Κολύμβηση σε αντίξοες καιρικές συνθήκες

Πηγή

Η κολύμβηση μάχης, είναι ένα από τα κύρια αντικείμενα εκπαίδευσης των ειδικών δυνάμεων και πολύ περισσότερο των αμφίβιων μονάδων. Με την τεχνική αυτή, επιδιώκεται ένας μαχητής να μάθει να κολυμπά με τον ατομικό του οπλισμό, την στολή του και την εξάρτησή του για αποστάσεις τουλάχιστον μέχρι 3 χιλιόμετρα από την ακτή, έτσι ώστε όταν πέφτει στο νερό από τη βάρκα, να βρίσκεται εκτός βεληνεκούς όπλων ευθυτενούς τροχιάς που μπορεί να υπάρχουν στην ακτή προορισμού.

Ο επιδιωκόμενος σκοπός είναι να προσεγγίσει μαζί με την ομάδα του την ακτή αθόρυβα, με αρκετές σωματικές δυνάμεις για να συνεχίσει επιχειρήσεις στην ξηρά, είτε ασφαλίζοντας τμήμα της ακτής για την υποδοχή άλλου τμήματος, είτε για να διεισδύσει για την εκτέλεση άλλης καταδρομικής ενέργειας.

Μια άλλη πλευρά αυτής της εκπαίδευσης είναι η επιβίωση στη θάλασσα, όταν από μη αναμενόμενες συνθήκες, βρεθεί κάποιος  στο νερό, είτε γιατί κτυπήθηκε το σκάφος μεταφοράς, είτε γιατί ανατράπηκε η βάρκα και θα πρέπει να διατηρηθούν όλοι σώοι μέχρι να διασωθούν, ή να προσπαθήσουν να κατευθυνθούν στην πλησιέστερη ακτή.

Αν ο καιρός είναι καλός και τα νερά ζεστά, τα πράγματα είναι πιο εύκολα. Φορώντας το σωσίβιο, μπορείς να επιπλέεις και να τα καταφέρεις! Τι γίνεται όμως όταν υπάρχει άγρια θάλασσα και τα νερά είναι κρύα; Σίγουρα σε μια επιχείρηση ο παράγοντας "καιρός" λαμβάνεται υπ' όψη και εκτιμάται η εκτέλεση ή όχι της επιχείρησης. Σε μια έκτακτη και μη αναμενόμενη όμως κατάσταση και μάλιστα βράδυ, όλα εκτυλίσσονται γρήγορα και ανεξέλεγκτα. Τότε μόνο η καλή εκπαίδευση και η έγκαιρη αντίδραση, σώζει ζωές.

Με το κρύο, αν δεν είσαι κατάλληλα ντυμένος με στολή βατραχανθρώπου υγρού ή στεγανού τύπου, πολύ γρήγορα αρχίζεις να παθαίνεις υποθερμία! Αλλά πριν φτάσουμε εκεί, θα πρέπει να καταλάβουμε πως αντιδρά ο ανθρώπινος οργανισμός σε ένα ξαφνικό βύθισμα σε κρύο νερό!

Τα πρώτα 3 λεπτά είναι κρίσιμα, γιατί εκεί μπορεί κάποιος να πάθει αυτό που ονομάζουν "ψυχρό σοκ". Με το που πέφτει ένας απότομα στο κρύο νερό, αν δεν μπορεί να διατηρήσει το κεφάλι του έξω, είναι αυτονόητο ότι θα πνιγεί. Σ' αυτό το σημείο βοηθάει το σωσίβιο, που πρέπει υποχρεωτικά όλοι να φορούν. 

Στο πρώτο λεπτό, η αυτόματη αντανακλαστική αντίδραση του ανθρώπου που εκθέτει το σώμα του σε ψυχρό νερό, είναι το άμεσο ξεφύσημα, με φωνή! Η απότομη εκπνοή του αέρα, δημιουργεί την ανάγκη για βαθιά ανάσα! Αν λοιπόν το στόμα του δεν είναι πάνω από το νερό, αρχίζει να ρουφάει άτσαλα, με μοιραία κατάληξη τον πνιγμό.

Ο πανικός που μπορεί να καταλάβει ένα άνθρωπο μέσα σε σκοτεινά κρύα νερά, είναι κυριολεκτικά καταστρεπτικός. Εκδηλώνεται με γρήγορες αναπνοές, που δημιουργούν υπεραερισμό. Ο υπεραερισμός με τη σειρά του, προκαλεί μουδιάσματα, κράμπες και απώλεια συνείδησης, με επόμενο στάδιο το θάνατο, πάλι από πνιγμό.

Σε περίπτωση που ο άνθρωπος ξεπεράσει το πρώιμο στάδιο του ψυχρού σοκ, το κρύο νερό που έρχεται σε επαφή με το σώμα, προκαλεί αγγειοσυστολή  με συνέπεια η καρδιά να αναγκάζεται να δουλεύει πιο έντονα για να μπορεί να τροφοδοτεί με αίμα τα άκρα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει ακόμη και ανακοπή. 

Η αυξανόμενη επίδραση του κρύου, όσο περνάει η ώρα, αναγκάζει τον οργανισμό να προστατεύσει τα ζωτικά του όργανα, να διατηρήσει τη θερμοκρασία τους και αρχίζει να .."εγκαταλείπει" τα άκρα, χέρια και πόδια τα οποία παγώνουν, μουδιάζουν και δεν μπορούν να κινηθούν εύκολα. Ο άνθρωπος δεν είναι ικανός να κολυμπήσει και αν δεν φοράει σωσίβιο βυθίζεται στο νερό και πνίγεται. 

Και πάλι, δεν είναι τόσο η υποθερμία που προκαλεί  τον πνιγμό, όσο η πρόκληση ανικανότητας για κολύμβηση. Η ανικανότητα για κολύμβηση αρχίζει στα 15 με 20 λεπτά μετά την βύθιση στο κρύο νερό. Έχει παρατηρηθεί, ότι ο άνθρωπος μπορεί να επιβιώσει μέσα σε κρύο νερό, μέχρι και 3 ώρες, ανάλογα με τη θερμοκρασία!

Για να γίνει  πλήρως κατανοητή  η πρόοδος της υποθερμίας από την είσοδο ενός ατόμου στο ψυχρό νερό μέχρι το θάνατο, δείτε παρακάτω τα τρία στάδια. (Ήπια, μέτρια και σοβαρή)

Στάδιο υποθερμίας	Θερμοκρασία του σώματος	Διάρκεια παραμονής στο νερό (λεπτά)	Χαρακτηριστικά
Ήπια	35 ° C	15- 30 mins	Τουρτούρισμα
Μέτρια	32 ° C	30-120 λεπτά	Αναισθησία, ο άνθρωπος θα πνιγεί χωρίς σωσίβιο
Σοβαρή	28 ° C	90-180 λεπτά	Ψύξη και καρδιακή ανακοπή

Η φυσιολογική θερμοκρασία του σώματος είναι μεταξύ 36,5 και 37 βαθμούς Κελσίου. Κάτω από 35 βαθμούς Κελσίου θεωρείται ότι έχουμε περίπτωση υποθερμίας και όσο πιο χαμηλή είναι η θερμοκρασία αυτή χαρακτηρίζεται ήπια (32-35), μέτρια (32-28) και σοβαρή (μικρότερη από 28 βαθμούς Κελσίου)

Κάτω από τους 34,5 βαθμούς Κελσίου θερμοκρασία σώματος έχουμε σοβαρή διαταραχή της θερμορρυθμιστικής λειτουργίας.

Κάτω από 29,5 βαθμούς Κελσίου η ικανότητα του υποθαλάμου για ρύθμιση της θερμοκρασίας μηδενίζεται.

Σε περίπτωση έκθεσης του σώματος  σε παγωμένο νερό που θα έχει ελαττωθεί η θερμοκρασία του πυρήνα του σώματος, δηλαδή των ζωτικών του οργάνων στους 25 βαθμούς, το άτομο θα πεθάνει από καρδιακή παύση ή μαρμαρυγή των κοιλιών.

Συνοπτικά τα συμπτώματα της υποθερμίας είναι τα παρακάτω :

-Στην ήπια έχουμε αμνησία, αταξία, δυσκολία κίνησης και πιασίματος αντικειμένων, δυσαρθρία. 

-Στην μέτρια έχουμε προοδευτική πτώση του επιπέδου συνείδησης, μυδρίαση, αρρυθμίες (με πιο συχνή την κολπική μαρμαρυγή), βραδυκαρδία και προδιάθεση για κοιλιακή μαρμαρυγή.

-Στην σοβαρή έχουμε κατάργηση αντανακλαστικών, υπόταση και υψηλό κίνδυνο για μαρμαρυγή ή ασυστολία.

Περισσότερα για την επίπτωση του κρύου νερού στην κολυμβητική ικανότητα ενός ατόμου, μπορείτε να διαβάσετε: ΕΔΩ

Πηγή

Αυτό που χρειάζεται λοιπόν, είναι η εκπαίδευση για την αποφυγή του πανικού. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να γίνει αντιληπτό είναι ότι το σωσίβιο αποτελεί το βασικότερο και πολυτιμότερο βοήθημα για μια έκτακτη κατάσταση.

Ένα δεύτερο σημείο είναι ότι χρειάζεται πολύ καλή προετοιμασία σε ειδικό ιματισμό και υλικά, όταν πρόκειται να πλεύσουμε σε κρύα νερά. Ειδικά θερμοεσώρουχα, ή ακόμη καλύτερα στολές κολύμβησης "wetsuits" που μπορούν να φοριούνται κάτω από την στολή μάχης, είναι η καλύτερη επιλογή κατά τη διάρκεια μιας ειδικής αμφίβιας επιχείρησης.

Αν βρεθούμε σε τέτοια κατάσταση, πρέπει με κάθε τρόπο να προσπαθήσουμε να βγούμε το συντομότερο από το νερό. Αν η βάρκα έχει αναποδογυριστεί, πρέπει να προσπαθήσουμε να την επαναφέρουμε, ή τουλάχιστον, να ανέβουμε επάνω της για να μην είμαστε σε επαφή με το νερό. "Ανατροπή-επαναφορά λέμβου" είναι ένα βασικό αντικείμενο επιβίωσης, στα πλαίσια της αμφίβιας εκπαίδευσης.

Εφ' όσον  η βάρκα μας έχει χαθεί, δεν υπάρχει άλλη βάρκα ή σκάφος να μας βοηθήσει, η ακτή είναι κοντά  και έχουμε γνώση των δυνατοτήτων μας, κολυμπάμε με ψυχραιμία, για να φτάσουμε στη στεριά. Φορώντας το σωσίβιο, η κολύμβηση δεν είναι και τόσο άνετη, εκτός αν έχουμε κάνει αρκετές προπονήσεις και έχουμε συνηθίσει να το αντιμετωπίζουμε μέσα από την εκπαίδευση. 

Μερικά σημεία που χρειάζεται προσοχή κατά την κολύμβηση σ' αυτή την περίπτωση έκτακτης ανάγκης, ειδικά αν ο καιρός δεν είναι και τόσο καλός ή αντιμετωπίζουμε μπουρίνι, είναι τα παρακάτω:

• Βγάζουμε τις αρνητικές σκέψεις από το μυαλό μας και προσπαθούμε να αποφύγουμε την ταχυκαρδία του πανικού. Αναπνέουμε φυσιολογικά και επικεντρωνόμαστε στο να κολυμπήσουμε αποτελεσματικά προς την σωστή κατεύθυνση.
• Προσέχουμε να έχουμε σωστή εκπνοή-εισπνοή κατά την κολύμβηση, με ρυθμό, ώστε να μην εισπνέουμε όταν έρχεται το κύμα κατά πάνω μας με αποτέλεσμα να ρουφάμε νερό και να μας πιάνει πανικός.
• Πρέπει να κατευθυνθούμε προς στεριά που δεν έχει βράχια (ιδίως εάν ο κυματισμός και το ρεύμα έχουν διεύθυνση προς τα εκεί). Επιλέγουμε την πιο μικρή πορεία εξόδου εφόσον ο κυματισμός δεν είναι απαγορευτικός στο να μπορούμε να διατηρούμε μία ικανοποιητική ταχύτητα. 
• Αν μέσα στην κακοκαιρία πέφτουν κεραυνοί, πρέπει να ξέρουμε ότι το νερό είναι καλός αγωγός του ηλεκτρισμού και μπορεί να μας "κτυπήσει" το ρεύμα, έστω και αν ο κεραυνός πέσει σε αρκετή απόσταση από το σημείο που βρισκόμαστε.
• Εάν το κύμα είναι κόντρα στην πορεία μας και  η ορατότητα είναι πολύ περιορισμένη, λόγω νύκτας ή λόγω βροχής αν είναι ημέρα, είναι καλύτερα να κολυμπήσουμε για λίγο με πρόσθιο στυλ, για να έχουμε περισσότερο χρόνο να επεξεργαστούμε την πορεία μας.
• Αν το κύμα μας σπρώχνει προς την ακτή, εκμεταλλευόμαστε τη δυναμική του για να την προσεγγίσουμε. Αν όμως το έχουμε κόντρα, πρέπει όταν έρχεται να βάζουμε δύναμη στα πόδια και με γρήγορες χεριές να το περνάμε με crawling, αλλιώς θα μας παρασύρει προς τα μέσα.

Αν η ακτή δεν είναι κοντά, πρέπει να αποφύγουμε το κολύμπι, γιατί έτσι, επιταχύνουμε τ' αποτελέσματα της υποθερμίας. Πρέπει να παραμείνουμε ήρεμοι στο νερό και να πάρουμε τη στάση που φαίνεται στην παρακάτω εικόνα. Με αυτό τον τρόπο εξοικονομούμε θερμότητα, μέχρι τη διάσωσή μας. Ένα αδιάβροχο GPS tracker, κρεμασμένο  σε αδιάβροχη θήκη στο λαιμό μας, θα είναι σωτήριο στην ανεύρεσή μας.

Πηγή

Αν είμαστε πιο πολλοί, η μέθοδος της αγκαλιάς, βοηθάει  στην καθυστέρηση απώλειας θερμότητας.

Το τελευταίο στάδιο που πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία, είναι η..διάσωση! Αν και η λογική λέει ότι με τη διάσωση όλα επαναφέρονται, στην πράξη και στη συγκεκριμένη περίπτωση ναυαγού με υποθερμία, συμβαίνει το αντίθετο! 

Ο οργανισμός υπό την πίεση του στρες στο κρύο νερό, έχει απελευθερώσει ορμόνες για να μπορέσει να επιβιώσει. Όταν λοιπόν επίκειται  ή βρίσκεται σε εξέλιξη η διάσωση,  ο οργανισμός ασυνείδητα χαλαρώνει και αναστέλλει την έκλυση αυτών των ορμονών, με αποτέλεσμα να καταρρέει το μυϊκό σύστημα, το κρύο αίμα από τα άκρα να μεταφέρεται στα ζωτικά όργανα και τελικά η καρδιά να παθαίνει ανακοπή, αφού δεν μπορεί να αντέξει την κατάσταση!

Και εδώ χρειάζεται  καλή εκπαίδευση, ειδικά στους διασώστες, που πιθανόν οι ενέργειές τους στην προκειμένη περίπτωση να έρχονται σε αντίθεση με αντίστοιχες καταστάσεις διάσωσης. Το πρόβλημα δεν είναι η υποθερμία, αλλά η κυκλοφορία του αίματος και η καρδιακή λειτουργία.

Η αντιμετώπιση εστιάζεται στην οριζόντια ανάσυρση του ναυαγού και όχι στην κάθετη ώστε να ελαχιστοποιηθεί η διατάραξη της κυκλοφορίας του αίματός του, που μπορεί να προκαλέσει θανατηφόρο αποτέλεσμα.

Οι ανιχνευτές θαλάσσης, (combat swimmers) που συνήθως κολυμπούν στην επιφάνεια με τη στολή τον ατομικό τους φόρτο, μάσκες και πέδιλα, αλλά και οι βατραχάνθρωποι, χρησιμοποιούν συγκεκριμένη τεχνική κολύμβησης, την  τεχνική της πλάγιας κολύμβησης,  που εξοικονομεί ενέργεια και δίνει την δυνατότητα της αθόρυβης προσέγγισης ακτής. Αυτό είναι ένα ακόμη καλό αντικείμενο που πρέπει να συμπεριλαμβάνεται στην αμφίβια εκπαίδευση. μαζί με την τεχνική κολύμβησης με πέδιλα.

Όλα είναι θέμα προετοιμασίας και καλής εκπαίδευσης


Ανιχνευτής