Εφ' όπλου... λόγχη!

Αναδημοσιεύω ένα εξαιρετικό άρθρο ενός εξαιρετικού ιστολογίου. Το άρθρο αφορά στην στρατιωτική εκπαίδευση και ειδικότερα στο παραμελημένο αντικείμενο της λογχομαχίας.

Ας μου επιτραπεί εκ της εμπειρίας μου να κάνω μερικές παρατηρήσεις. Το αντικείμενο της λογχομαχίας δεν έχει καταργηθεί από την εκπαίδευση στον ΕΣ. Υπάρχει, αλλά έχει υποβαθμισθεί. Αυτό που καταργήθηκε, ήταν η διέλευση στίβων λογχομαχίας, με απόφαση της τότε ιεραρχίας.

Όχι σωστή απόφαση, κατά την άποψή μου και πάντα προσπαθούσα να αντισταθμίσω τα πράγματα με διάφορους τρόπους. Όπου και αν πήγαινα η λογχομαχία ήταν για μένα απαραίτητη και συνυφασμένη με τον αγώνα σώμα με σώμα, γι' αυτό, έμπαινε πάντα στο πρόγραμμα. Και δεν ζητάει πολλά! Είναι η καλύτερη σωματική εξάσκηση που μπορεί να γίνει οπουδήποτε, οποτεδήποτε! Πιστέψτε με γιατί μιλάω "εξ ιδίας πείρας".

Ο "παλιός"  ελληνικός, σχετικός κανονισμός, γίνεται πολύτιμο εργαλείο στα χέρια αυτού που έχει όρεξη ν' ασχοληθεί και δεν θα πρέπει να απαξιώνεται. Το ίδιο ισχύει και για τον αντίστοιχο κανονισμό  Φυσικής Στρατιωτικής Αγωγής. Είναι παλιοί μεν, αλλά πάντα επίκαιροι κανονισμοί! Χρόνια, ασχολούμενος με την εκπαίδευση και αναδιφώντας σε αντίστοιχα ξένα εκπαιδευτικά εγχειρίδια, δεν βρήκα τις τόσο τρομερές διαφορές. Τα ίδια λένε όλοι! 

Είναι γεγονός όμως, ότι τα τελευταία χρόνια έχουν λιγοστέψει αυτοί που κατέχουν την τέχνη. Έγιναν παλιοί και έφυγαν από τις τάξεις του στρατού. Ναι χρειάζεται "αφύπνιση" και εκπαίδευση εκπαιδευτών! Έχω γράψει σε αρκετά άρθρα μου σχετικά με αυτό το θέμα. Αν θέλετε, μπορείτε να ρίξετε μια ματιά σ' αυτό με τον τίτλο: "Η λήψη Επαφής"

Ανιχνευτής

  Σε αυτόν εδώ τον ιστότοπο, έχει επανειλημμένα τονιστεί η ανάγκη βελτίωσης της εκπαίδευσης του ΕΣ, τόσο στο επίπεδο του "basic soldiering", όσο και στο επίπεδο της ατομικής και ομαδικής τακτικής.

Ένας τομέας ατομικής εκπαίδευσης είναι και η λογχομαχία, δηλαδή η εξάσκηση στη μάχη εκ του συστάδην, με ξιφολόγχη επί του όπλου. Το συγκεκριμένο είδος εκπαίδευσης καταργήθηκε στον ΕΣ περί τα μέσα της δεκαετίας του '90, και θα ήταν σκόπιμο να επαναφερθεί, τουλάχιστον στο Πεζικό. Γνωρίζουμε ότι η επαναφορά της εκπαίδευσης λογχομαχίας φαντάζει εκ πρώτης όψεως αναχρονιστική: "δεν είμαστε στο 1940 για να κάνουμε εφόδους με εφ' όπλη λόγχη φωνάζοντας Αέρα", θα πουν ορισμένοι.

Κι όμως: η πρόσφατη διεθνής πολεμική εμπειρία αποδεικνύει ότι η ξιφολόγχη δεν έχει χάσει τη χρησιμότητά της στη μάχη. Ειδικά ο βρετανικός στρατός έχει επανειλημμένα χρησιμοποιήσει ξιφολόγχη σε πρόσφατες συγκρούσεις. Το 2004 στη μάχη του Danny Boy στο Ιράκ, μια βρετανική περίπολος από το σύνταγμα Argyll and Sutherland Highlanders που έπεσε σε ενέδρα, καθώς και μια δύναμη από το Princess of Wales's Royal Regiment που στάλθηκε προς βοήθειά της, βρέθηκαν αντιμέτωποι με περίπου 100 αντάρτες Mahdi του Μουκτάντα Αλ Σαντρ. Ακολούθησε μάχη σώμα με σώμα, στην οποία σκοτώθηκαν περισσότεροι από 40 αντάρτες, ενώ συνελήφθησαν 9 αιχμάλωτοι.


Επίσης ο βρετανός υπολοχαγός James Adamson, του Royal Regiment of Scotland παρασημοφορήθηκε επειδή, το 2009 στο Αφγανιστάν, χρησιμοποίησε την ξιφολόγχη του για να σκοτώσει έναν αντίπαλο όταν, στη διάρκεια μιας ανταλλαγής πυροβολισμών με μαχητές Ταλιμπάν, τελείωσαν τα πυρομαχικά του. Άλλωστε και στην Κύπρο το 1974 αναφέρθηκαν περιστατικά χρήσης της ξιφολόγχης.


Βρετανοί πεζοναύτες με εφ' όπλου λόγχη, κάπου στο Αφγανιστάν

Στις σημερινές ελληνικές συνθήκες, η πιθανότητα μάχης εκ του συστάδην είναι λιγότερο απομακρυσμένη απ' όσο φαίνεται. Ειδικά στα νησιά, οι αποστάσεις σε σχέση με το μέτωπο του Έβρου είναι μικρότερες και οι εμπλεκόμενες δυνάμεις ελαφρότερες (με μικρότερη αναλογία τεθωρακισμένων). Επιπλέον, η (εξαιρετικά πιθανή) χρήση αερομεταφερόμενων δυνάμεων από τουρκικής πλευράς σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει σαφής γραμμή μετώπου και, τουλάχιστον στα αρχικά στάδια της μάχης, θα υπάρχει σύγχυση και αιφνιδιαστικές μικροσυμπλοκές. Σε αυτές τις συνθήκες, η μάχη εκ του συστάδην όχι μόνο δεν μπορεί να αποκλειστεί, αλλά θα πρέπει και να αναμένεται. Γι' αυτό και είναι χρήσιμη η εκπαίδευση στη χρήση της ξιφολόγχης, αλλά και της χειροβομβίδας, που εξίσου παραμελείται.

Επιπλέον, πέρα από την επιχειρησιακή της χρησιμότητα, η εκπαίδευση στη λογχομαχία έχει και ψυχολογική αξία, καθώς καλλιεργεί το επιθετικό πνεύμα και βοηθά τον πεζικάριο να συνειδητοποιήσει ότι προετοιμάζεται για πόλεμο, δηλαδή μια ακραία δοκιμασία σώματος και ψυχής, όπου ισχύει ο κανόνας "ο θάνατός σου η ζωή μου", ακόμα και σε μάχη σώμα με σώμα. Το "εκπαιδεύσου όπως θα πολεμήσεις" δεν μπορεί ποτέ να είναι κυριολεκτικό, καθώς τίποτα δεν συγκρίνεται με την πίεση της μάχης και την εικόνα του θανάτου - όμως είναι ευθύνη της ηγεσίας και των εκπαιδευτών να προετοιμάσουν τον εκπαιδευόμενο όσο το δυνατόν καλύτερα. Χαρακτηριστικό είναι το παρακάτω βίντεο από την εκπαίδευση του βρετανικού στρατού:

Εκτός από το βρετανικό στρατό, η χρήση της ξιφολόγχης διδάσκεται και στους αμερικανούς και αυστραλούς πεζοναύτες και σε πολλούς άλλους στρατούς διεθνώς.

Εκπαίδευση αμερικανών πεζοναυτών στη λογχομαχία
Εκπαίδευση αυστραλών πεζοναυτών στη λογχομαχία

Εκπαίδευση Ελλήνων στρατιωτών στη λογχομαχία περί το 1970

Βέβαια θα μπορούσε κανείς να παρατηρήσει ότι τα ελλείμματα στην εκπαίδευση του ελληνικού πεζικού είναι τόσο μεγάλα, ώστε η εκπαίδευση στη λογχομαχία να φαντάζει πολυτέλεια. Ότι θα έπρεπε πρώτα να επανέλθει ένα στοιχειώδες επίπεδο ρεαλισμού στην ατομική εκπαίδευση, (π.χ. σωματική αντοχή, πορείες με πλήρη φόρτο, ικανότητα ρεαλιστικού χειρισμού όπλων, προσανατολισμός, Α’ Βοήθειες, επικοινωνία, κατάδειξη στόχων, υπαίθρια διαβίωση -χωρίς νάυλον στο σκηνάκι...-), πριν ασχοληθούμε με την επαναφορά της εκπαίδευσης λογχομαχίας.

Όμως: το βασικό πρόβλημα που βρίσκεται πίσω από την έλλειψη ρεαλισμού στην εκπαίδευση του Έλληνα πεζικάριου, είναιπρόβλημα νοοτροπίας. Είναι ο συνδυασμός της πλαδαρότητας της κοινωνίας με τη δημοσιοϋπαλληλίστικη διάθεσηπολλών στελεχών του ΕΣ, που πασπαλίζονται με τη βολική ψευδαίσθηση ότι στο "ψηφιακό πεδίο μάχης του μάλλοντος" οι μάχες θα διεξάγονται πατώντας κουμπιά σε κλιματιζόμενα κοντέινερς. Αυτός ο συνδυασμός είναι που παράγει τη νοοτροπία ότι"έχουμε τόσα άλλα όπλα που αν φτάσουν σε απόσταση βολής G3, έχουμε ήδη χάσει", και τη διάχυτη εντύπωση ότι η ατομική εκπαίδευση είναι περιττή ταλαιπωρία. Αυτή ακριβώς η νοοτροπία είναι που πρέπει να ξεριζωθεί, ώστε να ανακτήσει το νόημά της η ατομική εκπαίδευση του πεζικού. Ίσως η επαναφορά της εκπαίδευσης λογχομαχίας να είναι το κατάλληλο "κλικ", το συμβολικό πρώτο βήμα για αυτή την αλλαγή νοοτροπίας...


ΥΓ:Στα παρακάτω βίντεο μπορείτε να παρακολουθήσετε άλλο ένα απόσπασμα από την εκπαίδευση του βρετανικού πεζικού (διανθισμένο με δόσεις βρετανικού χιούμορ), καθώς και μια σπάνια αναπαράσταση ασκήσεων λογχομαχίας στον Ελληνικό Στρατό του 1971 στο στρατόπεδο "Καραϊσκάκη" του Χαϊδαρίου από την ταινία Ευδοκία του Αλέξη Δαμιανού:

Πηγή