Στις αμμουδιές της Ιβοζίμα

Η ύψωση της αμερικανικής σημαίας στην Ιβοζίμα στις 23 Φεβρουαρίου 1945, στην κορυφή του υψώματος Σουριμπάσι.

Πηγή φωτογραφίας

 

Η μάχη της Ιβοζίμα κράτησε από τις 19 Φεβρουαρίου μέχρι τις 26 Μαρτίου του 1945. Η επιχείρηση "Detachment", αυτή ήταν η κωδική ονομασία της, ήταν μια κλασσική αποβατική επιχείρηση των Αμερικανών Πεζοναυτών, που έγινε στο ομώνυμο νησί, με σκοπό την κατάληψη των τριών στρατιωτικών, ιαπωνικών αεροδρομίων, επάνω σ' αυτό.

Πηγή Wikipedia

Η στρατηγική(;) θέση του νησιού, σε σχέση με την απόστασή του από τις ιαπωνικές ακτές, βάρυνε σημαντικά στην απόφαση  για την κατάληψή του από τους Αμερικανούς. Κατ' αρχή αποστερούσε τους Ιάπωνες από μία ακόμη προωθημένη αεροπορική βάση εξορμήσεων. Το σημαντικότερο βέβαια ήταν ότι έδινε στους Αμερικανούς το πλεονέκτημα να έχουν αυτοί πλέον αντίστοιχη προωθημένη βάση κοντά στις εχθρικές γι' αυτούς ακτές και να επηρεάζουν την περιοχή ΔΜ του αντιπάλου. 

Αυτή ήταν η επίσημη εκδοχή. Δεν θα μπορούσε να γίνει από αλλού η προσβολή της ιαπωνικής ενδοχώρας με λιγότερο κόστος σε ζωές; Αυτό το ερώτημα άρχισε να εμφανίζεται μετά την κατάληψη που είχε σαν συνέπεια τον θάνατο 7.000 Αμερικανών Πεζοναυτών και τον τραυματισμό άλλων 19.000 ανδρών. Από τους 22.000 Ιάπωνες, μόνο 216 πιάστηκαν αιχμάλωτοι, ενώ όλοι οι άλλοι σκοτώθηκαν.

Την απόβαση την εκτέλεσε το V Σώμα Πεζοναυτών  αποτελούμενο από τις 3η, 4η και 5η Μεραρχίες με συνολική δύναμη 70.000 ανδρών περίπου. Ο Διοικητής της Αμφίβιας Δύναμης Επιχειρήσεων (ΔΑΔΕ) ήταν ο Ναύαρχος Νίμιτς και ο Διοικητής Αποβατικών Στρατευμάτων (ΔΑΣ) ο Στρατηγός Χόλαντ  Σμιθ.

Το νησί κυριολεκτικά κάηκε! Ήταν η πιο αιματηρή μάχη που αντιμετώπισαν οι Πεζοναύτες στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ας δούμε συνοπτικά μερικά πράγματα που πρέπει να ειπωθούν.

 Οι Ιάπωνες ήθελαν οπωσδήποτε να κρατήσουν αυτό το νησί, γιατί είχαν χάσει μέχρι τότε τα νησιά Μάρσαλ και τις Καρολίνες. Γι' αυτούς ήταν "ζωτικό έδαφος", αφού απαγόρευε στους Αμερικάνους να έχουν πρόσβαση στις ακτές της πατρίδας τους με τα βομβαρδιστικά τους.  Άρχισαν την αμυντική του οργάνωση από το Μάρτιο του 1944, αφού έκαναν επανεκτίμηση της κατάστασης για την έκβαση του πολέμου.

Νήσος Ιβοζίμα (Πηγή: Google maps)

Το νησί βρίσκεται  650 ναυτικά μίλια (1200 χλμ) νότια από το Τόκιο. Έχει έκταση 21 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Το πλέον δεσπόζον ύψωμα είναι το Σουριμπάτσι με ύψος 161 μέτρων, στα νότια του νησιού. Είναι καθαρά ηφαιστειογενές με σχετικά πυκνή βλάστηση στο εσωτερικό και με δύσκολο και σκληρό έδαφος, ασυνήθιστα επίπεδο στο κέντρο του. Γι αυτό και επιλέχθηκε για προκεχωρημένη αεροπορική βάση της ιαπωνικής αυτοκρατορικής αεροπορίας.

Tο ύψωμα Σουριμπάσι στην Ιβοζίμα (Πηγή Google maps)

Οι Αμερικανοί από την άλλη πλευρά το θεώρησαν σαν στρατηγικό αντικειμενικό σκοπό. Αργότερα αποκαλύφθηκε ότι το ήθελαν για βάση ανεφοδιασμού των βομβαρδιστικών Β-29, κάποια από τα οποία,  θα μετέφεραν αργότερα και τις ατομικές βόμβες για ρίψη στο Ναγκασάκι και στη Χιροσίμα! Αυτή ίσως να είναι  μια αδικαιολόγητη "δικαιολογία", για τις τόσο μεγάλες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές. Δεν πήγαν τάχα χαμένες, γιατί η κατάληψη του νησιού συνέβαλε στο γρήγορο τέλος του πολέμου! Με εκατόμβες νεκρών αμάχων, δυστυχώς!

Ο Ιάπωνας στρατηγός Τανταμίσι Κουριμπαγιάσι, που είχε αναλάβει την αμυντική οργάνωση του νησιού, έκανε καλή δουλειά! Εφάρμοσε την αρχή της περιμετρικής άμυνας, εκμεταλλευόμενος στο έπακρο τη φυσική διαμόρφωση του εδάφους. Έγιναν οχυρώσεις και υπόγεια καταλύματα, οργανώθηκε πλέγμα υπόγειων διαδρόμων επικοινωνίας συνολικού μήκους 12 χιλιομέτρων, μεταξύ θέσεων ομαδικών όπλων, όλμων και πολυβόλων, εξετάσθηκαν όλες οι απυρόβλητες περιοχές και καλύφθηκαν με παγιδεύσεις, δοκιμάσθηκαν αντεπιθέσεις, οργανώθηκαν κωλύματα και τοποθετήθηκαν ναρκοπέδια σε όλες τις πιθανές ακτές απόβασης αλλά και στο εσωτερικό του νησιού, δημιουργώντας χώρους καταστροφής εχθρικού προσωπικού και μέσων.

Το πυροβολικό του έκανε επισημάνσεις χαρακτηριστικών σημείων και τοπογραφική οργάνωση για προσβολή στόχων, οπουδήποτε στο νησί, επιλέγοντας πολλές υπόγειες και καλά καλυμμένες θέσεις βολής. Παράλληλα χρησιμοποίησε πάρα πολύ τους Ελεύθερους Σκοπευτές για την προσβολή Αμερικανών στρατιωτών, κυρίως ηγητόρων και χειριστών ομαδικών όπλων. Έγιναν εξονυχιστικές αναγνωρίσεις, και επελέγησαν κατάλληλες θέσεις βολής κατά μήκος προσβάσεων από τις ακτές προς το εσωτερικό του νησιού.

Η άμυνα του νησιού χωρίσθηκε σε δυο τομείς το βόρειο και το νότιο στον οποίο δέσποζε το περίφημο ύψωμα Σουριμπάτσι, εκεί που υψώθηκε η αμερικανική σημαία και αποθανατίστηκε με φωτογραφία η οποία έγινε έμβλημα των Αμερικανών Πεζοναυτών. Με διαταγή του,  ο Στρατηγός, απαγόρευσε τις αντεπιθέσεις αυτοκτονίας των στρατιωτών του, τις γνωστές σαν "έφοδος banzai" από την αντίστοιχη πολεμική ιαχή των Ιαπώνων. Ήταν έφοδος απελπισίας ή αυτοκτονίας καλύτερα, όταν η μάχη ήταν χαμένη και ο αξιοπρεπής θάνατος ήταν προτιμότερος του εξευτελισμού της αιχμαλωσίας. Γιατί το έκανε αυτό;

Οι Ιάπωνες είχαν χάσει την ναυτική κυριαρχία στη θάλασσα και αεροπορική υπεροχή ήταν πλέον αμφισβητούμενη. Όταν άρχισαν να οργανώνουν αμυντικά το νησί, ήξεραν ότι δεν μπορούν να το υποστηρίξουν ούτε με ναυτικές δυνάμεις, αλλά ούτε και με αεροπορικές. Διέθεσαν ένα περιορισμένο αριθμό πιλότων καμικάζι στον Στρατηγό Κουριμπαγιάσι, για να τους χρησιμοποιήσει όπως αυτός θα εκτιμούσε. Η κύρια επιδίωξη ήταν η άμυνα μέχρις εσχάτων και η πρόκληση μεγάλων απωλειών στον αντίπαλο έτσι ώστε να διστάζει πλέον να σκέφτεται απόβαση στην Ιαπωνία. Επομένως οι Ιάπωνες επιτελείς ήξεραν εκ των προτέρων την έκβαση του αγώνα, όπως την ήξερε και ο Στρατηγός. Οι έφοδοι

αυτοκτονίας, θα επιτάχυναν την νίκη των Αμερικανών και ο Στρατηγός δεν το ήθελε αυτό.

Οι Αμερικανοί δεν ήξεραν όλα αυτά, αλλά γνώριζαν πολύ καλά την τακτική των Ιαπώνων από τις προηγούμενες μάχες που είχαν δώσει. Έτσι λοιπόν, σύμφωνα με το δόγμα αμφιβίων επιχειρήσεων, αφού εξασφάλισαν την αεροπορική και τη ναυτική υπεροχή, απομόνωσαν το νησί και άρχισαν από τις 15 Φεβρουαρίου του 1945, να το "μαλακώνουν", εκπέμποντας ισχυρό πυρ, από ναυτικό πυροβολικό και την αεροπορία! Το νησί κυριολεκτικά κατέβηκε, από τον τόσο έντονο βομβαρδισμό, που κράτησε μέχρι το πρωί της 19 Φεβρουαρίου.Τα καταδρομικά τους μπορούσαν να εκπέμπουν πυρά για σχεδόν έξι ώρες χωρίς σταματημό και μετά τον ανεφοδιασμό άλλο τόσο και άλλο τόσο...Η αρμάδα χτύπαγε από όλες τις πλευρές, προσπαθώντας να εξουδετερώσει κάθε αντίσταση στις προεπιλεγμένες ακτές αποβάσεως.

Στις 17 Φεβρουαρίου, ένα ειδικό τμήμα βατραχανθρώπων, διείσδυσε σε προκαθορισμένη ακτή για αναγνώριση. Οι Ιάπωνες όμως τους αντιλήφθηκαν και τους πυροβόλησαν. Ένας σκοτώθηκε και η ομάδα αποχώρησε εσπευσμένα. Δεν ξανάγινε άλλη απόπειρα εκτέλεσης ειδικών επιχειρήσεων, όπως τουλάχιστον φαίνεται από τα ιστορικά αρχεία.

Οι Ιάπωνες που ήξεραν τι τους περιμένει, είχαν οργανωθεί καλά, κρυμμένοι στα βάθη της γης. Μόλις τελείωσε ο βομβαρδισμός ξανανέβηκαν στην επιφάνεια και πήραν θέσεις. Η απόβαση ξεκίνησε στις 08.59 το πρωί της 19 Φεβρουαρίου 1945. Οι Πεζοναύτες του πρώτου κύματος, όρμησαν από τις  ΑΒΑΚ στην ακτή! Καμία αντίσταση. Παντού επικρατούσε νεκρική σιγή. Βγήκε το πρώτο τάγμα, για ν' ακολουθήσει το επόμενο κύμα. Άρχισαν να συσσωρεύονται στην ακτή, ξεθαρρεμένοι, έχοντας την εντύπωση ότι τελικά ο βομβαρδισμός είχε κάνει τη δουλειά γι' αυτούς. Άρχισαν δειλά-δειλά και στη συνέχεια πιο γρήγορα να προχωρούν στο εσωτερικό. Εκεί τους περίμενε η θανάσιμη έκπληξη!

Ο Ιάπωνας Στρατηγός, είχε δώσει την εντολή, να αφήσουν τον εχθρό να συγκεντρωθεί πρώτα στην ακτή, και στη συνέχεια με διαταγή του να τον κτυπήσουν αφανίζοντάς τον. Έτσι και έγινε! Άρχισε το μακελειό. Από παντού ξεφύτρωναν οι Γιαπωνέζοι και κτυπούσαν αλύπητα. Το πεδίο της μάχης εκτυλίχτηκε σε κόλαση για τους Αμερικανούς Πεζοναύτες. Το ιαπωνικό πυροβολικό, έπληττε στόχους παντού κατά μήκος των ακτών και όχι μόνο. Άρχισε ένας αγώνας που έφτασε μέχρι  και πάλη σώμα με σώμα. Όπου δεν μπορούσαν οι σφαίρες, δούλευαν οι ξιφολόγχες.

Αμερικανός πεζοναύτης με φλογοβόλο όπλο. Μέχρι και την 10ετία του 70 το φλογοβόλο υπήρχε και στον ελληνικό στρατό. (Πηγή φωτογραφίας)

Οι Αμερικανοί Πεζοναύτες, μετά τον πρώτο αιφνιδιασμό, άρχισαν πιο μεθοδικά τον αγώνα. Ισχυρά πυρά πυροβολικού, "σκούπιζαν" μπροστά από τα τμήματα το έδαφος. Ακολουθούσαν οι Πεζοναύτες, οι οποίοι, πλησίαζαν τις εχθρικές θέσεις και έκαιγαν με το τότε νέο όπλο το φλογοβόλο, τους Γιαπωνέζους που βρίσκονταν χωμένοι μέσα στις τρύπες του εδάφους. Δεν παραδινόντουσαν! Προτιμούσαν τον θάνατο.

Οι προωθημένοι Αμερικανοί Πεζοναύτες παρατηρητές, κατεύθυναν τα πυρά πυροβολικού, ναυτικού και επίγειου, σε στόχους που εντόπιζαν. Το προγεφύρωμα είχε διευρυνθεί, πολλά μέσα, πυροβολικό και άρματα είχαν βγει στην ξηρά. Μπόρεσαν και εξασφάλισαν τα σημεία αποβίβασης, Από τα άρματα, το πιο εντυπωσιακό ήταν ο τύπος άρματος φλογοβόλου που έκανε γρήγορη και αποτελεσματική εκκαθάριση οχυρωματικών θέσεων των Ιαπώνων.

Οι ημέρες περνούσαν και οι μάχες συνέχιζαν να είναι σφοδρές. Σκηνές ηρωισμού εκτυλίχθηκαν και από τις δύο πλευρές. Ο αγώνας μικρών κλιμακίων είχε το προβάδισμα. Οι ομάδες των Πεζοναυτών κινούνταν, προσπαθώντας να αποφύγουν τα πολυβολεία, με πυρ και κίνηση πλησίαζαν τις τρύπες, έριχναν χειροβομβίδες, ο φλογοβολητής πλησίαζε, καρβούνιαζε τα πάντα και συνέχιζαν όλοι για την επόμενη τρύπα. Δεν προλάβαιναν να απομακρυνθούν, και τους έρχονταν οι ριπές από πίσω. Η καμμένη τρύπα ξαναζωντάνευε ή από κάποιο άλλο πολυβολείο δέχονταν καταιγιστικά πυρά.

Αμερικανοί εισβάλλουν μέσα σε Σημείο Αντίστασης της ιαπωνικής αμυντικής περιμέτρου, μετά από ισχυρό βομβαρδισμό. (Πηγή)

Σε γυμνό έδαφος δίσταζαν πολύ να προχωρήσουν οι Αμερικανοί γιατί ήξεραν ότι δεν υπήρχε περίπτωση να μη τους θερίσουν τα εχθρικά πολυβόλα. Δεν μπορούσαν να καλυφθούν και το χειρότερο δεν μπορούσαν να σκάψουν ταχύσκαπτα ορύγματα με το ατομικό τους πτυοσκάπανο και να προστατευθούν, γιατί το έδαφος ήταν πολύ σκληρό. Από τη άλλη πλευρά οι Ελεύθεροι σκοπευτές, συνέχιζαν το εξοντωτικό τους έργο.

Όσο όμως περνούσαν οι ημέρες άρχισαν οι Ιάπωνες να κάμπτονται από τη δίψα και την πείνα. Έτσι ξεκίνησαν οι επιθέσεις αυτοκτονίας, ειδικά την νύκτα. Φοβερές οι απώλειες και από τις δύο πλευρές Τάγματα ξεκληρίζονταν σε διάστημα μερικών ωρών. Πριν από κάθε αμερικανική επίθεση, προηγείτο εκτέλεση πυρών.Το έμαθαν οι Γιαπωνέζοι και κρύβονταν. Μόλις τελείωνε το εχθρικό πυροβολικό, έβγαιναν και χτύπαγαν τους Πεζοναύτες. Αυτό έγινε σύντομα αντιληπτό και ξεκίνησαν οι Αμερικανοί τις "αθόρυβες" μη υποστηριζόμενες νυκτερινές επιθέσεις με θεαματική επιτυχία. Πάλι τα θύματα πολλά.

 Η μάχη της Ιβοζίμα  μέχρι σήμερα ακούγεται στο εμβατήριο των Αμερικανών Πεζοναυτών.

Στο τέλος έπεσε το Σουριμπάτσι και οι Ιάπωνες περιορίστηκαν στον βόρειο τομέα, με αρκετές δυνάμεις ακόμη. Άρχισε με σφοδρό βομβαρδισμό ο αποδεκατισμός! Το είχαν πάρει απόφαση οι Αμερικανοί, ότι Γιαπωνέζος ζωντανός δεν θα πιαστεί. Οι Γιαπωνέζοι είχαν ενημερωθεί από τους διοικητές τους ότι αν έπεφταν αιχμάλωτοι, οι Αμερικανοί θα τους βασάνιζαν οικτρά. Προτιμούσαν λοιπόν την αυτοκτονία.

Οι Αμερικανοί κατέλαβαν τα αεροδρόμια και τα πρώτα μαχητικά τους άρχισαν να προσγειώνονται και να τους υποστηρίζουν. Στις 21 Μαρτίου δόθηκε η τελευταία μάχη στο βόρειο τομέα με μια ακόμη επίθεση αυτοκτονίας των Ιαπώνων. Λέγεται ότι σ' αυτή συμμετείχε και ο Στρατηγός τους. Από τους 22.060 Ιάπωνες, σκοτώθηκαν 21.844. Μόνο 216 πιάστηκαν αιχμάλωτοι. Και αυτοί έκπληκτοι διαπίστωσαν ότι οι Αμερικανοί δεν ήταν τα τέρατα που τους περίγραφαν. Τους έδιναν νερό, φαΐ και τσιγάρα! Τις 26.000 έφθασαν οι απώλειες των Αμερικανών εκ των οποίων 6.800 νεκροί. Ήταν μια ματωμένη νίκη.

Σ' αυτή τη μάχη οι απώλειες των Αμερικανών ξεπέρασαν αυτές των Γιαπωνέζων. Το νησί τελικά χρησιμοποιήθηκε από τα βομβαρδιστικά Β-29. Από τους Ιάπωνες υπερασπιστές οι δύο τελευταίοι εμφανίσθηκαν το ...1951! Μέχρι τότε κρυβόντουσαν και μπόρεσαν να αντέξουν. Έχει βγει έργο γι' αυτό.

Από τότε μέχρι σήμερα η τεχνική των αμφιβίων επιχειρήσεων έχει βελτιωθεί. Το βασικό δίδαγμα που ενδιαφέρει είναι ότι κατά την εκτέλεση αποβατικών επιχειρήσεων, οι επιχειρήσεις προκεχωρημένης δύναμης είναι απαραίτητες. Η ειδική αναγνώριση και οι καταδρομικές ενέργειες πρέπει να προηγούνται. Τα πολλά θύματα από έλλειψη πληροφοριών το αποδεικνύουν.

Από τη άλλη πλευρά, η σωστή και σε βάθος αμυντική οργάνωση του νησιού πετυχαίνει πολλά πλήγματα στον αντίπαλο. Οι ελεύθεροι σκοπευτές, προκαλούν πολλές ζημιές στο εχθρικό προσωπικό, αν χρησιμοποιηθούν σωστά. Το κυριότερο όμως είναι ότι αν δεν υπάρχει ναυτική και αεροπορική υποστήριξη, το νησί όση  στρατιωτική δύναμη και αν έχει επάνω του, θα "πέσει".

Αυτά έγιναν κάποτε στις αμμουδιές της Ιβοζίμα, που αποτέλεσαν και θέμα κινηματογραφικών ταινιών. Αν έχετε όρεξη, δείτε μία ΕΔΩ.

Ανιχνευτής

Πηγή