Φυσική Αγωγή Μάχης

Σε προηγούμενο άρθρο είχαμε αναφερθεί  στην αξία της μαχητικής ικανότητας . Η σωματική αντοχή, αυξάνει την ψυχική αντοχή και δημιουργεί αυτοπεποίθηση. Και τα τρία μαζί, συνθέτουν την μαχητική ικανότητα ενός μαχητή!

Η στρατιωτική φυσική αγωγή είναι αυτή που καλύπτει την ανάγκη της ανάπτυξης και της διατήρησης της σωματικής αντοχής, αλλά και ένα μέρος της ψυχικής αντοχής. Δεν αφορά μόνο τη θητεία των κληρωτών στρατιωτών, όπως ίσως δημιουργείται η εσφαλμένη εντύπωση, αλλά πρέπει να εφαρμόζεται από μόνιμους και έφεδρους χωρίς εξαίρεση σε όλη τη διάρκεια της στρατιωτικής υπηρεσίας και όχι μόνο. 

Θα έλεγα ειδικά για τους εφέδρους και εν δυνάμει μαχητές, ότι θα πρέπει να συνεχίζουν να ασκούνται. Διότι ποιός ξέρει; Ίσως "ο καιρός γαρ εγγύς"

Όλο το προσωπικό μιας μονάδας εκστρατείας πρέπει να είναι ικανό να διέλθει φυσικά ή τεχνητά εμπόδια του πεδίου της μάχης και να εκτελεί σύντονες πορείες, αντέχοντας στις αντίξοες συνθήκες καιρού και εδάφους, ημέρα και νύκτα. Και αυτό επιτυγχάνεται μέσα από κατάλληλο προπονητικό πρόγραμμα, προσαρμοσμένο στις αποστολές και στο είδος της μονάδας.

Το προπονητικό πρόγραμμα της στρατιωτικής φυσικής αγωγής, συνδυαζόμενο με το αντίστοιχο πρόγραμμα στρατιωτικής τεχνικής και τακτικής εκπαίδευσης, αποτελεί την στρατιωτική εκπαίδευση, η οποία "κτίζει" και σφυρηλατεί τον μαχητή, που αντέχει και επομένως μπορεί να σκέπτεται και να ενεργεί γρήγορα και αποτελεσματικά στο πεδίο της μάχης.

Θα πρέπει όμως εδώ, να διευκρινιστεί η έννοια της στρατιωτικής φυσικής αγωγής. Η στρατιωτική φυσική αγωγή προετοιμάζει στρατιώτες-μαχητές και όχι αθλητές! Επικεντρώνεται στην προετοιμασία το στρατιώτη να κινείται και να δρα με το φόρτο του, τον οπλισμό του και τα υλικά του, στο πεδίο της μάχης. Δεν είναι στρατιωτική φυσική αγωγή το 10λεπτο, ή το 30λεπτο ή ακόμη και η ώρα τρεξίματος με αθλητικά ρούχα.  Αυτό είναι μόνο ένα μέρος του συνόλου.

Η στρατιωτική φυσική αγωγή περιλαμβάνει ή πρέπει να περιλαμβάνει την προσαρμογή και την μυική συναρμογή ενός μαχητή στα καθήκοντα της ειδικότητάς του, την αντοχή του σε πορείες σε ανώμαλο έδαφος, την διαβίωση και αντοχή του σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες, την εκπαίδευσή του σε αναρριχήσεις, διαβάσεις υδατίνων ή ορεινών εμποδίων, την εκπαίδευσή του στην κολύμβηση και την διάσωση πνιγομένου ατόμου, την εξουδετέρωση αντιπάλου με ένοπλη ή άοπλη μάχη σώμα με σώμα, την ατομική τακτική εκπαίδευση και την εκπαίδευση στον ατομικό του οπλισμό.

Η στρατιωτική φυσική αγωγή χωρίζεται στην βασική φυσική αγωγή, που είναι στην ουσία η βασική και η ειδική εκπαίδευση νεοσυλλέκτων στο να μάθουν να ασκούνται φορώντας την στολή εκστρατείας, την εξάρτηση και το όπλο τους, αυξάνοντας παράλληλα την αντοχή τους και στη φυσική αγωγή μάχης, που προσαρμόζει και διατηρεί τις σωματικές ικανότητες του μαχητή στις απαιτήσεις της μάχης. 

Έτσι λοιπόν η μεταφορά τραυματία, η μεταφορά πυρομαχικών, το τράβηγμα υλικών , το σπρώξιμο αμαξιών, οι μεγάλες πορείες, η τακτική κίνηση ημέρα και νύκτα, η πάλη σώμα με σώμα, η λογχομαχία, ανήκουν στη φυσική αγωγή μάχης.

Όλοι οι στρατοί του κόσμου έχουν και ακολουθούν ανάλογα και κατάλληλα προσαρμοσμένα προγράμματα φυσικής αγωγής μάχης.

Πιέζοντας το σύνδεσμο: "Battle focused Physical training"  θα δείτε την περιγραφή  μιας  μεθόδου, που εφαρμόζεται σε περίοδο ετοιμότητας, προ της εισόδου τμήματος σε περιοχή επιχειρήσεων. Το θέμα έχει τύχει μελέτης στο παρελθόν

Μια ακόμη μέθοδος εκπαίδευσης στη φυσική αγωγή μάχης, που είναι αποτελεσματική, όπως αποδείχτηκε στην πράξη, είναι ο συνδυασμός δραστηριοτήτων σε συγκεκριμένο χρόνο. Ένα παράδειγμα μπορείτε να διαβάσετε παρακάτω. Ο χρόνος που αντιστοιχεί σε κάθε δραστηριότητα, εξαρτάται από το έδαφος, τις καιρικές συνθήκες, την φυσική κατάσταση του προσωπικού και τη διαθεσιμότητά του.

Πρόγραμμα Σύντονης Αντοχής 

Σκοπός 

Ανάπτυξη αντοχής και ταχείας αντίδρασης 

Εκπαίδευση 

Η εκπαίδευση πρέπει να είναι προοδευτική σε χρόνο, ταχύτητα και απόσταση. Πρέπει να χρησιμοποιείται η ορθή τεχνική του βαδίσματος και του τροχάδην. Εισάγονται ασκήσεις, τακτικές κινήσεις, πάλη, μάχη εκ του συστάδην κατά την διάρκεια της άσκησης. Επίσης γίνεται χρήση των φυσικών εμποδίων που συναντιόνται κατά την διάρκεια της κίνησης. Χρησιμοποιείται στολή μάχης.(εξάρτυση, οπλισμός)

Πρόγραμμα εκπαίδευσης 

Το πρόγραμμα σύντονης αντοχής, απαιτεί προσεκτική προπαρασκευή και εκλογή κατάλληλου χώρου και δρομολογίου. Η ποικιλία ευχάριστων καταπονήσεων επιτρέπει την πρόκληση ενδιαφέροντος και την ομαλή διεξαγωγή του. 

Οδηγίες διεξαγωγής.

1.Επιλέγεται ένα δρομολόγιο σε αγροτική ή δασική περιοχή. Καλό θα είναι να επιλεγεί έτσι ώστε η αφετηρία να είναι και ο τερματισμός (κυκλικό).

2.Η εξάρτυση πρέπει να είναι τοποθετημένη ώστε να εφαρμόζει χωρίς σφίξιμο. Δεν πρέπει να υπάρχει κάτι που να κρέμεται και να χτυπάει συνέχεια το σώμα. Όλα προσαρμόζονται σωστά. 

3.Το βάρος στην πλάτη να είναι όσο το δυνατό ψηλότερα. Αν είναι χαμηλά, αυξάνεται η κόπωση και ελαττώνεται η ευκινησία

4.Τα άρβυλα και οι κάλτσες να προσαρμόζουν σωστά. Οι κάλτσες να είναι καθαρές.

5.Το όπλο να φέρεται σε φυσική στάση, όπως βολεύει τον κάθε ασκούμενο, αλλά με τρόπο που εύκολα να μπορεί να χρησιμοποιηθεί.

6. Το στρατιωτικό βάδισμα σε ανώμαλο και ορεινό έδαφος απαιτεί καλή ισορροπία και ειδική τεχνική. 

Ένας μαχητής πρέπει να εκπαιδεύεται να κινείται ταχέως, και ασφαλώς σε ανώμαλο έδαφος και να φθάνει ικανός για μάχη στο τέλος μιας πορείας. 

Σημεία προσοχής:

• Επιδιώκεται να γίνεται με τρόπο ώστε ολόκληρο το πέλμα να βρίσκεται σε επαφή με το έδαφος. Με αυτό τον τρόπο κουράζεται λιγότερο η άρθρωση του αστραγάλου και οι μυς του ποδιού.Σε μεγάλες κλίσεις χρησιμοποιείται σε άνοδο ή κάθοδο, η μέθοδος του Ζικ-Ζακ, για οικονομία δυνάμεων. 
• Πάντα πρέπει να είμαστε βέβαιοι ότι πατάμε σε σταθερό έδαφος, πριν αλλάξουμε βήμα. Το σώμα πρέπει να κρατείται όρθιο και να ισορροπεί με τα πόδια, παρά να στηρίζεται με τα χέρια. 
• Προς υποβοήθηση της ισορροπίας τα χέρια πρέπει να είναι ελεύθερα ή αν βαστούν όπλο να είναι σε ετοιμότητα να ακουμπήσουν το κοντάκιο σε ολίσθηση και όχι την κάννη. Η κατάβαση επιτυγχάνεται καλύτερα με μικρά ταχέα ελαστικά βήματα. 
• Σε απότομες κλίσεις κατά την κατάβαση στηριζόμαστε στις πτέρνες Ολόκληρο το σώμα είναι χαλαρό,για να απορροφά την δόνηση κάθε βήματος και έχει ελαφρά κλίση προς τα εμπρός προς αποφυγή ολισθήσεως. Συνήθως οι αρχάριοι δίνουν κλίση του σώματος προς τα πίσω, γιατί η κλίση εμπρός τους φαίνεται επικίνδυνη. 
• 
  

  Ο ρυθμός κίνησης πρέπει να είναι συντονισμένος με την αναπνοή. Αποφεύγεται ο άμετρος ιδρώτας ιδίως κατά τον χειμώνα. Το μήκος του βήματος είναι εξαρτημένο από την κλίση του εδάφους και γίνεται μικρότερο όσο η κλίση αυξάνει. 
• Οι στάσεις πρέπει να είναι όσον το δυνατό πιο αραιές και να γίνονται όχι σε κανονικά χρονικά διαστήματα, αλλά ανάλογα με τη φύση του εδάφους και σε μέρη που παρέχουν προστασία από τον καιρό και από παρατήρηση. Στάσεις 10 λεπτών ή λιγότερο δεν ξεκουράζουν. Γι’ αυτό πρέπει να είναι αραιότερες και μεγαλύτερης διάρκειας, χωρίς να υπερβαίνουν την μισή ώρα, γιατί αρχίζει το σώμα και παγώνει. 
• Η ροπή της ταχείας κίνησης κατά την αρχή της κλίσης του εδάφους πρέπει να εμποδίζεται, γιατί οδηγεί σε υπέρμετρο και πρώιμο ιδρώτα. 
• Κατά την ανάβαση χαλαρώνουν τα ρούχα για αερισμό του σώματος και αφαιρούνται τα περιττά ενδύματα προς αποφυγή της υπερθέρμανσης. Στις στάσεις όμως πρέπει να φοράμε επί πλέον ιματισμό για αποφυγή του κρύου. 

7.Το στρατιωτικό τρέξιμο σε ανώμαλο έδαφος απαιτεί παρατεταμένη σωματική προσπάθεια και αντοχή, γι’ αυτό και πρέπει να ακολουθεί συγκεκριμένη τεχνική.

 Σημεία προσοχής:

• Κατά την ανάβαση ομαλής πλαγιάς το βήμα μικραίνει και ελαττώνεται η ταχύτητα. Το σώμα γέρνει λίγο εμπρός. μεγάλη κλίση επιφέρει απώλεια ευστάθειας και ολίσθηση. 
• Η κατάβαση πλαγιάς γίνεται με χαλαρό σώμα για καλύτερη αντίδραση στις δονήσεις. Ο διασκελισμός επιμηκύνεται και το σώμα κλίνει ελαφρά εμπρός. 
• Σε πολύ ανώμαλη ανωφέρεια ο βηματισμός είναι βραχύς, το σώμα δεν πρέπει να γέρνει εμπρός, γιατί τα πόδια θα ολισθήσουν πίσω. Τα χέρια πρέπει να κινούνται ελεύθερα και αν βαστούν όπλο, να υπάρχει ετοιμότητα να ακουμπήσει το κοντάκιο στο έδαφος αν χρειασθεί και όχι η κάννη. Είναι προτιμότερη η κίνηση να γίνεται με Ζικ-Ζακ, για να ελαττώνεται το απότομο της ανωφέρειας. 
• Η κατάβαση σ απότομη πλαγιά με σαθρή ή χαλαρή επιφάνεια πρέπει να γίνεται με μικρά ελαστικά βήματα, εμποδίζοντας το βάρος του σώματος να πέφτει σε μια δόνηση στη μία φτέρνα. Το σώμα κρατείται χαλαρό για να απορροφά τη δόνηση του κάθε βήματος. Η κλίση του σώματος πρέπει να είναι ελαφρά προς τα εμπρός. 
• Το τροχάδην σε καλλιεργημένο έδαφος απαιτεί επίσης πλήρη επαγρύπνηση των μυών του σώματος και του νευρικού συστήματος. Χωρίς επαγρύπνηση, υπάρχει ο κίνδυνος πτώσης, εξάρθρωσης ή κατάγματος του αστραγάλου. Τα γόνατα πρέπει να είναι ελαφρά λυγισμένα προς τα εμπρός, όπως και το σώμα. Το τροχάδην γίνεται με χαμηλούς πηδηχτούς διασκελισμούς, αλλά χαμηλά, προς αποφυγή πρόωρης κόπωσης. 
• Το τροχάδην σε άμμο ή χαλικώδες έδαφος, είναι το πιο κουραστικό, γιατί είναι αναγκαίο τα πόδια να σηκώνονται ψηλότερα, ιδίως όταν τείνουν να βυθιστούν μέσα στην άμμο ή στα χαλίκια. Εδώ προτιμάται το «προσκοπικό βήμα», δηλαδή βάδην και τροχάδην με εναλλαγή. 

8. Κατά τα αρχικά στάδια της εκπαίδευσης, οι αποστάσεις είναι μικρές για να αποφεύγεται η υπερβολική καταπόνηση των ασκουμένων. Αλλιώς θα χαθεί ο ενθουσιασμός και το ενδιαφέρον. Το τρέξιμο και το βάδην γίνεται με εναλλαγές. Σταδιακά μικραίνει ο χρόνος του βάδην και αυξάνει ο χρόνος του τροχάδην. 

9. Η άσκηση πρέπει να γίνεται κατά ζεύγη ώστε να παρακολουθεί ο ένας των άλλο και να διορθώνουν τα λάθη μεταξύ τους. Το βάρος του φόρτου αυξάνει όσο περισσότερο ικανοί γίνονται οι ασκούμενοι. 

10. Διατατικές ασκήσεις. 

• Αιωρήσεις χεριών ποδιών 
• Περιστροφές κορμού-μέσης 
• Επικύψεις-υπερεκτάσεις 
• Διατάσεις μυών χεριών-ποδιών 

11.Σενάρια βάδην και τροχάδην

• Επιλέγεται ένα ύψωμα και χρησιμοποιείται για την εκτέλεση ανάβασης και κατάβασης στην ίδια πλαγιά ή στην πίσω πλαγιά. 
• Χρησιμοποιείται η μία πλαγιά του υψώματος για εκτέλεση πυρός και κίνησης με άλματα υπό μορφή επίθεσης. Στα τελευταία 50 μέτρα εκτελείται έφοδος 
• Επιλέγεται ύψωμα και καλούνται οι ασκούμενοι να κάνουν τον γύρο του υψώματος στην ίδια υψομετρική καμπύλη με βάδην και τροχάδην 

12.Πάλη-Οπλομαχία 

Σε κατάλληλο σημείο με επίπεδη σχετικά επιφάνεια, οι ασκούμενοι αποθέτουν αρχικά οπλισμό (αν φέρεται) και κατά ζεύγη πιάνονται στα χέρια στη μορφή της ελληνορωμαϊκής πάλης, προσπαθώντας να ρίξει ο ένας τον άλλο στο έδαφος. 

Κάθε φορά που πέφτει κάποιος στο έδαφος, το ζευγάρι σταματά, σηκώνονται όρθιοι και συνεχίζουν πάλι, μέχρι της εξάντλησης του χρόνου. 

Επίσης μπορεί ο χρόνος να διατεθεί στην πρακτική εξάσκηση μιας τεχνικής, όπως αποφυγή κλωτσιάς και ανταπόδοση κτυπήματος κλπ 

Ομοίως αυτό μπορεί να γίνει με τα όπλα, αλλά σ’αυτή την περίπτωση χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή για την αποφυγή ατυχημάτων. Μαθαίνονται τεχνικές κτυπημάτων με το κοντάκιο ή με λόγχη. 

13. Ασκήσεις Ενδυνάμωσης 

• Αναφέρονται σε κάμψεις, αναδιπλώσεις ή και έλξεις ακόμη ή αναρριχήσεις σε σκοινί που θα έχει τοποθετηθεί σε κατάλληλο κλαδί δέντρου ή υπάρχει σε εγκατάσταση. (οργανωμένος στίβος εμποδίων). 
• Προτιμάται η εξάσκηση κατά ζεύγη. Ο ένας παρακολουθεί και βοηθά τον άλλο. 
• Επίσης μπορεί να γίνεται μεταφορά κάποιου νεκρού βάρους (πχ μεγάλος κορμός δέντρου ή μεγάλων ελαστικών τροχών ή γαιόσακκων ή μεταφορά λίθων από ένα σημείο σε άλλο) ή ακόμη και σκάψιμο με πτυοσκάπανο για τη δημιουργία ταχύσκαπτου ατομικού ορύγματος
• Αν υπάρχει στίβος εμποδίων, χρησιμοποιείται για την διέλευση στον χρόνο αυτό. 

14. Τακτικές κινήσεις 

Εκτέλεση αλμάτων κίνησης 4 μέτρων, πρηνηδόν, για 15 δευτερόλεπτα και πάλι άλμα κ.ο.κ. μέχρι την  ολοκλήρωση του χρόνου. 

Έρπυση στομάχου για συγκεκριμένη απόσταση 

Κίνηση με τα «τέσσερα» στο έδαφος 

15.Μεταφορά Τραυματία 

• Μεταφορά στην πλάτη
• Μεταφορά στους ώμους 
• Μεταφορά με την μέθοδο του τράχηλου. Ο τραυματίας που είναι ξαπλωμένος ανάσκελα, πιάνει από το λαιμό το ζευγάρι του και αυτός βαδίζοντας με τα «τέσσερα» χέρια-γόνατα, προσπαθεί να τραβήξει τον τραυματία σε συγκεκριμένη απόσταση. 
• Μεταφορά με έρπυση. Ο τραυματίας μένει τελείως παθητικός (αναίσθητος) και το ζευγάρι του πέφτει κάτω και προσπαθεί με έρπυση να τον τραβήξει σε συγκεκριμένη απόσταση. (προσομοιάζει περίπτωση μεταφοράς κάτω από πυρά). 

16. Ασκήσεις άμεσης αντίδρασης 

• Κίνηση σε φάλαγγα κατ’ άνδρα και με παράγγελμα «Καλυφτείτε Αριστερά ή Δεξιά» οι ασκούμενοι παίρνουν μέτωπο και προσπαθούν να καλυφθούν από την κατεύθυνση που τους αναφέρουν. 
• Κίνηση σε φάλαγγα και με το παράγγελμα «Πάγος» παραμένουν απόλυτα ακίνητοι ή με το παράγγελμα «Σκιά» τρέχουν να καλυφθούν κάτω από οποιαδήποτε σκιά δέντρου ή θάμνου βρίσκεται κοντά τους 

17. Ο συνδυασμός όλων των παραπάνω αποτελεί ένα ευχάριστο και ωφέλιμο τύπο στρατιωτικής προπόνησης ή φυσικής αγωγής μάχης, εάν περιέχει ποικιλία πολλών ασκήσεων. Είναι ο καταλληλότερος τρόπος σκληραγώγησης ενός μαχητή και πρέπει να εκτελείται με οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες.

Καλές προπονήσεις!

Ανιχνευτής