Άρνεμ, ήταν εγκατεστημένο το στρατηγείο του διοικητή της γερμανικής Ομάδος Στρατιών Β το οποίο είχε σαν αποστολή την αναδιοργάνωση των σκορπισμένων μονάδων και την οργάνωση της άμυνας της περιοχής.

Επιπλέον βόρεια του Άρνεμ, είχαν συγκεντρωθεί για αναδιοργάνωση, μονάδες του ΙΙου τεθωρακισμένου σώματος στρατού των SS, προερχόμενες από την 9η και 10η τεθωρακισμένες μεραρχίες SS αντίστοιχα, μετά την διαφυγή τους από τον θύλακα του Φαλέζε. Ειδικά αυτές οι μεραρχίες ήταν καλά εκπαιδευμένες στην αντιμετώπιση αεραποβατικών στρατευμάτων.

Για να γίνει πιο αντιληπτή η δυνατότητα αυτών των σχηματισμών, αρκεί να ειπωθεί ότι η 9η μεραρχία για παράδειγμα, διέθετε εκεί μια μηχανοκίνητη ταξιαρχία πεζικού, μια μοίρα πυροβολικού, δύο αυτοκινούμενες πυροβολαρχίες και μια ίλη αρμάτων. Εκτιμάται ότι η συνολική δύναμη των σχηματισμών SS έφτανε τους 7.000 άνδρες, με βαρύ εξοπλισμό!

Υπήρχαν και οι Ολλανδοί Ναζί όμως, που είχαν οργανωθεί, σε ένα τάγμα επιτήρησης των γερμανικών στρατοπέδων συγκέντρωσης της περιοχής μαζί με Ουκρανούς Ναζί,(για να μην ξεχνάμε την ιστορία). Υπήρχε ακόμη  ένα ολλανδικό τάγμα πεζικού SS που εκπαιδευόταν σε μια κοντινή πόλη.

Επομένως τα πράγματα δεν ήταν τόσο εύκολα όπως πίστευαν οι Βρετανοί αλεξιπτωτιστές πολλοί από τους οποίους είχαν πάρει στο φόρτο τους και προσωπικά αντικείμενα για "ώρες ανάπαυσης" που πίστευαν ότι θα ήταν αρκετές!

Η σχεδίαση της αεραποβατικής επιχείρησης στο Άρνεμ, παρουσιάζει ενδιαφέρον για ένα στρατιωτικό μελετητή. Λόγω της μεγάλης κλίμακας αεραπόβασης σε τρεις διαφορετικές περιοχές, εκτελούμενης από τρεις αντίστοιχα μεραρχίες,  τα αεροπορικά μεταφορικά μέσα δεν ήταν διαθέσιμα για την εκτέλεση μιας και μοναδικής διαδρομής προς τον αντικειμενικό σκοπό της βρετανικής 1ης μεραρχίας. Αποφασίστηκε λοιπόν η μεταφορά της σε τρεις διαδρομές, με εκτέλεση μιας διαδρομής ανά ημέρα.

Έτσι το σχέδιο επιχειρήσεων προέβλεπε:

 Σε 1η φάση, (1η ημέρα):

Την ρίψη της 1ης ταξιαρχίας αλεξιπτωτιστών και την προσγείωση με ανεμοπλάνα της 1ης αερομεταφερόμενης ταξιαρχίας, μαζί με μια μοίρα πυροβολικού, λόχο μηχανικού και λόχο υγειονομικού. Μαζί τους, θα προσγειωνόταν και το τακτικό στρατηγείο της μεραρχίας. Η προσγείωση των αερομεταφερομένων στρατευμάτων θα γινόταν στις ΖΠ "S" και "Z" αντίστοιχα (δείτε τον χάρτη παραπάνω), με σκοπό να εξασφαλίσουν τις υπόλοιπες σχεδιασθείσες ΖΡ και ΖΠ για τις επόμενες ημέρες.

Η ταξιαρχία αλεξιπτωτιστών με τα τρία τάγματά της  θα έπεφτε στην ΖΡ "Χ" και από εκεί, το κάθε τάγμα θα ακολουθούσε δικό του δρομολόγιο για να καταλάβει τις γέφυρες του Άρνεμ. Το 2ο τάγμα κινούμενο παράλληλα με τις όχθες, θα έμπαινε στην πόλη θα απέκοπτε τον κεντρικό δρόμο προς την οδική γέφυρα και θα εξασφάλιζε την σιδηροδρομική γραμμή και το πορθμείο που βρισκόταν ανάμεσά τους. (Αυτό το τάγμα, με διοικητή τον αντισυνταγματάρχη Φροστ τράβηξε το μεγαλύτερο βάρος της μάχης τελικά).

Το 3ο τάγμα θα έμπαινε στο Άρνεμ, θα βοηθούσε στην κατάληψη της οδικής γέφυρας σε συνεργασία με το 2ο τάγμα και θα καταλάμβανε αμυντική διάταξη ανατολικά της πόλης. Το 1ο τάγμα θα προχωρούσε βόρεια της σιδηροδρομικής γραμμής και θα καταλάμβανε τα υψώματα βόρεια και βορειοδυτικά της πόλης. Μπροστά από αυτό το τάγμα θα προπορευόταν εποχούμενη διμοιρία αναγνώρισης.

Σε 2η φάση (2η ημέρα)

Η 4η ταξιαρχία αλεξιπτωτιστών θα έκανε ρίψη στην ΖΡ "Υ". Τα τάγματα αυτής της ταξιαρχίας, θα ενίσχυαν και θα εξασφάλιζαν το αεροπρογεφύρωμα βόρεια και βορειοδυτικά της πόλης. Μαζί με αυτήν την ταξιαρχία, θα προσγειώνονταν με ανεμοπλάνα στην ΖΠ "Χ" μονάδα πυροβολικού και τα β' κλιμάκια της 1ης αερομεταφερόμενης ταξιαρχίας, που θα προσγειωνόταν την 1η ημέρα.

Σε 3η φάση (3η ημέρα)

Η πολωνική ταξιαρχία αλεξιπτωτιστών θα έκανε ρίψη στην ΖΡ "Κ" νότια του ποταμού και καλύπτοντας την οδική γέφυρα, θα εξασφάλιζε το αεροπρογεφύρωμα ανατολικά της πόλης, αφού θα συνενωνόταν πρώτα με την πυροβολαρχία της που θα προσγειωνόταν στην ΖΠ "L".

Μετά την ολοκλήρωση των ρίψεων και των προσγειώσεων, η 1η αερομεταφερόμενη ταξιαρχία που μέχρι τότε ασφάλιζε τις ΖΡ και τις ΖΠ, θα αναδιπλωνόταν και θα εξασφάλιζε το δυτικό πλευρό του αεροπρογεφυρώματος, ενώ η 1η ταξιαρχία αλεξιπτωτιστών θα αναδιατασσόταν για να καλύψει τη νότια πλευρά του αεροπρογεφυρώματος.

Σε 4η φάση (4η-5η ημέρα)

Εκτέλεση συνένωσης με τα προελαύνοντα τμήματα του βρετανικού ΧΧΧ σώματος στρατού. Στη συνέχεια η μεραρχία θα αποτελούσε ακολουθούσα δύναμη  του παραπάνω σώματος.

Καθημερινά η μεραρχία θα ανεφοδιαζόταν απ' αέρος με ρίψη εφοδίων και υλικών σε προσχεδιασμένες ΖΡ εφοδίων  "L" και  "V".

Λόγω της ανησυχίας των αεροπόρων για ύπαρξη αντιαεροπορικών όπλων στην περιοχή, όλες οι ΖΡ και ΖΠ σχεδιάστηκαν μακριά από τις γέφυρες (ειδικά οι ΖΡ και ΖΠ της 1ης ημέρας), σε αποστάσεις πάνω από 13 χιλιόμετρα. Επίσης η ανάγκη εξασφάλισης ΖΡ εφοδίων για την δύναμη, οδήγησε τους επιτελείς στην σχεδίαση αεροπρογεφυρώματος του οποίου η περίμετρος έφτανε τα ..29 χιλιόμετρα και περίκλειε όλη την πόλη του Άρνεμ!

Εύκολο στα χαρτιά, αλλά.. διαφορετικά κύλησαν τα πράγματα στην πράξη! Η κακή πληροφόρηση και οι κακές επικοινωνίες, (μάλλον καθόλου επικοινωνίες στο τέλος) τόσο στο εσωτερικό της μεραρχίας, όσο και με τα προϊστάμενα κλιμάκια, οδήγησαν σε παταγώδη αποτυχία της επιχείρησης, με μεγάλες απώλειες σε προσωπικό και υλικό!

Οι δυνάμεις συνένωσης δεν ήλθαν ποτέ! Το ΧΧΧ σώμα στρατού "κόλλησε" σε αγώνα τριβής και καθυστέρησε, μέσα από λάθος εκτιμήσεις και αποφάσεις! Μετά από 9 ημέρες αγώνα, (πολύ περισσότερες απ' αυτές που είχαν υπολογιστεί) περικυκλωμένη από ισχυρές γερμανικές δυνάμεις και με ενισχύσεις τους  που συνεχώς κατέφθαναν, η μεραρχία αναγκάσθηκε να ..διαφύγει ακολουθώντας σχέδιο εκκένωσης, αφήνοντας πίσω 1.485 νεκρούς, 6.525 συλληφθέντες και αγνοούμενους. Κατόρθωσαν να διαφύγουν 3.910 άνδρες συνολικά. Η 1η βρετανική αεραποβατική μεραρχία ποτέ δεν "συνήλθε", μετά την απώλεια των 3/4 της δύναμής της (περίπου 11.500 άνδρες μαζί με τους Πολωνούς και τα πληρώματα των ανεμοπλάνων)

Στο πεδίο της μάχης υπήρξαν δείγματα ανδρείας και από τις δύο αντίπαλες πλευρές. Δύο διοικητές ταξιαρχίας , οκτώ διοικητές ταγμάτων, και 26 διοικητές λόχων, έμειναν για πάντα εκεί.

Η περιγραφή της μάχης, όπως εξελίχτηκε, σε σχέση και με τις αντίστοιχες αεραποβατικές επιχειρήσεις των Αμερικανών, αποτυπώνεται σε ένα εξαιρετικό άρθρο της Στρατιωτικής Επιθεώρησης Σεπτ-Δεκ. 2013 (σελ. 150).

Διαβάστε όμως παρακάτω, ένα απόσπασμα από την "Iστορία του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου", του Ρεϊμόν Καρτιέ, βιβλίο των εκδοτικών οίκων Larousse και Paris Match, που με γλαφυρό τρόπο περιγράφει σε συντομία την μάχη:

"Η προσγείωσή της 1ης βρετανικής αερομεταφερόμενης μεραρχίας, υπήρξε ακόμα πιο τέλεια από ότι των δύο αμερικανικών μεραρχιών. Δεν έχασε ούτε ένα από τα 335 αεροπλάνα της και τα 319 ανεμοπλάνα της. Αντικειμενικοί της στόχοι, συγκεντρωμένοι, είναι οι δυο γέφυρες, σιδηροδρομική και οδική που περνούν, μέσα στο ίδιο το Άρνχεμ, πάνω από τον Νέντερ Ριν ή Κάτω Rhein. Δυστυχώς, μια υπερεκτίμηση της αντιαεροπορικής άμυνας οδήγησε να ορισθούν οι ζώνες ρίψης των αλεξιπτωτιστών πάρα πολύ μακριά από την πόλη. Οι άνδρες της  μεραρχίας, πρέπει να διασχίσουν 10km περίπου για ν’ αρχίσουν τη μάχη.

Έπειτα από την έξοχη προσγείωση, η συγκέντρωση των δυνάμεων είναι πολύ βραδεία. Εξ αιτίας μιας υπερβολικά προσεκτικής μεθόδου που εφαρμόζουν, οι Άγγλοι αλεξιπτωτιστές δεν αντιλαμβάνονται πως η αποκοτιά είναι η καλύτερη φρόνηση σε μια επαναστατική επιχείρηση. Ο άμαχος πληθυσμός δεν διευκολύνει τα πράγματα. Οι κάτοικοι βγαίνουν κατά μάζες από τα κομψά σπίτια του Βολφχέζε, του Ρένκεν, του Χέβηντορφ, παραληρώντας από χαρά, ανεμίζοντας τρίχρωμες σημαίες ή κρεμώντας πορτοκαλιές κορδέλες, τραβώντας τους Άγγλους στρατιώτες για να τους προσφέρουν τσάι στα σπίτια. 

Οι Άγγλοι βαδίζουν προς τη μάχη μέσα σ’ ένα πανηγύρι. Άλλωστε μια μόνη ταξιαρχία κατευθύνεται προς τους αντικειμενικούς στόχους, ενώ η άλλη αναπτύσσεται αμυντικά γύρω από τον χώρο της απόβασης. Τελικά, επειδή δυο τάγματα άφησαν τον εχθρό να ανακόψει την προώθησή τους στις παρυφές του Οοστερμπέκ, μόνο ένα τάγμα κάτω από τις διαταγές του αντισυνταγματάρχη Φροστ οφείλει να εκπληρώσει το έργο που είχε ανατεθεί σ’ ολόκληρη τη μεραρχία.

Μπροστά στο τζιπ του Φροστ, η σιδηροδρομική γέφυρα ανατινάσσεται, κουλουριάζεται σαν σκουλήκι. Συνεχίζοντας την πορεία του μέσα από τα δρομάκια του Άρνχεμ, το τάγμα φθάνει στις 20:30 στην άκρη της μεγάλης γέφυρας. Διόλου πολεμοχαρείς, οι 25 γέροι Γερμανοί στρατιώτες που την φρουρούν το βάζουν στα πόδια σαν ένας άνθρωπος. Αντί να καταλάβει αμέσως τις δυο εξόδους, ο Φροστ στέλνει συνετά μια περίπολο και όταν δέχεται τα πυρά ενός αντιαεροπορικού πυροβόλου αποφασίζει να περιμένει ως την αυγή στη δεξιά όχθη. Οι γερμανικές αναφορές για τη μάχη θα υπογραμμίσουν όλες ότι οι Άγγλοι έχασαν τις ευκαιρίες που τους παρουσιάσθηκαν με την αυστηρά ρυθμισμένη βραδύτητα των κινήσεών τους. Πείσμωνες, συχνά ηρωικοί στην επίθεση, οι Άγγλοι δεν διαθέτουν τη σπίθα από όπου ξεπηδά η επιθετική επιτυχία.

Έχει νυκτώσει. Ο Φροστ ταμπουρώνεται στα πρώτα σπίτια του Νούμεγκσβεγκ, παρ’ όλες τις διαμαρτυρίες των κατοίκων και μάλιστα τη χειροδικία μιας γριάς Ολλανδής που κτυπούσε με τον πλάστη ζαχαροπλαστικής τους ελευθερωτές της χώρας της και καταστροφείς του σπιτιού της. Οι Γερμανοί, που είχαν σπεύσει στο μεταξύ, οχυρώνονται στα σπίτια της αριστερής όχθης. Όλοι κοιμούνται μέσα σε μια υπερφυσική σιγή, αλλά η μάχη αρχίζει με σφοδρότητα με την ανατολή του ήλιου. Το τάγμα Φροστ, μόλις 500 άνδρες, επιδιώκει μάταια να διαβεί τη γέφυρα που ήταν ελεύθερη την προηγουμένη. Όλες οι απόπειρες για να του σταλούν ενισχύσεις αποτυγχάνουν. Οι Άγγλοι δεν τα καταφέρνουν. 

Ο διοικητής τους, αντιστράτηγος Άρκαρτ, εξαφανίζεται και δεν θα εμφανισθεί παρά έπειτα από τριάντα έξι ώρες, επειδή είχε αποκλεισθεί στη σοφίτα ενός σπιτιού γεμάτου Γερμανούς. Η πυκνή ομίχλη που είχε απλωθεί πάνω από την Αγγλία εμποδίζει την αποστολή του δεύτερου κλιμακίου της μεραρχίας. Η μεραρχία στο μεταξύ έχει προοδευτικά συγκεντρωθεί κοντά στο Οόστερμπεκ, γύρω στο ξενοδοχείο από όπου ο αρχιστράτηγος της γερμανικής ομάδας στρατιών στρατάρχης Model είχε φύγει εσπευσμένα τη στιγμή της απόβασης. 

Οι Άγγλοι θα τον είχαν αιχμαλωτίσει με λίγη γρηγοράδα ή όσφρηση. Οι Γερμανοί καταβάλλουν άλλωστε μια υπεράνθρωπη προσπάθεια. Καταλαβαίνουν πως η εισβολή στην πατρίδα διακυβεύεται σε μια μάχη που διεξάγεται λίγα χιλιόμετρα από τα σύνορα. Από το Rastenburg, οι ασθμαίνουσες διαταγές του Hitler κατευθύνουν προς το Άρνχεμ κάθε άτομο που μπορεί να φέρει όπλο. Κάνει την εμφάνισή του ένα τάγμα που αποτελείται αποκλειστικά από αναπήρους και διοικείται από ένα ταγματάρχη μ’ ένα πόδι που πάει στη φωτιά με δεκανίκια.

Η μόνη ελπίδα σωτηρίας της 1ης αερομεταφερόμενης βρετανικής μεραρχίας είναι η γρήγορη άφιξη χερσαίων δυνάμεων. Από τη Νιμέγκ στο Άρνχεμ η απόσταση είναι μόνο 17km, αλλά ο δρόμος διασχίζει υγρά λιβάδια όπου είναι αδύνατο να μπει έστω και ένα θωρακισμένο όχημα. Στο Ρέσσεν, ένα τάγμα SS και δυο πυροβολαρχίες των 88 αναχαιτίζουν τη μεραρχία της φρουράς. Μια άλλη μεραρχία του 30ου σώματος, η 43η, κατευθύνεται προς το μέτωπο στα δεξιά της, αλλά προχωρεί με δυσκολία ακολουθώντας δευτερεύοντες δρόμους. 

Παίζουν τότε το τελευταίο χαρτί αποφασίζοντας να ρίξουν στα νότια του Οόστερμπεκ την ταξιαρχία Πολωνών αλεξιπτωτιστών του στρατηγού Σοσαμπόβσκι. Μόνο μερικές δεκάδες κατορθώνουν να διασχίσουν τον Rhein και να συνενωθούν με τους στρατιώτες του Άρκαρτ που πιέζονται όλο και πιο σκληρά. Εκείνη τη στιγμή, ο Φροστ, τραυματισμένος είχε παραδοθεί με 200 στρατιώτες που του απέμεναν. Η επιχείρηση του Άρνχεμ απέτυχε. Διασώζουν τα υπολείμματα. Κατά την διάρκεια δυο βροχερών νυκτών 2.398 άνδρες από τις 10.095 που είχαν προσγειωθεί στα βόρεια του Rhein ξαναπερνούν με πρόχειρα πλωτά μέσα τον μεγάλο ποταμό που είχαν διαβεί πετώντας. Η 43η μεραρχία τους περισυλλέγει. Οι υπόλοιποι είναι αιχμάλωτοι ή νεκροί."

Το 1946, γυρίστηκε η πρώτη ταινία για την μάχη, με τον τίτλο "There is the Glory". Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της ταινίας είναι ότι συμμετέχουν βετεράνοι της μάχης, δίνοντας μεγάλη πιστότητα των γεγονότων. Μπορείτε να την δείτε ΕΔΩ.

Αργότερα, το 1978, γυρίστηκε και η ταινία "The Bridge too far" (Η Γέφυρα που ήταν πολύ μακριά) τίτλος που αντανακλά στην απόσταση των ζωνών ρίψεως και προσγειώσεως από τις γέφυρες του Άρνεμ. Με την ταινία αυτή, στην οποία συμμετέχουν αρκετοί μεγάλοι ηθοποιοί εκείνης της περιόδου, έγινε γνωστή η μάχη στο ευρύ κοινό. Αν θέλετε, μπορείτε να την δείτε ΕΔΩ.

Το 2013, έγινε δημοπρασία ενός τηλεγραφήματος, που κατόρθωσε να στείλει ο Βρετανός διοικητής της 1ης αεραποβατικής μεραρχίας υποστράτηγος Έρκαρτ προς τον προϊστάμενό του, αναφέροντάς του τον κίνδυνο αφανισμού που αντιμετωπίζει ο σχηματισμός του, μετά από άσκοπο αγώνα 9 ημερών. Με βάση αυτή την αναφορά αποφασίστηκε η εκκένωση της μεραρχίας. Η ημερομηνία του τηλεγραφήματος, έγραφε 24 Σεπτεμβρίου 1944.

Κάθε χρόνο, τον Σεπτέμβριο, όσοι ακόμα είναι ζωντανοί από τους βετεράνους της μάχης, συγκεντρώνονται για να τιμήσουν τους νεκρούς τους εκεί στον χώρο που άφησαν την τελευταία τους πνοή.


Ανιχνευτής