Επιβιώνοντας από πυρκαγιά στο δάσος

Πηγή

Δύσκολη, πολύ δύσκολη περίπτωση! Το δάσος αποτελεί χώρο αναψυχής και ξεκούρασης! Είναι πηγή ζωής για τους κατοίκους του, τετράποδους και ..δίποδους! Αλλά πρέπει ο οποιοσδήποτε επισκέπτης του να το σέβεται.

Κακά τα ψέμματα, αυτός που έχει σαν σκοπό να βάλει φωτιά, αυτό που ..σέβεται είναι τα λεφτά που θα "πάρει" μετά από την πυρκαγιά. Δεν θα πρέπει βέβαια να αφήνω απ' έξω και τους ανόητους που για να κάνουν το κέφι τους ψήνοντας μπριζολάκια και λουκάνικα μέσα στο δάσος κατακαλόκαιρο, αμελούν την φωτιά που λίγο θέλει για να πάρει τεράστιες και ανεξέλεγκτες διαστάσεις.

Οι περιηγητές και οδοιπόροι που τους αρέσει να περπατούν και να διανυκτερεύουν στα δασωμένα βουνά, θα πρέπει να είναι προετοιμασμένοι ακόμα και γι' αυτήν την ακραία περίπτωση.

Τα προληπτικά μέτρα προστασίας, ξεκάθαρα περιλαμβάνουν την αποφυγή του ανάμματος φωτιάς για οποιοδήποτε λόγο, όταν υπάρχει μεγάλος κίνδυνος για πυρκαγιά, λόγω των καιρικών συνθηκών. Εγώ θα έλεγα και κάτι άλλο! Με βάση τα μετεωρολογικά δεδομένα, προγραμματίζουμε τις κινήσεις στο βουνό και αν απαιτείται αναβάλλουμε την περιήγηση στο δάσος, σε χρονικές περιόδους αυξημένου κινδύνου πυρκαγιάς!

Αν όμως για οποιοδήποτε λόγο βρισκόμαστε ήδη μέσα στη δασωμένη περιοχή, θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να εφαρμόσουμε κάποιες βασικές οδηγίες άμεσης αντίδρασης σε περίπτωση πυρκαγιάς. Παρόμοιες οδηγίες, με αυτές που χρησιμοποιούν περίπολοι μάχης σε στρατιωτικές επιχειρήσεις

Κατ' αρχήν, θα πρέπει να έχουμε πρόσβαση σε μετεωρολογικά δελτία της περιοχής και οπωσδήποτε δυνατότητα επικοινωνίας με τοπικές αστυνομικές ή δασικές αρχές, ώστε να έχουμε, ή να δώσουμε άμεση ενημέρωση, για ό,τι συμβεί. Κάποιοι πρέπει να ξέρουν ότι θα κινηθούμε μέσα στην περιοχή το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

Πρέπει να γνωρίζουμε την ένταση και την διεύθυνση του ανέμου που επικρατεί στην περιοχή της κινήσεώς μας, ώστε  να προγραμματίζουμε ανάλογα τις κινήσεις μας, με τη βοήθεια του χάρτη που πρέπει να έχουμε οπωσδήποτε μαζί μας, παράλληλα με την πυξίδα μας. Τα τονίζω, γιατί χωρίς αυτά, εάν κάποιος κινείται στην ερημιά, είναι σαν "ξυπόλητος στ' αγκάθια".

Και τα GPS καλά είναι, αλλά πάντα πρέπει να έχουμε μαζί μας το χάρτη και την πυξίδα μας, που δεν μένουν ποτέ από ..μπαταρία!

Το δρομολόγιο κίνησης, (μιλάω κυρίως για πεζοπόρους) το "σπάμε" σε κομμάτια, ανάλογα με το μήκος  και τη δυσκολία της  διαδρομής, επισημαίνοντας και προκαθορίζοντας στάσεις, συνδυαζόμενες όπου είναι εφικτό, με σημεία που υπάρχει νερό. Παράλληλα, κατά μήκος του δρομολογίου μας, καθορίζονται σημεία "ανασυγκρότησης", που παρέχουν σχετική ασφάλεια, αν συμβεί το ανεπιθύμητο συμβάν της πυρκαγιάς, όπως για παράδειγμα ρεματιές με νερό, λίμνες, μεγάλα ανοίγματα του δάσους, γυμνές πλαγιές, μεγάλες σπηλιές κλπ.

Επίσης πρέπει να γνωρίζουμε σε ποιά σημεία του δρομολογίου μας δεν υπάρχει πρόσβαση κινητής τηλεφωνίας, ώστε να εξοπλιστούμε ανάλογα με άλλα μέσα ασύρματης επικοινωνίας. Καλόν είναι να γίνεται πάντα λεπτομερής εκτίμηση και σχεδίαση επικοινωνιών, ώστε κατά την επιλογή σημείων στάσεων, να λαμβάνεται υπόψη και η δυνατότητα επικοινωνίας.

Τα στοιχεία του δρομολογίου μας και τους χώρους διαμονής μας ανά ημέρα (αν πρόκειται να μείνουμε μερικές ημέρες στο βουνό και στο δάσος) πρέπει να δίνονται στις αρμόδιες αρχές της περιοχής. Ποτέ μην το παραμελείτε αυτό.

Κατά τη διάρκεια της κίνησης, πρέπει πάντα να γνωρίζουμε που βρισκόμαστε, ώστε να είναι εύκολη η αντίδρασή μας σε απρόοπτη κατάσταση.

Σε περίπτωση πυρκαγιάς, πρέπει να γνωρίζουμε ότι η φωτιά κινείται με μεγάλη ταχύτητα προς την κατεύθυνση του ανέμου. Η ταχύτητα της φωτιάς είναι ανάλογη με την ένταση του ανέμου και μπορεί να ξεπεράσει και τα 16 χιλιόμετρα την ώρα! Όπου και αν βρισκόμαστε, εμείς πρέπει να φύγουμε το ταχύτερον δυνατό από το "δρόμο" της.

Κινούμαστε αν είναι δυνατόν προς τα πλευρά της, αποφεύγοντας το μέτωπό της. Έτσι έχουμε περισσότερες πιθανότητες να σωθούμε. Αν έχουμε επικοινωνία, μπορούμε να λάβουμε καλύτερες πληροφορίες προς τα πού πρέπει να κατευθυνθούμε! Πάντως πρέπει να κινούμαστε στην αντίθετη κατεύθυνση απ' αυτή του ανέμου και μακριά από το μέτωπο της φωτιάς.

Πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι δεν κινδυνεύουμε μόνο από τη φωτιά αυτή καθ' αυτή, αλλά και από τη στάχτη και τον καπνό (διοξείδιο του άνθρακα) που προκαλείται. Η εκλυόμενη μεγάλη θερμότητα ξεραίνει ακόμη περισσότερο την ατμόσφαιρα και δυσκολεύει την αναπνοή. Ένα μαντήλι βρεγμένο με νερό από το παγούρι μας και δεμένο μπροστά στο πρόσωπό μας, μας εξασφαλίζει καλύτερη αναπνοή χωρίς την βλαβερή αιθάλη που αιωρείται στον αέρα. Το διοξείδιο του άνθρακα όμως, σκοτώνει! Πρέπει να απομακρυνόμαστε το δυνατόν περισσότερο, από την επικίνδυνη περιοχή.

Ένα φαινόμενο που δημιουργείται όταν η φωτιά πάρει διαστάσεις είναι να προκαλεί κενό αέρα, "καταβροχθίζοντας" τον περιβάλλοντα κρύο αέρα, με αποτέλεσμα να εξαπλώνεται και σφαιρικά δημιουργώντας μεταφορικά ένα μανιτάρι γύρω της, παρόμοιο με αυτό που συμβαίνει σε μια ισχυρή έκρηξη. Τότε τα πράγματα  δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο! Αυτός είναι ο λόγος που πρέπει μόλις αρχίζει να εκδηλώνεται το μέτωπό της, να κινηθούμε γρήγορα μακριά απ' αυτό. 

Τα ζώα προσπαθούν να σωθούν από τη φωτιά μπαίνοντας μέσα στο νερό. (Πηγή)

Αν υπάρχει κοντά μας περιοχή με νερό, κατευθυνόμαστε προς τα εκεί, προσπαθώντας να το εκμεταλλευθούμε όσο μπορούμε περισσότερο, για να σωθούμε. Βρέχουμε τα ρούχα μας, το σώμα μας, μπαίνουμε μέσα σ' αυτό και στις λάσπες για να γλυτώσουμε.

Τώρα αν προκύψει η περίπτωση να έχει περάσει η φωτιά από το χώρο μας, αφήνοντας αποκαΐδια και καρβουνιασμένα δέντρα, πρέπει να ξέρετε ότι και απ' αυτά εγκυμονεί κίνδυνος μέχρι να βγείτε από την περιοχή! Αν περπατάτε ανάμεσα από καμμένα δέντρα πρέπει να προσέχετε μη σας πέσει κανένα μεγάλο κλαδί στο κεφάλι, ή ακόμη και ο κορμός, αν το δέντρο έχει απανθρακωθεί!

Μόνο με πολύ καλή προετοιμασία, μπορούμε ν' αντιμετωπίσουμε καλύτερα τον μεγάλο αντίπαλο, τη φωτιά! Πάντως η πρόληψη είναι πολύ καλύτερη από την αντιμετώπιση!

Στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, υπάρχουν πολύ καλές οδηγίες για την αντιμετώπιση πυρκαγιάς, γι' αυτούς που μένουν σε καταυλισμούς ή σε σπίτια κοντά σε δασικές περιοχές και ειδικότερα αναφέρονται στοιχεία για την δημιουργία μιας μικρής αντιπυρικής ζώνης γύρω από χώρους διαμονής.

Ας ελπίσουμε ότι δεν θα βρεθεί κανείς σε τέτοια δεινή θέση, αλλά "το προνοείν κάλλιον του θεραπεύειν"!



Ανιχνευτής