Οι Μπουρλοτιέρηδες του Αιγαίου

Η μέρα το απαιτεί, να θυμηθούμε τους Καταδρομείς του Αιγαίου που έδρασαν τα χρόνια της επανάστασης, τους Μπουρλοτιέρηδες.

Τι έκαναν και πώς το έκαναν, φαίνεται παραστατικά παρακάτω.

Δεν έχω πολλά να προσθέσω παρά μόνο να επαναλάβω και να θυμίσω αυτά που έχουν χιλιοειπωθεί στο παρελθόν. Πλησίαζαν αθόρυβα, αφανώς και μυστικά, το εχθρικό πλοίο, "κόλλαγαν" σ' αυτό το "μπουρλότο", ένα καΐκι γεμάτο εκρηκτικά, δηλαδή μπαρούτι της εποχής και άλλη καύσιμη ύλη, έβαζαν φωτιά και έφευγαν με μια βάρκα, όσο μπορούσαν πιο γρήγορα! Αν τα κατάφερναν, γύριζαν πίσω "σώοι και αβλαβείς". Αν όχι ... "πούλαγαν ακριβά το τομάρι τους" όπως συνήθιζαν να λένε. 

Άνθρωποι αποφασισμένοι, ψημένοι από την αλμύρα της θάλασσας, καταξιωμένοι ναυτικοί, φλογεροί πατριώτες, γεροί μαχητές! Έτσι πολέμησαν και ξεπέρασαν τις δυσκολίες. Από τη στιγμή που δεν υπολόγιζαν τη ζωή τους, ...όλα ήταν πλέον πολύ απλά!

Δεν γίνονταν τα πράγματα "στο πόδι", όπως ίσως πολλοί να φαντάζονται. Υπήρχαν κανόνες για την εκτέλεση μιας επιχείρησης και λεπτομερής προετοιμασία. Πρώτα συλλέγονταν ακριβείς πληροφορίες περί εχθρού. Στη συνέχεια κατάστρωναν το σχέδιο, που περιείχε στην εκτέλεση, τον τρόπο ενέργειας, την υποστήριξη, τον αντιπερισπασμό, την αποχώρηση και όλες τις συντονιστικές λεπτομέρειες. Ανάλογα με το στόχο, κατασκεύαζαν και το μπουρλότο. Από κει και ύστερα μέτραγε η ψυχή!

Βρήκα σε ένα αξιόλογο ιστολόγιο, μικρό απόσπασμα από το βιβλίο " Οι μπουρλοτιέρηδες το εικοσιένα" του  συγγραφέα Τάκη Λάππα  που με το τόσο παραστατικό ύφος του μας μεταφέρει εκείνη την εποχή και μας κάνει να "μπούμε" στο πνεύμα και στην ψυχολογία εκείνων των τολμηρών και ριψοκίνδυνων ναυτικών που αναλάμβαναν τις αποστολές καταστροφής των τούρκικων πλοίων. 

Χρόνια Πολλά σε όλους! 

Ανιχνευτής

«Ήταν η ώρα έξι τό πρωΐ, όταν τά μπουρλότα ζύγωσαν τό εχθρικό καράβι. Πρώτος κολλάει στό ντελίνι ο Καλαφάτης. Βάζει φωτιά στό μπουρλότο του καί μέ τούς συντρόφους του ξεμακραίνει μέ τή φελούκα του. Τό μπουρλότο τού Καλαφάτη φουντώνει. Οι Τούρκοι όμως στά σύντομα καταφέρνουν νά τό ξεκολλήσουν καί προκάνουν τό ντελίνι νά μήν αρπάξει φωτιά. Τό μπουρλότο καίγεται παράμερα. Ο Καλαφάτης μπορεί νά μήν πέτυχε, μά έκανε μεγάλο καλό. Γιατί η φωτιά τού μπουρλότου ξεσήκωσε μεγάλη αναταραχή στό ντελίνι. Βρίσκει τότε τήν περίσταση ο Καραβόγιαννος (Ιωάννης Θεοφιλόπουλος) καί μέ τεχνική μανούβρα τρακάρει καί χώνει τό μπομπρέσσο τού μπουρλότου στήν πλώρη τού βασέλου. 

Ψύχραιμα, μά στά γρήγορα, οι ναύτες πετάνε τούς γάντζους καί δένουν κολλητά τό μπουρλότο στό ντελίνι. Ύστερα πηδάνε στή βάρκα τους. ΟΠαπανικολής μέ τό μπαρουτοφάγο, βάζει φωτιά στίς μίνες τής μπαρούτης καί πηδάει κι αυτός στή βάρκα πού τόν πρόσμεναν οι συντρόφοι του. Στά γρήγορα λάμνουν τά κουπιά νά ξεμακρύνουν καί νά γλυτώσουν. Φωτιά ξεπετάγεται απ' τή μπουκαπόρτα τής πλώρης τού βασέλου. Σάν τήν είδανε οιΈλληνες, ξεσπάνε σέ χαρμόσυνα ξεφωνητά. 

Στίς επτά άρχισε νά φυσάει στεριανός αέρας. Αυτός ο αέρας δυναμώνει τή φωτιά κι οι φλόγες τριγυρίζουν τό ντελίνι. Φτάνουν καί μέσα στά σωθικά του. Καπνός ξεπετιέται απ' τίς μπουκαπόρτες τών κανονιών. Οι αξιωματικοί τρέχουν νάμπουν στίς βάρκες νά γλυτώσουν. Ο ρεΐζης Οσμάν Γκέκας κατακρατάει τή βάρκα γιά τήν αφεντιά του. Έρχεται στά λόγια μέ κάποιον αξιωματικό του καί αυτός τόν λαβώνει στό λαιμό. 

Κατά τίς δέκα, καπνός φτάνει μεσούρανα καί τρομερός κρότος, λές καί πέσανε πενήντα αστροπελέκια αντάμα. Η φωτιά είχε φτάσει στό τζεπχανέ, μπαρουταποθήκη, καί τό ντελίνι τινάχτηκε στόν αέρα. Γέμισε η θάλασσα κουφάρια, ξύλα, σίδερα, άρμενα. Γιά πολλά χρόνια, ως τό 1854, τά λείψανα τού καραβιού φαίνονταν στό βυθό. Απ΄τούς χίλιους εκατό τσούρμο καί ασκέρια, πού είχε η φρεγάτα, ούτε εκατό δέν προκάνανε νά φύγουν. Στό σουλτάνοΜαχμούτ δέ θά ομολογήσουν τήν αλήθεια. Θά τού πούν πώς τάχα η θάλασσα σέ άγρια φουρτούνα αφάνισε τό καράβι του.»

Τάκη Λάππα - Οι μπουρλοτιέρηδες τού εικοσιένα 

Ο Παπανικολής, ο πρώτος μπουρλοτιέρης τού Αγώνα, κατέκαψε τό τουρκικό δίκροτο τό οποίο βούλιαξε αύτανδρο, παρασύροντας μαζί του στόν υπόγειο τάφο χίλιους μουσουλμάνους καί μερικούς σκλάβους Χριστιανούς πού δούλευαν στά αμπάρια του. Τό μπουρλότο τού Παπανικολή σκόρπισε τόν τρόμο στόν τουρκικό στόλο, ο οποίος θά έσπευδε νά εξαφανισθεί μέσα στά στενά τού Ελλησπόντου. Οι Ρωμιοί ναυτικοί θά κυριαρχούσαν στό Αρχιπέλαγος μέ τά μικρά σιτοκάραβά τους καί θά μπορούσαν στή συνέχεια νά βοηθήσουν στήν πολιορκία τών παραθαλάσσιων πόλεων τής Πελοποννήσου καί τής Ρούμελης. 

Ο Δημήτριος Παπανικολής καταγόταν από τά Ψαρά καί ήταν γιός τού Γεωργίου Παπανικολή ο οποίος ήταν ξακουστός γιά τίς συγκρούσεις του μέ τούς Αλγερινούς πειρατές. Ο μικρός Δημήτρης σέ ηλικία μόλις δεκαπέντε ετών, κατά τή διάρκεια μίας τρικυμίας, είχε καταφέρει μόνος του ανάμεσα στούς υπόλοιπους ναύτες, νά ανέβει στό πιό ψηλό κατάρτι καί νά δέσει τό πανί πού είχε λυθεί σώζοντας τό καράβι τού πατέρα του από πιθανό ναυάγιο. Σέ ηλικία δεκαεννέα ετών ήταν ήδη πλοίαρχος, ενώ υπάρχουν πολλές μαρτυρίες τής εποχής γιά τήν παλληκαριά καί τό θάρρος του. 

Οι πυρπολητές πού ακολούθησαν τόν Παπανικολή στό τολμηρό εγχείρημά του ήταν οι: Ιωάννης Θεοφιλόπουλος, Πλημμές, Καμπούρης, Κασσέτας, Σταματάρας, Γιαννάρας, Διασσάκης, Κονδήλος, Χατζή Ζαχαριάς, Κομνηνός, Ζεύλης, Μικέ Ντεληγιάννης, Χατζή Μανιάτης, Χωριάτης, Πιππίνος, Γεωργίου, Βρουλιώτης, Παργιανός, Αθανάσιεφ, Κεφαλής καί Λέλες. 

Τή μανία τών Τούρκων πού έχασαν τό ντελίνι τους θά τήν πλήρωνε τό Αϊβαλί (Κυδωνιές). Εκεί ξέσπασαν οι ζεϊμπέκηδες καί οι γιουρούκηδες σκορπίζοντας τό θάνατο στούς δρόμους τής πόλης πού μέχρι τότε τήν κατοικούσαν τριάντα χιλιάδες Ρωμιοί. Ο λαός έτρεξε νά σωθεί στίς φελούκες καί τίς σκαμπαβίες τού στόλου τού Τομπάζη, οι οποίες φορτωμένες ώς τά μπούνια, κουβαλήσαν χιλιάδες ψυχές μέχρι τά ελληνικά καράβια. Όσοι άνδρες δέν πρόλαβαν ν' ανεβούν σφάχτηκαν, ενώ οι γυναίκες καί τά παιδιά πουλήθηκαν στά παζάρια καί κατέληξαν στά χαρέμια τών μουσουλμάνων αγάδων. 

Πηγή