OXI

Πορεία προς το μέτωπο (Πηγή)

Στις 15 Οκτωβρίου 1940 ο Μουσολίνι συγκάλεσε σύσκεψη στην οποία συμμετείχαν ο Υπουργός Στρατιωτικών Σοντού, ο αρχιστράτηγος των ιταλικών στρατευμάτων Αλβανίας Πράσκα και ο Ιταλός τοποτηρητής της Αλβανίας Γιακομίνι. Κατά τη σύσκεψη αποφασίσθηκε η αιφνιδιαστική επίθεση κατά της Ελλάδος στις 28 Οκτωβρίου  1940., θεωρώντας την "ευάλωτη και εύκολη λεία". 

Τη νύκτα της 26ης Οκτωβρίου, ενώ στην Αθήνα η ιταλική πρεσβεία έκανε δεξίωση στην οποία είχε προσκαλέσει Έλληνες επισήμους, οι Γραμματείς της πρεσβείας, με εναλλαγή μεταξύ τους ώστε να μη γίνει αισθητή η απουσία τους, έκαναν αποκρυπτογράφηση διακοίνωσης που είχε σταλεί τηλεγραφικά από την Ρώμη και την οποία θα έπρεπε ο Ιταλός πρέσβης, με βάση τις οδηγίες του Μουσολίνι, να επιδώσει στις 2 τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου στον Έλληνα πρωθυπουργό.

Με την διακοίνωση, η Ιταλία προέβαινε σε διαμαρτυρία διότι το "ελληνικόν έδαφος έτεινεν ή είχε μεταβληθεί εις βρεταννική βάσιν" και ζητούσε από την ελληνική κυβέρνηση, σαν εγγύηση ουδετερότητας το δικαίωμα κατάληψης από τις ιταλικές ένοπλες δυνάμεις "ωρισμένων στρατηγικών σημείων του ελληνικού εδάφους". Προσκαλούσε δε την ελληνική κυβέρνηση "όπως δώσει αυθωρεί εις τας στρατιωτικάς αρχάς τας αναγκαίας διαταγάς ίνα η κατοχή πραγματοποιηθή κατά ειρηνικόν τρόπον. Εάν τα ιταλικά στρατεύματα ήθελον συναντήσει αντίστασιν, θα εκάμπτετο αύτη δια των όπλων και η ελληνική κυβέρνησις θα έφερε τας εκ τούτου ευθύνας".

Η ελληνική κυβέρνηση γνώριζε πολύ καλά ότι λαμβάνονταν μακροσκελή τηλεγραφήματα από την ιταλική πρεσβεία και περίμενε ραγδαίες εξελίξεις τη νύκτα της 26 προς 27 Οκτωβρίου.

Πράγματι στις 2 το πρωί της 28 Οκτωβρίου ο Ιταλός πρέσβης με το υπηρεσιακό του αυτοκίνητο κινήθηκε προς Κηφισιά όπου διέμενε ο πρωθυπουργός της Ελλάδος και υπουργός εξωτερικών Ι. Μεταξάς.

Ο Ιταλός πρέσβης παρέδωσε την διακοίνωση στον Έλληνα πρωθυπουργό, ο οποίος εμφανίσθηκε ατημέλητος, αφού τον είχαν ξυπνήσει  απότομα από τον ύπνο του. Αφού διάβασε αυτή την ιταμή και προσβλητική διακοίνωση ρώτησε:

"Τότε έχομεν πόλεμον;"

"Όχι κύριε Πρόεδρε, εφ' όσον δεχθείτε τας αξιώσεις της κυβερνήσεώς μου"

" Γνωρίζετε κύριε Πρέσβη ποία στρατηγικά σημεία ζητεί η κυβέρνησίς σας;"

" Δεν μπορώ να σας πω εξοχότατε. Η κυβέρνησίς μου δεν μ' έχει πληροφορήσει. Γνωρίζω μόνον ότι το τελεσίγραφον εκπνέει εις τας 6 το πρωί."

" Τότε η διακοίνωσις είναι κήρυξις πολέμου. Ακόμη και αν επεθύμουν.... έως ότου συνέλθη το Υπουργικόν Συμβούλιον, ειδοποιηθή ο βασιλεύς, ο αρχιστράτηγος, εκδοθούν οι διαταγές προς τα στρατεύματα μας... Είναι ισοδύναμον προς κήρυξιν πολέμου".

" Δεν θα δώσετε τας παραχωρήσεις τας οποίας η κυβέρνησίς μου ζητεί;"

"ΟΧΙ"

Συνεχίζει ο Γκράτσι, γιατί αυτός ήταν ο Ιταλός πρέσβης, στ' απομνημονεύματά του: 

"..υπεκλίθην προ του ελληνικού μεγαλείου εκπροσωπούμενου την στιγμήν ταύτην υπό του Έλληνος πρωθυπουργού.

Όλοι οι άνθρωποι εις ωρισμένας περιπτώσεις εμίσησαν το επάγγελμά των. Δεν φαντάζομαι όμως ότι το εμίσησεν άλλος περισσότερον εμού.

Ο Τσιάνο είχε τον πόλεμον που ηθέλησε. Διεπράξαμεν όχι μόνον μίαν ατιμίαν, αλλά μίαν ανώφελη ατιμίαν.

Εκηρύξαμεν τον πόλεμον πιστεύοντες ότι θα εδρέπομεν ευκόλως δάφνας και απεκομίσαμεν μίαν μεγάλη ταπείνωσιν."

Με βασιλικό διάταγμα που δημοσιεύθηκε αυθημερόν στην εφημερίδα της κυβερνήσεως ανατέθηκε η γενική αρχηγία των ενόπλων δυνάμεων στον βασιλέα Γεώργιο τον Β' η δε αρχηγία του "κατά γην Στρατού" στον αντιστράτηγο Παπάγο Αλέξανδρο, μέχρι τότε Α/ΓΕΣ.

Αμέσως μετά ακολούθησαν τα διαγγέλματα προς τον ελληνικό λαό, προηγηθέντος του πρώτου λιτού πολεμικού ανακοινωθέντος.

Ο ελληνικός λαός δεν γνώριζε τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου τι είχε προηγηθεί από της 3ης πρωινής ώρας στην οικία του πρωθυπουργού, ούτε τις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου και όμως, όταν την 6η πρωινή ώρα οι σειρήνες της αντιαεροπορικής άμυνας ξύπνησαν την Αθήνα, ο κόσμος ξεχύθηκε στους δρόμους σαν να περίμενε ακριβώς την στιγμή να βροντοφωνάξει το ιστορικό "ΟΧΙ", καθολική επιλογή που δεν υπήρχε περίπτωση να ήταν διαφορετική.

Οι επιχειρήσεις  έχουν ξεκινήσει. Ο Αρχιστράτηγος , με την ανάληψη των καθηκόντων του, εκδίδει την διαταγή έναρξης επιχειρήσεων προς τους διοικητές των μεγάλων σχηματισμών.

Η λακωνική συντομία της πρώτης αυτής διαταγής από είκοσι μία λέξεις μαρτυρεί την άριστη, επιτελική προπαρασκευή των πολεμικών σχεδίων της χώρας. (ΓΕΣ/ Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού: "Επίτομη Ιστορία Πολέμου 1940-41", σελ. 42.)

"Από έκτης πρωινής σήμερον περιερχόμεθα εις εμπόλεμον κατάστασιν προς Ιταλίαν. Άμυνα Εθνικού εδάφους διεξαχθή βάσει διαταγών ας έχετε. Εφαρμόσατε σχέδιον επιστρατεύσεως. Παπάγος."

Οι πρώτοι Ιταλοί αιχμάλωτοι  (Πηγή)

Γιατί η Ελλάδα είχε προετοιμαστεί καλά για το "ΟΧΙ"! Τίποτα δεν ήταν αφημένο στην τύχη! Ο πατριωτισμός των Ελλήνων, εξύψωσε το ηθικό των μαχητών, το οποίο λειτούργησε σαν πολλαπλασιαστής ισχύος και ανέτρεψε τις επιτελικές εκτιμήσεις των Ιταλών!

Ανιχνευτής