Φώτα επισήμανσης

Σήμανση Ζώνης Προσγείωσης (ΖΠ) ελικοπτέρου (Πηγή)

Χρησιμοποιούνται παντού, σε κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα. Από την απλή οδήγηση αυτοκινήτου, μέχρι και την διακυβέρνηση σκαφών και αεροσκαφών. Επομένως είναι αυτονόητο ότι χρησιμοποιούνται και για στρατιωτικές δραστηριότητες. Η διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι σε περίπτωση στρατιωτικής χρήσης, υπεισέρχεται ο παράγοντας της τακτικής χρησιμοποίησης, που απαιτεί μεγάλη εμβέλεια σε ορατό και υπέρυθρο φάσμα, χαμηλό ίχνος παρουσίας, μακρά διάρκεια ζωής, αντοχή, μικρό βάρος όταν πρόκειται για φορητά μέσα, εύκολη και ταχεία χρήση και το σημαντικότερο, δυνατότητα πολλαπλής χρήσης σε διάφορους τομείς.

Παλιά  είχαμε το φακό σαν μέσο για να διαβάζουμε χάρτη και πυξίδα το βράδυ, σκεπασμένοι με ένα αδιάβροχο πόντσος για να μην γινόμασταν ορατοί από μακριά το βράδυ και με το ένα μάτι κλειστό, για να μη χάνουμε την όρασή μας μετά, στο σκοτάδι. 

Οι φακοί τύπου "L", που υπήρχαν σε πρώτη ζήτηση την 10ετία του '80 στις μονάδες ειδικών δυνάμεων, χρησιμοποιούνταν εκτός των άλλων και σήμανση ζωνών ρίψεως ή προσγειώσεως και διέθεταν χρωματιστές πλαστικές επιφάνειες, με τις οποίες μπορούσε κάποιος  να αλλάξει το"τζάμι", για να έχει διαφορετικούς χρωματισμούς στο φως για επισήμανση. Έκαναν τη δουλειά τους, αν και ήταν άβολοι λόγω όγκου. Αποτελούσαν  βασικό εξάρτημα στο φόρτο του μαχητή. 

Συνήθως όμως για σημάνσεις ΖΡ ή ΖΠ, 'η ακόμη και μέσα στο βυθό, υπήρχαν οι τυποποιημένοι σημαντήρες στροβοσκοπικού φωτός οι γνωστοί "Marker Lights" που οι ανιχνευτές τοποθετούσαν στην ζώνη, ανάλογα με τον άνεμο που επικρατούσε, και οι βατραχάνθρωποι για να επισημαίνουν σημεία του βυθού, ή υλικά. 

Ακόμη υπήρχαν και οι αυτοσχέδιοι τρόποι σήμανσης ζωνών ρίψεως ή προσγείωσης, με κουτάκια μισογεμάτα με χώμα εμποτισμένο με πετρέλαιο ή βενζίνη, που άναβαν την κατάλληλη στιγμή για τη σήμανση και έσβηναν αμέσως μετά, για την αποφυγή εντοπισμού.

Μετά βγήκαν τα χημικά κεριά, που έλυσαν κυριολεκτικά τα χέρια μέχρι σήμερα, από πολλές μπαταρίες, βάρος και δύσκολη χρήση και με διάρκεια ζωής 12 ωρών. Το μειονέκτημά τους είναι το ότι από τη στιγμή που ανάβουν δεν σβήνουν και είναι μιας χρήσεως. Αποδείχτηκαν πολύ καλά για χρήση στον αέρα για τη σήμανση αλεξιπτωτιστών και φόρτων, στο βυθό για τους βατραχανθρώπους και φυσικά στο βουνό για ορειβάτες. Κατάλληλα για επείγουσες καταστάσεις οπουδήποτε.

Τα χρόνια πέρασαν και η τεχνολογία έχει προοδεύσει αρκετά, στον τομέα αυτό. Μια μικρή φορητή συσκευή για όλα. Ποιά είναι αυτά τα "όλα"; Ας απαριθμήσουμε κάποιες βασικές χρήσεις

• Αναγνώριση ταυτότητος μεταξύ φιλίων τμημάτων και μεταξύ ανδρών στο ίδιο τμήμα (ΙFF). Συνήθως γίνεται ως τώρα με φορητούς ανακλαστήρες.
• Σήμανση προτεραιότητας ασθενών κατά τον διαχωρισμό των απωλειών μάχης, στην διαλογή (triage)
• Σήμανση χώρων συγκεντρώσεως προσωπικού
• Φωτισμός σκηνών
• Σήμανση ζωνών ρίψεως προσωπικού και εφοδίων,  ζωνών προσγειώσεως ελικοπτέρων και αεροσκαφών, ακτών, εδαφικών σημείων ελέγχου
• Σήμανση αλεξιπτωτιστών και φόρτων
• Σήμανση βατραχανθρώπων
• Νυκτερινή σηματοδοσία μάχης, αλλά και διάσωσης σε επείγουσες καταστάσεις.

Για το τελευταίο, υπάρχει ένας γρήγορος και απλός τρόπος, για να κάνει κάποιος ορατή την παρουσία του στο έδαφος, ή και στη θάλασσα ακόμη το βράδυ, από αεροπορικά μέσα έρευνας και διάσωσης. Η μέθοδος ονομάζεται "Buzz shaw" και πρακτικά είναι ένα χημικό κερί ή ένα στροβοσκοπικό φως δεμένο στην άκρη μιας αρτάνης, μήκους ενός μέτρου. 

Ο χρήστης το γυρνάει κυκλικά πάνω από το κεφάλι του, όταν ακούει ή βλέπει το αεροπορικό μέσο.Δημιουργείται έτσι ένας φωτεινός κύκλος, διαμέτρου 2 μέτρων που είναι έντονα ορατός από μακριά και εντοπίζεται εύκολα από τους διασώστες.

Ατομικός φακός πολλαπλής χρήσης τύπου Sidewinder HHFL των Αμερικανών πεζοναυτών

Ένας φορητός φακός πολλαπλών χρήσεων! Οι Αμερικανοί πεζοναύτες τυποποίησαν κάπως έτσι τον ατομικό φακό τύπου LED  που χορηγούν στο μάχιμο προσωπικό τους. Ζυγίζει μόλις 140 γραμμάρια, διαστάσεων 12 Χ 3 Χ 6 εκατοστά και παίρνει 2 μπαταρίες ΑΑ. Μπορεί να εκπέμπει 20 διαφορετικά χρώματα καθώς και υπέρυθρο φωτισμό. Επιπλέον μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σαν αναλάμπων φακός για σήμανση ζωνών, αλλά και για κατάδειξη θέσεων φιλίων τμημάτων, αφού η κεφαλή του στρέφεται κατά 180 μοίρες.

Μπορεί να τοποθετηθεί σε κράνος, και σε εξάρτηση, οπότε τα χέρια μένουν ελεύθερα για άλλες δουλειές. Αν ο κάθε μαχητής έχει από έναν, καταλαβαίνετε πόσο εύκολα μπορεί ν' αξιοποιηθεί.

Κυκλοφορούν επίσης και φώτα πολύχρωμα LED που μοιάζουν ελαφρώς σαν τα χημικά κεριά, αλλά λειτουργούν με μικρές μπαταρίες και ελέγχονται, που πιθανόν να είναι πιο οικονομική λύση.

Από φώτα σήμανσης ΖΡ και ΖΠ, υπάρχει μεγάλη γκάμα στην αγορά, όπως υπάρχει και για υποβρύχιες δραστηριότητες. Ακόμη υπάρχει και συλλογή φώτων για οργάνωση ΖΡ και ΖΠ που ελέγχονται ασύρματα από κεντρική κονσόλα για καλύτερο συντονισμό. 

Επομένως θα πρέπει να ξέρει κάποιος τι χρειάζεται και σε τι αποστολές ή εργασίες θα απαιτείται τακτικός φωτισμός επισήμανσης, ώστε να επιλέξει τον καταλληλότερο. Ακόμη περισσότερο, πρέπει να υπάρχει τυποποίηση στην κάλυψη αυτής της στρατιωτικής επιχειρησιακής ανάγκης, ώστε να μην αγοράζει ο καθένας ό,τι θέλει, γεγονός που οδηγεί στον κακό συντονισμό. Κάπως έτσι δούλεψαν και 

οι Νοτιοαφρικανοί.

Ανιχνευτής