Η Απόβαση της Νορμανδίας με κωδική ονομασία "Operation Overlord" ήταν η συμμαχική αποβατική ενέργεια στα παράλια της Γαλλίας, που έλαβε χώρα στις 6 Ιουνίου 1944, μέρα γνωστή και ως D-Day .
Αντικειμενικός σκοπός της απόβασης ήταν να δημιουργήσει ένα προγεφύρωμα από την Καν έως το Χερβούργο, μέσω του οποίου οι σύμμαχοι θα περνούσαν στρατεύματα από τη Μεγάλη Βρετανία στην ηπειρωτική Ευρώπη.
Η Μάχη της Νορμανδίας που ακολούθησε, τελείωσε στις 19 Αυγούστου 1944, όταν τα Συμμαχικά στρατεύματα πέρασαν το Σηκουάνα. Επικεφαλής του όλου εγχειρήματος ορίσθηκε ο Αμερικανός αρχιστράτηγος Ντουάιτ Αϊζενχάουερ.
Η αρχική επίθεση έγινε σε δυο φάσεις: Τη νύκτα 5/6 Ιουνίου 1944, δυο αμερικανικές αερομεταφερόμενες μεραρχίες και μια βρετανική, έπεσαν στα μετόπισθεν των Γερμανών, με σκοπό την εξασφάλιση των δρομολογίων από και προς τις ακτές αποβάσεως.
Με το πρώτο φως της 6 Ιουνίου (ώρα L: 06.30) ακολούθησε η αποβατική ενέργεια των Συμμαχικών δυνάμεων. Η διεξαγωγή της απόβασης απαίτησε τη μεταφορά στρατευμάτων και υλικού από την Αγγλία και την Ουαλία με μεταγωγικά αεροπλάνα και πλοία, καθώς και υποστήριξη πυρών από αέρα και θάλασσα. Συνολικά στις 6 Ιουνίου πάνω από 160.000 άνδρες διέσχισαν τα στενά της Μάγχης και πάτησαν τις Γαλλικές ακτές.
Έγιναν επίσης ναυτικές επιχειρήσεις αντιπερισπασμού και παρενόχλησης και εξασφαλίσθηκε η περιοχή αποβάσεως, προκειμένου να μην επέμβει το γερμανικό ναυτικό, ενώ η θάλασσα της Μάγχης αποναρκοθετήθηκε από τις γερμανικές νάρκες και ποντίστηκαν νέες. Στην επιχείρηση έλαβαν μέρος πάνω από τρία εκατομμύρια άνθρωποι, από τους οποίους οι 195.700 ήταν το προσωπικό των συμμαχικών πλοίων.
Η απόβαση έλαβε χώρα στη χερσόνησο Κοταντέν, στην ανατολική όχθη του ποταμού Ορν και στον κόλπο του Σηκουάνα, σε πέντε παραλίες με τα κωδικά ονόματα Gold Beach, Juno Beach, Omaha Beach, Sword Beach και Utah Beach. Θεωρήθηκε ότι ολοκληρώθηκε στις 30 Ιουνίου 1944, όταν πια είχε εδραιωθεί το προγεφύρωμα (Beachhead) των συμμάχων. Μέχρι τότε είχαν συνολικά μεταφερθεί 850.000 άνδρες, 148.000 οχήματα και 570.000 τόννοι προμηθειών στις γαλλικές ακτές από 7.000 πλοία, από τα οποία μόλις 59 βυθίστηκαν. Η αεροπορία έχασε 4.101 αεροσκάφη. Μέχρι τα τέλη Αυγούστου, τρία εκατομμύρια στρατεύματα βρίσκονταν στο γαλλικό έδαφος.
Οι απώλειες των συμμαχικών στρατευμάτων ανήλθαν συνολικά σε 209.672 άνδρες, από 6 Ιουνίου μέχρι τέλος Αυγούστου 1944, που αντιστοιχούν στο 10% των αποβιβασθέντων στρατευμάτων στην ξηρά. Από αυτούς 36.976 ήταν νεκροί, 153.475 τραυματίες και 19.221 αγνοούμενοι. Αν προσθέσουμε 16.714 αεροπόρους νεκρούς, τραυματίες και αγνοούμενους καυτά τη διάρκεια της επιχείρησης, το συνολικό ποσό απωλειών μάχης ανέρχεται στους 226.386 άνδρες.
Με το πρώτο φως της 6 Ιουνίου (ώρα L: 06.30) ακολούθησε η αποβατική ενέργεια των Συμμαχικών δυνάμεων. Η διεξαγωγή της απόβασης απαίτησε τη μεταφορά στρατευμάτων και υλικού από την Αγγλία και την Ουαλία με μεταγωγικά αεροπλάνα και πλοία, καθώς και υποστήριξη πυρών από αέρα και θάλασσα. Συνολικά στις 6 Ιουνίου πάνω από 160.000 άνδρες διέσχισαν τα στενά της Μάγχης και πάτησαν τις Γαλλικές ακτές.
Έγιναν επίσης ναυτικές επιχειρήσεις αντιπερισπασμού και παρενόχλησης και εξασφαλίσθηκε η περιοχή αποβάσεως, προκειμένου να μην επέμβει το γερμανικό ναυτικό, ενώ η θάλασσα της Μάγχης αποναρκοθετήθηκε από τις γερμανικές νάρκες και ποντίστηκαν νέες. Στην επιχείρηση έλαβαν μέρος πάνω από τρία εκατομμύρια άνθρωποι, από τους οποίους οι 195.700 ήταν το προσωπικό των συμμαχικών πλοίων.
Η απόβαση έλαβε χώρα στη χερσόνησο Κοταντέν, στην ανατολική όχθη του ποταμού Ορν και στον κόλπο του Σηκουάνα, σε πέντε παραλίες με τα κωδικά ονόματα Gold Beach, Juno Beach, Omaha Beach, Sword Beach και Utah Beach. Θεωρήθηκε ότι ολοκληρώθηκε στις 30 Ιουνίου 1944, όταν πια είχε εδραιωθεί το προγεφύρωμα (Beachhead) των συμμάχων. Μέχρι τότε είχαν συνολικά μεταφερθεί 850.000 άνδρες, 148.000 οχήματα και 570.000 τόννοι προμηθειών στις γαλλικές ακτές από 7.000 πλοία, από τα οποία μόλις 59 βυθίστηκαν. Η αεροπορία έχασε 4.101 αεροσκάφη. Μέχρι τα τέλη Αυγούστου, τρία εκατομμύρια στρατεύματα βρίσκονταν στο γαλλικό έδαφος.
Οι απώλειες των συμμαχικών στρατευμάτων ανήλθαν συνολικά σε 209.672 άνδρες, από 6 Ιουνίου μέχρι τέλος Αυγούστου 1944, που αντιστοιχούν στο 10% των αποβιβασθέντων στρατευμάτων στην ξηρά. Από αυτούς 36.976 ήταν νεκροί, 153.475 τραυματίες και 19.221 αγνοούμενοι. Αν προσθέσουμε 16.714 αεροπόρους νεκρούς, τραυματίες και αγνοούμενους καυτά τη διάρκεια της επιχείρησης, το συνολικό ποσό απωλειών μάχης ανέρχεται στους 226.386 άνδρες.
Οι Γερμανοί απώλεσαν γύρω στους 400.000 με 450.000 άνδρες εκ των οποίων οι 200.000 ήταν αιχμάλωτοι πολέμου.
Στην απόβαση συμμετείχαν δύο ελληνικά πλοία του τότε βασιλικού πολεμικού ναυτικού, οι κορβέτες "Τομπάζης" και "Κριεζής", με πλήρωμα 155 ανδρών. Κυβερνήτης του πρώτου πλοίου ήταν ο πλωτάρχης Γεώργιος Παναγιωτόπουλος και του δεύτερου ο Δημήτριος Κιοσσές, μετέπειτα ναύαρχος και αρχηγός του Γεν. Επιτ. Ναυτικού.
Ο ύπαρχος του "Κριεζής" Γρηγόριος Παυλάκης τιμήθηκε το 2004 με τον τίτλο του Ιππότη της Τιμής της Γαλλικής Δημοκρατίας σε επετειακή τελετή που έγινε στη Γαλλία.
Στην απόβαση συμμετείχαν δύο ελληνικά πλοία του τότε βασιλικού πολεμικού ναυτικού, οι κορβέτες "Τομπάζης" και "Κριεζής", με πλήρωμα 155 ανδρών. Κυβερνήτης του πρώτου πλοίου ήταν ο πλωτάρχης Γεώργιος Παναγιωτόπουλος και του δεύτερου ο Δημήτριος Κιοσσές, μετέπειτα ναύαρχος και αρχηγός του Γεν. Επιτ. Ναυτικού.
Ο ύπαρχος του "Κριεζής" Γρηγόριος Παυλάκης τιμήθηκε το 2004 με τον τίτλο του Ιππότη της Τιμής της Γαλλικής Δημοκρατίας σε επετειακή τελετή που έγινε στη Γαλλία.
Αλλά ας αφήσουμε τις εικόνες να μιλήσουν, γιατί "μια εικόνα, χίλιες λέξεις"
Ο χάρτης επάνω, δείχνει τα σημεία επιβίβασης από τις αγγλικές ακτές και τις ακτές απόβασης στη Νορμανδία, κατά νηοπομπή. Φαίνεται χαρακτηριστικά ο συνδυασμός αλλά και ο συντονισμός των νηοπομπών εν πλω, για να καταλήξουν σε σειρές και αποβατικά κύματα στις προκαθορισμένες ακτές. Η απόβαση στη Νορμανδία, υπήρξε ίσως από τις λίγες, ευρείας κλίμακας διακλαδικές ή μικτές επιχειρήσεις του 2ου παγκόσμιου πολέμου. Η παράθεση επιτελείων όλων των κλάδων, η συγκρότηση μικτών επιτελείων και η λειτουργία τους, αποτέλεσαν τον προπομπό των μεταγενέστερων διακλαδικών επιχειρήσεων.
Χάρτης των ακτών απόβασης με περιοχές που κατέλαβαν τα συμμαχικά στρατεύματα κατά ημέρα αγώνα. Φαίνονται και οι διοικητές των στρατιών και των σωμάτων στρατού που συμμετείχαν. Επικεφαλής της ομάδας στρατιών, τέθηκε ο στρατηγός Μοντγκόμερι, ο νικητής του Ελ Αλαμέιν.
Οι συμμαχικές δυνάμεις που συμμετείχαν στην απόβαση κατανεμημένες κατά ακτή απόβασης. Οι Γάλλοι συμμετείχαν με 177 κομάντος-πεζοναύτες. (Marins-Commando)
![]() |
Παρατηρητήριο στον Ατλαντικό. (Γερμανικά αρχεία) |
![]() |
Επιθεώρηση κωλυμάτων από τον στρατάρχη Ρόμελ (Γερμανικά αρχεία) |
![]() |
Σχηματική παράσταση της γερμανικής οχύρωσης στις ακτές του Ατλαντικού (Πηγή φωτογραφίας) |
Το ατλαντικό τείχος αμύνης που κατασκεύασαν οι Γερμανοί από τις ακτές της Γαλλίας μέχρι και τη Νορβηγία.
![]() |
Ινδοί στρατιώτες της "Λεγεώνας των Ελεύθερων Ινδών", έχουν εγκατασταθεί σε κάποιο από τα οχυρά του Ατλαντικού. Πολεμούσαν στο πλευρό των Γερμανών. Το μίσος τους για τους δυνάστες της πατρίδας τους, αποικιοκράτες Βρετανούς, τους οδήγησε στην αγκαλιά των Ναζί. |
Αρχίζει η φόρτωση υλικού και η επιβίβαση προσωπικού σε αρματαγωγά και άλλα αποβατικά σκάφη στην Αγγλία. Όλα φορτώνονται σύμφωνα με το σχέδιο απόβασης. Αυτά που θα βγουν πρώτα φορτώνονται τελευταία!
Ο βομβαρδισμός των ακτών αποβάσεως από θάλασσα και αέρα, προηγείται!
![]() |
Βρετανοί αλεξιπτωτιστές ενημερώνονται για την αποστολή τους |
Βρετανοί αρχηγοί ρίψεως αλεξιπτωτιστών-ανιχνευτών, (pathfinders) συγχρονίζουν τα ρολόγια τους τη νύκτα της 5 Ιουνίου 1944 λίγο πριν την απογείωση τους, για την έναρξη της επιχείρησης "Tonga"
Οι Αμερικανοί αλεξιπτωτιστές έχουν ήδη επιβιβασθεί. Είναι τώρα η σειρά τους να μπουν στη μάχη. Η αποστολή τους είναι η εξασφάλιση δρομολογίων που οδηγούν στις ακτές και η παρεμπόδιση της πρόσβασης των γερμανικών ενισχύσεων προς αυτές.
![]() |
Στάση στην πόρτα! |
Η προσγείωση ενός αμερικανικού ανεμοπλάνου, ανάμεσα σε φιλειρηνικές αγελάδες
Τα αποβατικά στρατεύματα περιμένουν τη σειρά τους. Τα όπλα προστατευμένα από το θαλασσινό νερό.
Μέσα στις αποβατικές ακάτους τις γνωστές ΑΒΑΚ! Η ακτή φαίνεται στο βάθος.
Τα αποβατικά στρατεύματα περιμένουν τη σειρά τους. Τα όπλα προστατευμένα από το θαλασσινό νερό.
Οι νηοπομπές πλέουν προς την περιοχή αποβάσεως. Από πάνω σύρονται τ' αερόστατα (ανακλαστήρες ραντάρ) που εμφάνιζαν παραπλανητικά στις γερμανικές οθόνες την εικόνα πλοίων 5000 τόνων
Μέσα στις αποβατικές ακάτους τις γνωστές ΑΒΑΚ! Η ακτή φαίνεται στο βάθος.
Τα πρώτα αμφίβια οχήματα των Αμερικανών πεζοναυτών
Απόβαση! Οι πρώτοι Βρετανοί.
Ακτή απόβασης "SWORD" (Ξίφος)
Ακτή απόβασης "JUNO"
Ακτή απόβασης "GOLD"
Κατεύθυνση προς την ακτή! Η μάχη έχει αρχίσει!
Tα πρώτα κύματα έχουν ήδη βγει. Ακολουθούν οι εφεδρείες
Τα παράκτια κωλύματα δεν μπόρεσαν να ανακάμψουν την αποβατική ορμή, παρά τις σημαντικές απώλειες. Φωτογραφίες τραβηγμένες από τον πολεμικό ανταποκριτή Robert Capa.
Ο Robert Capa διάσημος φωτορεπόρτερ ήδη από τα χρόνια του Ισπανικού εμφύλιου πολέμου, βρίσκεται στα αποβατικά σκάφη με τους άντρες του 16ου συντάγματος πεζικού, που ήταν το δεύτερο αποβατικό κύμα που έφτασε στην ακτή Ομάχα της Νορμανδίας, εκείνο το πρωινό της 6ης Ιουνίου. Στην παραλία που την πρώτη μέρα της απόβασης έγιναν οι πιο σκληρές μάχες και οι σύμμαχοι είχαν τις περισσότερες απώλειες. (Πηγή)
Προηγήθηκαν οι ελεύθεροι αναρριχητές για να στήσουν τα σχοινιά για τους υπόλοιπους.
![]() |
Rangers του 2ου Τάγματος, επιδεικνύουν μετά τη μάχη τις σχοινένιες σκάλες που χρησιμοποίησαν για να σκαρφαλώσουν στο Pointe du Hoc. (Πηγή) |
![]() |
D+2. Μονάδα αντικατάστασης των Rangers, έφτασε στο Pointe du Hoc. Η αμερικανική σημαία έχει απλωθεί για να δηλώνει τη θέση αμερικανικών στρατευμάτων προς αποφυγή προσβολής από φίλια πυρά. Οι πρώτοι Γερμανοί αιχμάλωτοι ανάμεσα από τα κατεστραμμένα παράκτια οχυρά (Πηγή) |
Η ακτή εκκαθαρίστηκε για να βγουν οι εφεδρείες ανενόχλητες.
Εδώ όμως, ο αγώνας συνεχίζεται! Προχωρείτε!
Αποβατικά σκάφη σχηματίζουν τεχνητό λιμενοβραχίονα για να διατηρούν τα νερά ήρεμα κοντά στην ακτή.
Πλωτές γέφυρες διευκολύνουν την αποβίβαση των ακολουθουσών δυνάμεων από τα πλοία προς την ακτή.
Αναπληρώσεις απωλειών! Άλλοι ενθουσιώδεις και άλλοι σκεπτικοί για το τι θα αντιμετωπίσουν!
Πορεία προς τα ενδότερα της χώρας, για συνάντηση με τα τμήματα Α' Γραμμής
Η ακτή έχει μετατραπεί σε λιμάνι! Τα αερόστατα παρακολουθούν για τυχόν αεροπορική επίθεση των Γερμανών. Η ακτή αρχίζει να οργανώνεται σε βάση ανεφοδιασμού των μαχομένων στρατευμάτων. Η πρώτη περιοχή ΔΜ στην ξηρά.
Οι Γερμανοί επινόησαν αυτά τα πρώτα μη επανδρωμένα μίνι-άρματα που τα γέμιζαν εκρηκτικά και τα κατεύθυναν προς αντίπαλο για να εκραγούν. (Πηγή)
Γι' αυτούς ο πόλεμος τελείωσε. Κάποιοι φαίνονται ανακουφισμένοι!
Απώλειες Μάχης. Περισυλλογή νεκρών.
ΚΙΧΝΕ! Γενική άποψη του 42ου Αμερικανικού ΚΙΧΝΕ. Αρκετοί ασθενείς περιμένουν περαιτέρω θεραπεία ή διαλογή. Η Φωτογραφία τραβήχτηκε στις αρχές Ιουνίου 1944 στη Νορμανδία. (Πηγή)
Ήταν κόλαση!
![]() |
Αλεξιπτωτιστές της 101ης Αεραποβατικής Μεραρχίας, φωτογραφίζονται με μια χιτλερική σημαία που έπιασαν την ημέρα D, στις 6 Ιουνίου 1944. (Πηγή) |
Όμως νικήσαμε!
Ανιχνευτής