Η αναγκαιότητα των Δυνάμεων Καταδρομών

Μνημείο Καταδρομών στο Καβούρι

Στις αρχές Ιουνίου του 1949, μετά την εξέλιξη των επιχειρήσεων του εθνικού στρατού στην Στερεά Ελλάδα, με την κωδική ονομασία "Πύραυλος", εναντίον των ανταρτών του "Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας" με συμμετοχή και των Μονάδων Καταδρομών,  ο τότε Γενικός Επιθεωρητής Στρατού, Αντιστράτηγος Βεντήρης μαζί με τον διοικητή Καταδρομών Υποστράτηγο Καλλίνσκη έκαναν σύσκεψη για να μελετήσουν αν υπάρχει αναγκαιότητα χρησιμοποίησης των Καταδρομών και με ποιό  τρόπο θα έπρεπε να γίνει η τακτική χρησιμοποίησή τους.

Είναι πολύ ενδιαφέρον το συμπέρασμα που κατέληξαν, το οποίο αφού συντάχθηκε υπό μορφή απορρήτου εγγράφου, μεταφέρθηκε από τον Καλλίνσκη και παραδόθηκε προσωπικά στον Αρχιστράτηγο Παπάγο.

Ο στρατηγός Καλλίνσκης, σε επίσκεψη μονάδων Καταδρομών 

"...μένομεν με την πεποίθησιν ότι περισσότερον από κάθε άλλην περιοχήν εις ΣΗΔΜ (σ.σ. γεωγραφικό Συγκρότημα Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας) είν' ενδεδειγμένη η δράσις των, ή τε ως έχει νυν το θέατρον επιχειρήσεων ή τε εις γενικωτέρας ενεργείας.."

Άνδρες των ΛΟΚ κατά την διάρκεια της επιχείρησης ανακατάληψης του Καρπενησίου. Έχουν ακόμη τον αγγλικό οπλισμό.

Κατέληξαν και πρότειναν για τις επικείμενες τότε επιχειρήσεις στον Γράμμο και στο Βίτσι, τα παρακάτω:

1. Προ της επίθεσης προπαρασκευαστικές ενέργειες όπως:

• Καταστροφή γραμμών επικοινωνιών των ανταρτών
• καταστροφή αποθηκών πυρομαχικών
• ενεδρευτικές περιπόλους
• προσβολή σταθμών διοικήσεων (ΣΔ) ανταρτικών μονάδων
• συλλογή πληροφοριών
• "κατοπτεύσεις επιτελικής σημασίας" (δηλαδή αναγνωρίσεις)
• σύλληψη αιχμαλώτων
• πρόκληση εκνευρισμού, σύγχυσης και πανικού στον αντίπαλο

2. "Ευρύτερες" καταδρομικές ενέργειες σε μικρό ή μεγάλο βάθος, εναντίον επιλεγμένων σημείων κατόπιν λεπτομερών πληροφοριών και σχεδίασης με σκοπό:

• πρόκληση σοβαρών απωλειών εχθρικού προσωπικού
• καταστροφή οργανωμένων σημείων στηρίγματος της εχθρικής αμυντικής τοποθεσίας
• εξαναγκασμό του αντιπάλου σε ενίσχυση του μετώπου του με διάθεση ή κατάτμηση των εφεδρειών του

Στοιχείο όλμου 60 χιλ.

Σε αυτές τις "ευρύτερες" καταδρομικές επιχειρήσεις, περιγράφεται η δυνατότητα των μονάδων Καταδρομών να:

• καταλάβουν επίκαιρα σημεία της εχθρικής τοποθεσίας αιφνιδιαστικά και να δημιουργήσουν ευνοϊκές προϋποθέσεις για μονάδες πεζικού να αναλάβουν τις μετέπειτα ενέργειες
• εκμεταλλευθούν ρήγμα ή ρήγματα της εχθρικής τοποθεσίας μετά από επιθετικές ενέργειες μονάδων πεζικού και να διεισδύσουν σε μεγάλο βάθος προκαλώντας σύγχυση και αποδιοργάνωση των εχθρικών δυνάμεων με συνεχείς προσβολές στα μετόπισθεν του αντιπάλου
• αναλάβουν μόνες τους οι μονάδες Καταδρομών σε τόπο και χρόνο ευρεία παραπλανητική επιθετική ενέργεια, με σκοπό την αγκίστρωση εχθρικών δυνάμεων και διευκόλυνση της κύριας πραγματικής επίθεσης στο τμήμα του μετώπου που έχει επιλεγεί από τις φίλιες δυνάμεις.

Όλες οι παραπάνω τακτικές ενέργειες εξακολουθούν μέχρι σήμερα να ισχύουν, σε σχέση με τον τύπο της επιχειρησιακής δύναμης που αναλαμβάνει την αποστολή. 

Σε ό,τι αφορά την καταδίωξη διασκορπισμένων ανταρτικών τμημάτων, συμφωνούν ότι είναι αποστολή που μπορούν ν' αναλάβουν και συμβατικές δυνάμεις, αλλά οι δυνάμεις Καταδρομών λόγω της ειδικής εκπαίδευσης και της ευχέρειας κίνησης την νύκτα μπορούν να εκτελέσουν έρευνα σε ευρύτερες περιοχές.

Όλες οι απόψεις, που αποτελούσαν και συμπεράσματα από την επιχείρηση "Πύραυλος" έγιναν αποδεκτές από τον αρχιστράτηγο, όπως φάνηκε από τα μετέπειτα γεγονότα. Η παραπάνω επιχείρηση αφορούσε στην εκκαθάριση του κορμού της κεντρικής Ελλάδας από ανταρτικά τμήματα. 

Η συμμετοχή των "λοκατζήδων" ήταν καταλυτική στις επιχειρήσεις. Επέσυρε απονομή πολλών μεταλλίων και παρασήμων. Στα κινηματογραφικά επίκαιρα εκείνης της εποχής, (στο 3,27 λεπτό της ταινίας) μπορείτε να δείτε την παρασημοφόρηση ανδρών των Καταδρομών από τον βασιλέα Παύλο που τους είχε επισκεφθεί.

Μνημείο Καταδρομών στο στρατόπεδο "Κατσάνη" στη Ρεντίνα

Οι 532 νεκροί των Δυνάμεων Καταδρομών, είναι η απόδειξη του ηρωισμού και της ανδρείας που επέδειξαν οι  καταδρομείς στα πεδία των μαχών. Τα ονόματά των νεκρών κοσμούν σήμερα το σεπτό και λιτό μνημείο στην κορυφή του λόφου στο Καβούρι. Εκεί που κάθε χρόνο γίνεται την τελευταία συνήθως Κυριακή του Μαΐου το μνημόσυνο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών τους. Το ίδιο γίνεται και στο στρατόπεδο της Ρεντίνας στη Βόρειο Ελλάδα.

Όσοι μπορείτε και θέλετε, τιμήστε τους με την παρουσία σας, μακριά από πολιτικά και κομματικά μίση και πάθη.

Ανιχνευτής

Πηγή: Αρχεία Εμφυλίου Πολέμου (1944-1949) Τόμος 13ος ΓΕΣ/ΔΙΣ/1998