Σάββατο 29 Μαρτίου 2025

1453. Η αμφίβια καταδρομή του Κόκκου στην πολιορκία της Πόλης



(Αναδημοσίευση)

Αναδύεται μέσα από τις Μνήμες ,  μια ιστορία που συνέβη λίγο πριν από την άλωση της Πόλης. Ένα τμήμα ψυχωμένων πολεμιστών, Ελλήνων και ξένων συμμάχων, αναλαμβάνει να φέρει σε πέρας μια τολμηρή επιχείρηση, υπό την διοίκηση ενός Βενετού κυβερνήτη γαλέρας, του Τζιάκομο Κόκο! Μία αμφίβια καταδρομή, για να καταστρέψουν τον τουρκικό στόλο που ελλιμενιζόταν στην περιοχή του Πέραν! 

Διαβάστε παρακάτω πώς αποδίδεται αυτή η αληθινή ιστορία από τον Αλέκο Αγγελίδη, συγγραφέα του εξαιρετικού βιβλίου "Οι Ένοχοι" , το οποίο σας προτείνω για ανάγνωση. Θα σας απορροφήσει κυριολεκτικά, με τον τρόπο που διηγείται σε απλή κατανοητή γλώσσα, πραγματικά γεγονότα, βγαλμένα από μελέτες και έρευνες επιστημόνων, ιστορικών, παρουσιάζοντάς τα σαν μυθιστόρημα.


Ανιχνευτής



Αναπαράσταση βυζαντινής γαλέρας (Πηγή)
ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΚΟΚΚΟΥ

Το βράδυ της 23ης Απριλίου 1453, ο Βενετός βαΐλος Ιερώνυμος Μηνώτος κάλεσε το συμβούλιο των ‘’Δώδεκα’’ στην εκκλησία της Παναγίας της Οδηγήτριας που βρισκόταν στην ανατολική πλευρά της Κωνσταντινούπολης, στο χώρο μεταξύ της Αγίας Σοφίας και της παραλίας της Προποντίδας. Ανάμεσα στους δώδεκα άρχοντες διακρίνονταν ο μεγαλόσωμος Γενουάτης Ιωάννης Ιουστινιάνης, ο ναύαρχος Διέδος, ο κυβερνήτης της γαλέρας που είχε έρθει απ’ την Τραπεζούντα Ιάκωβος Κόκκος, οι πλοίαρχοι Τρεβηζάνος, Μοροζίνης, Γριόνης και άλλοι.

Το λόγο πήρε ο Βενετός βαΐλος και είπε.

-Όλοι γνωρίζετε, πόσο δύσκολη έγινε η θέση μας από τότε που πέρασαν απ’ την ξηρά του Γαλατά οι Τούρκοι τα πλοία τους μέσα στον Κεράτιο Κόλπο, πίσω απ’ την πλάτη μας. Τα τείχη στην περιοχή αυτή είναι χαμηλά κι αδύνατα και δεν φρουρούνται καθόλου καλά. Η θέση αυτή είναι σπουδαία για την άμυνα της πόλης. Η απροσδόκητη, όμως, εκεί παρουσία εβδομήντα και πλέον τουρκικών πλοίων την κάνει πιο κρίσιμη και πολύ πιο επικίνδυνη. Όλοι γνωρίζουμε, ότι απ’ το σημείο αυτό πατήθηκε το 1204 η Κωνσταντινούπολη απ’ τους σταυροφόρους κι ότι εδώ έστρεψαν την προσοχή τους όλοι οι κατά καιρούς επιδρομείς. Πρέπει λοιπόν, να λάβουμε τα μέτρα μας αμέσως και, χωρίς καμιά χρονοτριβή, να ενισχύσουμε το αδύνατο αυτό σημείο όσο πιο γρήγορα και όσο πιο καλά μπορούμε. Σας κάλεσα απόψε εδώ, για να ανταλλάξουμε τις απόψεις μας και να βρούμε τον καλύτερο τρόπο προστασίας της πόλης απ’ το αδύνατο κι επικίνδυνο αυτό σημείο.



Σχηματική αναπαράσταση της πολιορκίας της Πόλης. Διακρίνεται καλά η προσπάθεια της αμφίβιας καταδρομής για την καταστροφή των τουρκικών πλοίων που διείσδυσαν στον Κεράτιο από την  ..ξηρά! (Πηγή: Μνήμες)

-Πραγματικά, το σημείο αυτό των τειχών είναι πολύ αδύνατο, είπε ένας άρχοντας και η παρουσία των τουρκικών πλοίων μέσα στον κόλπο το κάνει πολύ πιο επικίνδυνο. Εγώ προτείνω, συνέχισε, να κινηθεί ολόκληρος ο στόλος μας εναντίον των εβδομήντα μικρών εχθρικών πλοίων που υπάρχουν εκεί και να τα καταστρέψει. Έχουμε ναυτική υπεροχή στο σημείο αυτό. Η υπεροχή μας, όμως, θα πάψει να υπάρχει, αν οι Τούρκοι τοποθετήσουν κανόνια στα γύρω οχυρώματα. Εάν κινηθούμε, λοιπόν, αμέσως, η νίκη θα είναι οπωσδήποτε δική μας. Μάλιστα, έχοντας τη νίκη σίγουρη και εξασφαλισμένη, η επιχείρηση αυτή δε θα πρέπει να γίνει νύχτα αλλά μέρα. Γιατί, βλέποντας τη συντριβή των πλοίων τους οι Τούρκοι στρατιώτες, θα αποθαρρυνθούν και θα χάσουν το ηθικό τους. Ενώ αντίθετα, με τη νικηφόρα έφοδό μας, θα ενθαρρυνθούν και θα εμψυχωθούν οι δικοί μας μαχητές.

-Κι εγώ βλέπω τη νίκη μάλλον βεβαία, είπε ένας άλλος άρχοντας, αλλά επιφυλάσσομαι και δεν θέλω να την θεωρώ εκ των προτέρων εκατό στα εκατό σίγουρη. Και τούτο, γιατί πάντοτε ο πόλεμος κρύβει εκπλήξεις. Γι’ αυτό προτείνω, αντί να κινήσουμε ολόκληρο το στόλο μας και να διακινδυνεύσουμε τόσα πλοία, να στρέψουμε δύο μόνο γαλέρες προς το μέρος των τουρκικών πλοίων, για υποστήριξη απ’ τη θάλασσα και να ενεργήσουμε επίθεση απ’ την ξηρά. Τα τουρκικά φυλάκια εδώ είναι αδύνατα και θα τα καταστρέψουμε εύκολα. Μετά, θα πέσουμε πάνω στα εχθρικά πλοία και θα τα καταστρέψουμε αμέσως.

-Και οι δυο προτάσεις έχουν και καλά και άσχημα σημεία, είπε ο καπετάν Ιάκωβος Κόκκος. Ας μην ξεχνάμε, όμως, ότι η μια ακτή του Κερατίου ανήκει στο Γαλατά. Κι ο Γαλατάς σήμερα είναι, ας πούμε, ουδέτερος, αν όχι τίποτα περισσότερο.

Ο καπετάν Κόκκος, γνωρίζοντας ότι είναι και πολλοί Γενουάτες αρχηγοί στο συμβούλιο, πρόσεξε τα λόγια του, για να μη θίξει άσχημα τους Γενουάτες κατοίκους του Γαλατά και δημιουργήσει προστριβές και διενέξεις μεταξύ των μελών του συμβουλίου και παρεξηγήσεις μεταξύ συμμάχων του αυτοκράτορα. Ήταν σ’ όλους γνωστό, ότι η στάση του Γαλατά ήταν καιροσκοπική και μάλλον φιλοτουρκική.

-Για να γίνει μια επίθεση εναντίον του τουρκικού στόλου, συνέχισε ο Βενετός καπετάνιος, σε νερά στα οποία έχουν και άλλοι εξουσία, θα πρέπει να ερωτηθούν και οι εξουσιαστές της απέναντι ακτής. Και, για να επιτευχθεί μια τέτοια συνεννόηση με τους κατοίκους της απέναντι ακτής, αφ’ ενός μεν θα απωλεσθεί πολύτιμος χρόνος, αφ’ ετέρου δε θα χρειαστεί να γνωρίσουμε το σχέδιό μας στους άρχοντες του Γαλατά και να περιμένουμε την έγκρισή του απ’ αυτούς. Έτσι, το σχέδιό μας χάνει τη μυστικότητα και τη γρηγοράδα του. Κι αν ακόμη τελικά εγκριθεί απ’ αυτούς, γίνεται άχρηστο, γιατί ενδέχεται οι Τούρκοι να μάθουν ποιες είναι οι προθέσεις μας, πριν ακόμη εμείς μάθουμε ποιες θα είναι οι αποφάσεις του Γαλατά. Είμαι δε σίγουρος, ότι ο Γαλατάς δε θα δεχτεί ανοιχτά το σχέδιό μας, γιατί, αν το δεχτεί, θα είναι σα να κηρύσσει ανοιχτό πόλεμο κατά των Τούρκων, πράγμα το οποίο, με κανένα τρόπο, δεν σκέφτονται να κάνουν οι άνθρωποι αυτοί. Επίσης, συνέχισε ο καπετάν Κόκκος, αν επιχειρήσουμε επίθεση από ξηράς, θα χρειαστούμε ένα μεγάλο τμήμα στρατού, για να ανατρέψουμε τις εκεί ενισχυμένες φρουρές των Τούρκων. Γιατί, δεν μπορεί ο Μωάμεθ να πέρασε απ’ την ξηρά στο βάθος του κόλπου τόσα πλοία και να μην ενίσχυσε τουλάχιστο τις φρουρές των γύρω φυλακίων. Γι’ αυτόν το λόγο, θα πρέπει, μάλλον, να ξεγράψουμε το τμήμα εκείνο που θα επιχειρήσει μια τέτοια απόπειρα από ξηράς. Γιατί κι αν ακόμη κατορθώσει να εκπληρώσει την αποστολή του, θα αποδεκατιστεί οπωσδήποτε απ’ τον πολυάριθμο στα μέρη εκείνα στρατό του Ζαγανού, ο οποίος, χωρίς καμιά αμφιβολία, θα τρέξει αμέσως να υποστηρίξει τις θέσεις των φυλακίων του.

Οι σκέψεις του καπετάν Κόκκου φαίνονταν σωστές και όλοι οι άρχοντες παρακολουθούσαν τα λόγια του με προσοχή. Ο Βενετός καπετάνιος συνέχισε.

-Εγώ προτείνω, χωρίς καμιά αναβολή και χωρίς καμιά απώλεια χρόνου, να διενεργηθεί επίθεση με δύο μόνο γαλέρες κατά του τουρκικού στόλου που βρίσκεται μέσα στον Κεράτιο. Αναλαμβάνω εγώ, με μόνο δυο γαλέρες και δυο-τρία ακόμη μικρά πλοία, να κάψω και τα εβδομήντα πλοία των Τούρκων.

Εξήγησε με λίγα ακόμη λόγια το σχέδιό του και ζήτησε τη γνώμη και την έγκριση των άλλων αρχόντων. Το συμβούλιο ενέκρινε το σχέδιό του και του ανέθεσε να ετοιμάσει αναλόγως τα πλοία που του χρειάζονται και να αναφέρει σχετικά σ’ αυτό, όταν είναι έτοιμος.

——————————

Πρωί-πρωί της 24ης Απριλίου, ο Μεχμέτ αγάς παρουσίαζε στο σουλτάνο δυο Γενουάτες που έρχονταν απεσταλμένοι απ’ το Γαλατά. Ο ένας ονομάζονταν Φαγιούζος και ο άλλος Άγγελος Ζαχαρίας. Σχεδόν αμέσως, μόλις μπήκαν οι δυο Γενουάτες στην πολυτελέστατη σκηνή που ήταν στημένη επιδεικτικά πάνω στο ύψωμα του Μάλτεπε απέναντι απ’ την πύλη του Ρωμανού, ο σουλτάνος κάλεσε το Μεχμέτ και τον διέταξε να ειδοποιήσει το διοικητή της αριστερής πτέρυγας της πολιορκίας Ζαγανό πασά και το ναύαρχο του στόλου Χαμουζά πασά, νά ‘ρθουν στη σκηνή του αμέσως. Ο Μεχμέτ έφυγε για να εκτελέσει τη διαταγή του κυρίου του, ενώ οι Γενουάτες απεσταλμένοι έμειναν στην ολομέταξη σκηνή του σουλτάνου και συνέχισαν τη συζήτηση μαζί του.

Επιστρέφοντας αργότερα ο Μεχμέτ, είδε από μακριά το Φαγιούζο και το Ζαχαρία να κατηφορίζουν στην πλαγιά του Μάλτεπε και να κατευθύνονται προς το Γαλατά.

Σε λίγο, έφτασαν και μπήκαν στη σκηνή του Μωάμεθ ο Ζαγανός με το Χαμουζά. Ο Μεχμέτ ανέφερε την παρουσία τους στο σουλτάνο και κάθισε έξω στην είσοδο της σκηνής, αντίκρυ στον ήλιο, για να ξεκουραστεί και να απολαύσει την πρωινή ομορφιά της φύσης. Ο βαρύς μπερντές που έκλεινε την πόρτα της σκηνής ήταν μισοτραβηγμένος κι ο Μεχμέτ έβλεπε και άκουγε τους πασάδες που συζητούσαν με το σουλτάνο.

-Θέλω, να τοποθετηθούν αρκετοί στρατιώτες στα υψώματα του Μανδρακιού, ακούστηκε για μια στιγμή η φωνή του Μωάμεθ να λέει στο Ζαγανό. Θέλω, να τοποθετηθούν δυο κανόνια κοντά στην προκυμαία και δυο στο απέναντι ύψωμα. Επίσης, θέλω όλος ο στόλος, μέσα κι έξω απ’ τον Κεράτιο να αγρυπνά, πρόσθεσε γυρίζοντας προς το μέρος του Χαμουζά.

Συνομίλησαν για λίγο ακόμη και μετά, οι δυο πασάδες υποκλίθηκαν στον κύριό τους κι έφυγαν βιαστικοί, για να εφαρμόσουν τις διαταγές του.

– – – – – – – – – – – – – – –

Μεσάνυχτα της 24ης Απριλίου, ο καπετάν Ιάκωβος Κόκκος ανέβαινε στη γαλέρα του ναυάρχου του στόλου Αλοΐζου Διέδου, όπου ήταν συγκεντρωμένα όλα τα μέλη του συμβουλίου. Ο καπετάν Κόκκος χαιρέτισε τους άρχοντες του συμβουλίου και είπε.

-Είμαι έτοιμος να ξεκινήσω αμέσως, άρχοντές μου. Έχω ετοιμάσει δυο γαλέρες και δυο-τρία μικρότερα πλοία, τα οποία και θα επιτεθούν. Για να κρύψω και να προφυλάξω τις γαλέρες μου, θωράκισα δυο μεγάλα πλοία πεντακοσίων τόνων με σακιά γεμάτα μαλλί και βαμβάκι. Έτσι, τα πέτρινα βλήματα και των πιο μεγάλων πυροβόλων, πέφτοντας πάνω στα σακιά αυτά, δε θα προξενούν καμιά απολύτως ζημία. Το καθένα απ’ τα δυο θωρακισμένα πλοία θα σέρνει μαζί του και μια μεγάλη βάρκα του και θα προστατεύει και μια γαλέρα με τον όγκο του. Η κάθε γαλέρα θα έχει δίπλα της κι ένα μικρό αυτοκρατορικό πλοίο με εικοσιτέσσερις κωπηλάτες. Τα μικρά πλοία θα πλησιάσουν τον τουρκικό στόλο προστατευόμενα απ’ τα δυο θωρακισμένα και, όταν φθάσουν στο κατάλληλο σημείο, θα εξορμήσουν ξαφνικά. Ταχύπλοα δε όπως είναι, θα επιτεθούν και θα βάλουν φωτιά στα τουρκικά πλοία, τα οποία, λόγω της στενότητας του κόλπου, δε θα μπορούν να ελιχθούν και θα καταστραφούν, μεταδίδοντας τη φωτιά μεταξύ τους απ’ το ένα στο άλλο.

Ο Κόκκος, τελειώνοντας τα λόγια του, είπε.

-Απ’ τις οχτώ η ώρα τα πλοία μου είναι έτοιμα να ξεκινήσουν. Γι’ αυτό, δεν πρέπει να χάνω καιρό αλλά να επιστρέψω το συντομότερο στους ναύτες μου, που με περιμένουν έτοιμοι για δράση. Ο υπαρχηγός μου καπετάν Αντώνης Κερκυραίος είναι έτοιμος και σηκώνει άγκυρα. . .

Και, λέγοντας αυτά, χαιρέτισε κι έκανε να στραφεί προς την πόρτα για να φύγει.

-Όχι τόσο βιαστικά καπετάνιε. Του είπε ένας απ’ τους άρχοντες του συμβουλίου. Υπάρχουν λεπτομέρειες που το συμβούλιο θα ήθελε να τις ξανασκεφτεί και να τις συζητήσει.

Ο καπετάν Κόκκος ξαφνιάστηκε. Δεν περίμενε καμιά αναβολή και μάλιστα την τελευταία στιγμή, χωρίς καμιά εκ των προτέρων προειδοποίηση.

Επακολούθησε πολύωρη και έντονη συζήτηση αλλά στο τέλος επικράτησε η άποψη, να αναβληθεί η επιχείρηση για τη νύχτα της 28ης Απριλίου. Ο καπετάν Κόκκος κατά τα ξημερώματα γύρισε στο πλοίο του κι είπε στενοχωρημένος στον καπετάν Αντώνη που τον περίμενε μ’ αγωνία στο κατάστρωμα ξάγρυπνος.

-Οι άρχοντες ανέβαλαν την επιχείρηση για την 28η Απριλίου. Δε μ’ αρέσει καθόλου αυτή η αναβολή. Περισσότερο, δε μ’ αρέσει που μας σταματούν χωρίς κανένα συγκεκριμένο λόγο, ενώ όλα είναι έτοιμα για να ξεκινήσουμε. Πολλά περνούν απ’ τη σκέψη μου. Δεν ξέρω, τι να υποθέσω και τι να πιστέψω. Καλύτερα, όμως, να μην πιστέψω τίποτα απ’ όσα υποθέτω.

-Τέσσερις μέρες από σήμερα είναι πολύς καιρός και δύσκολα κρατιέται μυστικό ένα τόσο τολμηρό σχέδιο, είπε μελαγχολικά ο καπετάν Αντώνης και ακολούθησε τον καπετάνιο του στην καμπίνα του.

– – – – – – – – – – – – – – – – –

Τα μεσάνυχτα της 28ης Απριλίου, οι κυβερνήτες των πλοίων της μοίρας που θα ξεκινούσε για το τολμηρό εγχείρημα της πυρπόλησης του τουρκικού στόλου είχαν συγκεντρωθεί στο πλοίο του καπετάν Κόκκου.

-Θα ξεκινήσουμε τα ξημερώματα. Δυο ώρες πριν τη χαραυγή, είπε ο Κόκκος. Δίπλα στα δυο θωρακισμένα πλοία θα πλέουν, όπως έχει προκαθοριστεί, η γαλέρα του καπετάν Γαβριήλ Τρεβηζάνου και η γαλέρα του καπετάν Ζαχαρία Γριόνη. Πίσω απ’ τις γαλέρες, θ’ ακολουθούν τα εικοσιτετράκουπα πλοία του καπετάν Σιλβέστρου Τρεβηζάνου, του καπετάν Ιερώνυμου Μοροζίνη και το δικό μου. Δίπλα μας θα πλέουν οι βάρκες, οι φορτωμένες με πίσσα, ξερά κλαδιά, θειάφι και μπαρούτι. Οι βάρκες αυτές, μόλις αρχίσει η επίθεση, θα προχωρήσουν γρήγορα προς διαφορετικά σημεία κι όσο πιο βαθιά μπορούν ανάμεσα στα τουρκικά πλοία και οι κυβερνήτες τους θα ανάψουν το μπαρούτι για να βάλουν φωτιά στον εχθρικό στόλο. Είναι οπωσδήποτε βασικό κατά την πορεία και καθ’ όλη τη διάρκεια της επιχείρησης, να κρατήσουμε την κανονική διάταξη, πρόσθεσε ο καπετάν Κόκκος την ώρα που οι άλλοι καπεταναίοι ήταν έτοιμοι να κατεβούν τις σκάλες του πλοίου του, για να επιστρέψουν στα δικά τους καράβια.

Μετά τα μεσάνυχτα, δυο περίπου ώρες πριν τη χαραυγή, μια μικρή μοίρα ξεκινούσε απ’ τον ελληνικό ναύσταθμο και προχωρούσε αργά κι αθόρυβα προς το βάθος του Κερατίου Κόλπου. Μόλις τα πλοία ξανοίχτηκαν προς το Μανδράκι, μια μεγάλη φωτιά άναψε ξαφνικά πάνω στην κορυφή του υψώματος του Γαλατά. Οι ναύτες της μικρής μοίρας δεν έδωσαν σημασία στις μεγάλες φλόγες που φώτιζαν το λόφο του Πέραν και συνέχισαν να τραβούν τα κουπιά τους ρυθμικά. Ο καπετάν Αντώνης Κερκυραίος, που είδε πρώτος τις φλόγες της φωτιάς να υψώνονται μέσα στη νύχτα, άρπαξε σφιχτά τον καπετάνιο του Ιάκωβο Κόκκο απ’ το μπράτσο κι αμίλητος τού ‘κανε νόημα να στρέψει τα μάτια του προς το ύψωμα του Γαλατά. Ο Βενετός καπετάνιος είδε με έκπληξη τη φωτιά να φωτίζει τον ορίζοντα και, χωρίς να το θέλει, άφησε μια βρισιά. Απ’ το μυαλό του πέρασαν γρήγορα οι πολύωρες συζητήσεις του συμβουλίου, οι ακατανόητες επιφυλάξεις των αρχόντων και η αδικαιολόγητη αναβολή της επιχείρησης για τέσσερες μέρες. Έμεινε για λίγο σκεφτικός. Τα πλοία του βρισκόταν σχεδόν στη μέση της απόστασης που χώριζε τον τουρκικό στόλο του Κερατίου απ’ τον ελληνικό ναύσταθμο κι όλο προχωρούσαν στο σκοπό τους κι αθόρυβα στη νύχτα γλιστρούσαν πάνω στα ήσυχα νερά κι όλο και πλησίαζαν τα τουρκικά καράβια. Είχαν πλησιάσει αρκετά, όταν για μια στιγμή τα τουρκικά πυροβόλα άρχισαν όλα μαζί να ρίχνουν καταπάνω τους. Οι Τούρκοι ήταν άγρυπνοι κι έτοιμοι και περίμεναν τον ερχομό τους.

-Προδοσία, φώναξε με θυμό ο καπετάν Κόκκος στο βοηθό του που στεκόταν δίπλα του κι έδωσε διαταγή να κάνουν γρήγορα οι κωπηλάτες. Κάνετε γρήγορα, κάνετε γρήγορα, φώναζε δυνατά.

Όμως, τα μεγάλα πλοία δεν μπορούσαν να κινηθούν γρήγορα, γιατί οι σαράντα κωπηλάτες που είχε το καθένα δεν ήταν αρκετοί για να κινήσουν με την ταχύτητα που χρειαζόταν την ώρα εκείνη το μεγάλο όγκο τους. Ο Κόκκος έδωσε εντολή στους κωπηλάτες του να ταχύνουν το ρυθμό τους και να εγκαταλείψουν το σχηματισμό της μοίρας. Το μικρότερο πλοίο προχώρησε κι αποχωρίστηκε απ’ τ’ άλλα. Βιαζόταν να πλησιάσει τον τουρκικό στόλο και να βάλει φωτιά. Τα εχθρικά πυροβόλα έριχναν ασταμάτητα απ’ τη στεριά και τα πλοία απαντούσαν στον εχθρό με τα δικά τους κανόνια. Η μάχη είχε ανάψει. Το πλοίο του καπετάν Κόκκου προχωρούσε απτόητο ανάμεσα στους αρμυρούς πίδακες που σήκωναν τα μεγάλα βλήματα των τουρκικών κανονιών, καθώς έπεφταν με ορμή στη θάλασσα. Γρήγορα βρέθηκε στη μέση των τουρκικών πλοίων, τα οποία ήταν άγρυπνα και περίμεναν έτοιμα την επίθεση. Δυο βολές των εχθρικών κανονιών έπεσαν πάνω στο μικρό πλοίο του Βενετού καπετάνιου. Η πρώτη το χτύπησε στην πλώρη χωρίς να του προξενήσει μεγάλες ζημιές. Η δεύτερη, όμως, το βρήκε στο κατάστρωμα και το διαπέρασε πέρα για πέρα. Απ’ τα σπασμένα πλευρά του το νερό όρμησε ασταμάτητο στο αμπάρι. Όλα πλημμύρισαν με μιας. Σχεδόν αμέσως, το ηρωικό πλοίο εξαφανίστηκε απ’ την επιφάνεια της θάλασσας, παρασύροντας μαζί του στο βυθό τον καπετάν Ιάκωβο Κόκκο, τον καπετάν Αντώνη Κερκυραίο και ολόκληρο το πλήρωμα που αποτελούνταν από εβδομήντα δύο κωπηλάτες.

Η γαλέρα του καπετάν Γαβριήλ Τρεβηζάνου, που συνόδευε το πλοίο του καπετάν Κόκκου, δεν αντιλήφθηκε τα όσα είχαν συμβεί, γιατί, λόγω του σκότους και του καπνού των πυροβόλων, δεν ήταν δυνατό να διακρίνει κανείς το τι γινόταν παραπέρα. Επιπλέον και η γαλέρα αυτή είχε χτυπηθεί και δεν μπορούσε να κινηθεί γρήγορα. Δυο μεγάλα πέτρινα βλήματα έπεσαν επάνω της κι άνοιξαν μεγάλες τρύπες στα πλευρά της. Ευτυχώς, δυο πληγωμένοι κωπηλάτες που ήταν ξαπλωμένοι κάτω στα αμπάρια είδαν τα νερά να μπαίνουν στο πλοίο και ειδοποίησαν έγκαιρα το πλήρωμα. Οι ναύτες έτρεξαν αμέσως και με μανδύες, μαξιλάρια κι άλλα ρούχα που βρέθηκαν μπροστά τους εκείνη τη στιγμή, έκλεισαν πρόχειρα τις τρύπες και κατάφεραν, παρ’ ότι το πλοίο είχε βυθιστεί ως τη μέση, να το βγάλουν με γρήγορη κωπηλασία απ’ τη μάχη και να το φέρουν πίσω στο ναύσταθμο. Τα υπόλοιπα πλοία, μόλις είδαν το ατύχημα και τη συμφορά των δύο άλλων πλοίων, του Τρεβηζάνου και του Κόκκου, αντί να επιτεθούν όπως είχε προκανονιστεί, προσπάθησαν να φύγουν. Κατάφεραν δε, ύστερα από λυσσώδη μάχη μιάμισης ώρας, να ξεφύγουν τον τουρκικό κλοιό και να γυρίσουν στο ναύσταθμο.

Όσοι σώθηκαν, γύρισαν τσακισμένοι πίσω στο λιμάνι κι έκλαιγαν το χαμό του καπετάν Κόκκου και των συντρόφων του.

Ο ναύαρχος Διέδος έδωσε εντολή, όλα τα πληρώματα να παραμείνουν άγρυπνα στις θέσεις τους. Φοβόταν, μήπως οι Τούρκοι, επωφελούμενοι την πρόσφατη επιτυχία τους, τους επιτεθούν και χτυπήσουν το ναύσταθμο.

-Αν μας επιτεθούν τώρα, έτσι όπως είμαστε ταλαιπωρημένοι και πανικόβλητοι, θα μας πιάσουν οπωσδήποτε όλους ζωντανούς, είπε ένας ναύτης στο συνάδελφό του που στεκόταν με το τόξο του στο χέρι, άγρυπνος και φοβισμένος μέσα στη νύχτα.

Κάτι πήγε να απαντήσει ο άλλος αλλά δεν πρόφτασε, γιατί ακούστηκε η φωνή του καπετάνιου που πλησίαζε κι έλεγε σ’ έναν αξιωματικό ο οποίος βάδιζε δίπλα του.

-Αν ο καπετάν Κόκκος δεν βιαζόταν να δρέψει μόνος αυτός τη δόξα της επιτυχίας κι έμενε μαζί μας στο σχηματισμό, η επίθεση θα πετύχαινε. Τα εβδομήντα πλοία των Τούρκων θα καίγονταν τώρα κι εμείς θα πανηγυρίζαμε τη νίκη μας, αντί να θρηνούμε τη συμφορά μας.

-Θα είχαμε, οπωσδήποτε, καλύτερα αποτελέσματα, αν δεν προδίδονταν το σχέδιό μας απ’ τους Γενουάτες. Είδες τη μεγάλη φωτιά που άναψε πάνω στο ύψωμα του Γαλατά, ακριβώς την ώρα που ξεκινούσαμε; Πολλοί το είπαν σύμπτωση. Εγώ το λέω προδοσία, είπε εμφαντικά ο αξιωματικός στον καπετάνιο του, ενώ τα βήματα των δύο αντρών απομακρύνονταν προς την άλλη άκρη του καραβιού.

Οι δυο ναύτες κοιτάχτηκαν ξαφνιασμένοι κι έμειναν σιωπηλοί. Δεν είχαν δει την παράξενη φωτιά, γιατί εκείνη την ώρα καθόταν κάτω στα κουπιά.

Η νύχτα έσβηνε. Το ξημέρωμα είχε αρχίσει να φωτίζει αμυδρά τα χλομά απ’ τη φρίκη πρόσωπά τους. Έμειναν εκεί βουβοί και συντριμμένοι για πολλή ώρα.

Ο ήλιος ανέβαινε ψηλά, όταν γοερές κραυγές και θρήνοι ακούστηκαν να έρχονται από μακριά, πέρα απ’ το μέρος του τουρκικού στόλου του Μανδρακιού. Οι δυο ναύτες αλληλοκοιτάχτηκαν και κάποια ελπίδα πέρασε σαν αστραπή απ’ το μυαλό τους.

-Λες να τους κάναμε και μεις τόση ζημιά, ώστε με το φως της μέρας τη διαπίστωσαν και θρηνούν κι εκείνοι τώρα τη συμφορά τους; Είπε ο ένας απ’ τους δυο.

-Καθόλου απίθανο, απάντηαε ο άλλος. Η μάχη ήταν σκληρή. Κράτησε πάνω από μιάμιση ώρα. Κι εμείς, βέβαια, δεν ρίχναμε στο βρόντο.

Οι κοπετοί και οι θρήνοι άλλοτε σταματούσαν κι άλλοτε ξανακούγονταν πιο δυνατοί και πιο σπαραχτικοί. Οι πολεμιστές πάνω απ’ τα τείχη της πόλης, μαζεμένοι στις επάλξεις, έβλεπαν το τι γινόταν πέρα στο τουρκικό αγκυροβολείο μέσα στον κόλπο και με διάφορα νοήματα προσπαθούσαν να εξηγήσουν από κει ψηλά κάτω στους ναύτες των πλοίων το τι συνέβαινε. Τα νοήματα, όμως, ήταν τόσο πολλά και τόσο παράξενα και μπερδεμένα, που κανένας δεν μπορούσε να καταλάβει τι ακριβώς εννοούσαν. Πολλοί ναύτες νόμιζαν πως έβλεπαν τους φρουρούς πάνω στους πύργους να χτυπιούνται και να κλαίνε. Άλλοι υποστήριζαν πως οι χειρονομίες αυτές και οι κινήσεις των στρατιωτών στις επάλξεις ήταν εκδηλώσεις χαράς κι ότι οι στρατιώτες δεν έκλαιγαν αλλά ζητωκραύγαζαν.

Ο καπετάνιος του πλοίου βγήκε κι αυτός στο κατάστρωμα, όπως κι ολόκληρο το πλήρωμα και, δίπλα στους δυο ναύτες της υπηρεσίας, παρακολουθούσε τις κινήσεις των στρατιωτών ψηλά στους πύργους. Προσπαθούσε να καταλάβει κι ο ίδιος το τι συνέβαινε. Στο μεταξύ, οι οιμωγές και οι θρήνοι δεν σταματούσαν. Η πρωινή αύρα που φυσούσε απ’ τη Μαύρη Θάλασσα έφερνε τις γοερές εκείνες κραυγές στ’ αφτιά των ναυτών, άλλοτε συγκεχυμένες κι ακαθόριστες κι άλλοτε καθαρότερες και σπαραχτικές.

-Καπετάνιε, καπετάνιε . . . Ακούστηκε για μια στιγμή η μπερδεμένη φωνή ενός λαχανιασμένου αγγελιοφόρου, που ανέβαινε βιαστικός στο πλοίο.

Ο καπετάνιος, με το βλέμμα στραμμένο προς τα τείχη, στεκόταν ανάμεσα στους δυο ναύτες του λίγα βήματα πιο πέρα απ’ τις σκάλες του πλοίου.

-Τι συμβαίνει; ρώτησε μ’ έντονο ενδιαφέρον ο καπετάνιος γυρίζοντας προς τον αναστατωμένο αγγελιοφόρο.

-Καπετάνιε, τους σκοτώνουν. Τους κομματιάζουν ζωντανούς, συνέχισε έξαλλος ο αγγελιοφόρος.

-Ποιους σκοτώνουν; Μίλησε και πες μου καθαρά. Φώναξε προστακτικά ο καπετάνιος.

-Καπετάνιε, επανέλαβε κάπως πιο συγκρατημένα ο αγγελιοφόρος. Απ’ το πλοίο του καπετάν Κόκκου που βούλιαξε χτες το βράδυ γλίτωσαν καμιά σαρανταριά ναύτες. Βγήκαν κολυμπώντας στη στεριά του Πέραν. Αλλά, κατά κακή τους τύχη, έπεσαν πάνω στους Τούρκους.

Ο αγγελιοφόρος σκούπισε τα δάκρυά του και γύρισε αλλού το κεφάλι του, προσπαθώντας να ακούει λιγότερο τις σπαραχτικές κραυγές που έφερνε από μακριά ο άνεμος. Κατάπιε μια-δυο φορές για να διώξει έναν κόμπο που τον έπνιγε στο λαιμό, ξανασκούπισε τα δάκρυά του και συνέχισε.

-Τους δυστυχείς ναύτες, που έπιασαν στα χέρια τους οι βάρβαροι, τους θανατώνουν με τα χειρότερα βασανιστήρια. Άλλους σφάζουν και καρφώνουν τα κεφάλια τους σε μυτερά παλούκια κι άλλους τους παλουκώνουν ζωντανούς και μπήγουν την κάτω άκρη του παλουκιού στο χώμα. Τους στήνουν έτσι μισοπεθαμένους όρθιους στη γη και τους αφήνουν εκεί στητούς να ξεψυχήσουν.

Τα μάτια όλων γέμισαν δάκρυα. Όλοι με μιας γύρισαν αυθόρμητα προς το μέρος του Μανδρακιού, έβγαλαν τα καπέλα τους κι έκαναν σιωπηλοί το σταυρό τους.

Εκεί, στο κατάστρωμα, έμειναν για αρκετή ώρα βουβοί και δακρυσμένοι. Κάθε φορά που ο αέρας έφερνε πέρα απ’ τον τόπο του μαρτυρίου κι έναν καινούριο θρήνο στ’ αφτιά τους, έσκυβαν τα πρόσωπά τους μέσα στα χέρια τους κι έκλαιγαν πικρά.

Χλομός ο ήλιος σκαρφάλωνε αργά στον ορίζοντα και οι ανώνυμοι εκείνοι μαχητές, μαζί με τους καπετάνιους τους, ασάλευτοι προσκυνητές μιας τραγικής θυσίας, μοιράζονταν από μακριά με το δικό τους τρόπο το δράμα των ηρωικών συντρόφων τους. Με δάκρυα στα μάτια και σπαραγμό στην καρδιά, τις τραγικές εκείνες στιγμές, όλοι οι μαχητές της Κωνσταντινούπολης θρηνούσαν την απάνθρωπη σφαγή των συντρόφων τους.

Ψηλά, απ’ τα βουβά τείχη ή πάνω απ’ τα πένθιμα καταστρώματα των πλοίων, η πολιορκημένη πόλη, με ματωμένη την καρδιά και κρατημένη την ανάσα της, συνόδευε τους δύστυχους υπερασπιστές της, τα τραγικά εκείνα θύματα του καθήκοντος και της βαρβαρότητας των εχθρών της, στην αιώνια κατοικία τους.



Κυριακή 23 Μαρτίου 2025

Οι αμφίβιοι Καταδρομείς του '21

ΛΥΤΡΑΣ Νικηφόρος (1832-1927). Η πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας από τον Κανάρη

Δεν ήταν άλλοι από τους ναύτες των πυρπολικών.  Τα πυρπολικά ήταν πλωτές εμπρηστικές βόμβες. Μπουρλότα! Παλιά πλοία, ή πλοία πολύ φτηνής κατασκευής, γεμάτα με εύφλεκτα υλικά. Χρησιμοποιούνταν για να βάλουν φωτιά σε εχθρικά πλοία ή να προκαλέσουν πανικό στο πλήρωμα τους. Τεχνική, που ξεκίνησε από τα αρχαία χρόνια, για να φτάσει στην εποχή της επανάστασης να γίνει τρομερό όπλο!

Υπήρχε όμως ειδική τεχνική στην κατασκευή και την τοποθέτηση των εκρηκτικών. Η μετατροπή ενός παλιού πλοίου σε πυρπολικό στοίχιζε μέχρι και 100 χιλιάδες γρόσια της εποχής. Δηλαδή κάπου 200 χιλιάδες Ευρώ, αν κάνουμε την σημερινή ισοτιμία 1 γρόσι = 2 Ευρώ! Έπρεπε λοιπόν κάποιοι να χρηματοδοτούν! Και αυτοί ήταν είτε οι επαναστατικές επιτροπές κατά τόπους με εράνους που έκαναν, είτε  πλούσιοι καραβοκυραίοι που ενίσχυαν τον αγώνα. Αλλά και η κάθε επιχείρηση στοίχιζε και έπρεπε  να καλυφθεί, όπως φαίνεται μέσα από αναφορές εκείνης της εποχής.

Γεμάτο εύφλεκτα υλικά τα οποία στοιβάζονταν με κατάλληλο τρόπο ώστε να διευκολύνουν την γρήγορη ανάφλεξη, το πλοίο αλείφονταν εσωτερικά, με πίσσα και νάφθα. Ακόμη και τα ιστία αλείφονταν με τον ίδιο τρόπο.

Κατά μήκος του καταστρώματος και στα δύο πλευρά του πλοίου υπήρχαν τετράγωνα ανοίγματα και εκεί εσωτερικά, τοποθετούσαν βαρέλια γεμάτα πυρίτιδα, πλασμένη σε σβώλους για να μπορεί να εκτοξεύεται κατά την έκρηξη.  Επίσης πάλι κατά μήκος του καταστρώματος υπήρχαν αγωγοί (λούκια) κατασκευασμένοι με σανίδες, γεμάτοι και αυτοί με εύφλεκτη ύλη, οι οποίοι αφού διέτρεχαν το πλοίο περιμετρικά, κατέληγαν στην πρύμνη του, όπου υπήρχε το άνοιγμα του πηδαλίου, από όπου διέφευγε το πλήρωμα με βάρκα, πριν ο τελευταίος, ο πυρπολητής, συνήθως ο καπετάνιος, βάλει φωτιά. Τα πλαϊνά ανοίγματα, οι "μπουκαπόρτες" κατά την στιγμή της προσκόλλησης στο εχθρικό πλοίο ήταν ανοικτές για την γρήγορη ανάφλεξη με τη βοήθεια του ανέμου, ενώ στο ταξίδι παρέμεναν κλειστές για την αποφυγή υγρασίας.

Υπάρχουν καταγεγραμμένες λεπτομερείς περιγραφές για τον τρόπο κατασκευής. Κατά την επανάσταση του '21 οι Ψαριανοί είχαν την πρωτοβουλία σ' αυτό.

Τους πλοιάρχους των πυρπολικών τους επέλεγαν αρχικά οι κοινότητες των Ψαρών, των Σπετσών και της Ύδρας, που είχαν αναλάβει τον ναυτικό αγώνα Με τη σειρά τους οι καπετάνιοι, συγκροτούσαν τα πληρώματά τους από τους ικανότερους και τολμηρότερους Έλληνες ναυτικούς. Ήταν όλοι τους εθελοντές σ’ αυτήν την εξαιρετικά επικίνδυνη υπηρεσία. Συνολικά οι τολμηροί αυτοί ναυτικοί, ήταν λιγότεροι από 500.

Στα πυρπολικά υπήρχε ενσυνείδητη πειθαρχία, υπακοή αλλά και αλληλοεκτίμηση του ενός στις ικανότητες του άλλου και αλληλοσεβασμός. Αποτέλεσμα αυτού του αλληλοσεβασμού ήταν οι πλοίαρχοι να αποκαλούν και να θεωρούν τους άνδρες των πληρωμάτων τους συντρόφους. Αυτό ήταν και το καταδρομικό τους "πνεύμα".

Τα πυρπολικά, κατά τις επιθέσεις τους εναντίον εχθρικών πλοίων, ακολουθούσαν πάντα πλοία συνοδείας για υποστήριξη και διάσωση των πληρωμάτων.

Η τακτική των πυρπολικών ή των "ηφαιστείων" όπως τα αποκαλούσαν ήταν απλή. Είτε έκαναν νυχτερινές αιφνιδιαστικές επιθέσεις σε μεγάλα αγκυροβολημένα πολεμικά πλοία των Οθωμανών είτε στις ναυμαχίες, με τόλμη και δεξιοτεχνία, έφερναν σε ευνοϊκή θέση σε σχέση με τον εχθρικό στόλο το πυρπολικό τους και στη συνέχεια επέλεγαν το στόχο τους μεταξύ των μεγαλύτερων πολεμικών πλοίων του εχθρού. 

Με κατάλληλους χειρισμούς και ουριοδρομία προσπαθούσαν να αποφύγουν τα πυρά των αντιπάλων τους και να αγκιστρώσουν γερά το «μπουρλότο» τους πάνω στο πλοίο-θήραμα. Οι Οθωμανοί ναύτες προσπαθούσαν να τους απωθήσουν με καταιγισμό βλημάτων κάθε είδους πυροβόλων όπλων ή με βάρκες που έστελναν εναντίον τους και οι οποίες με γάντζους που έριχναν στο πυρπολικό προσπαθούσαν να το σύρουν με σκοινιά μακριά από το στόχο τους.

Όταν  πετύχαιναν την αποστολή τους, οι φλόγες από το «μπουρλότο» τύλιγαν το εχθρικό πλοίο, ενώ τα εμπρηστικά βλήματα διασπείρονταν πάνω στα ξάρτια και το κατάστρωμα του. Οι φλόγες τύλιγαν το ξύλινο σώμα του πλοίου και οι καπνοί από τα καιγόμενα ξύλα και κάθε είδους αντικείμενα έκοβαν την ανάσα και τύφλωναν τα πληρώματα, τους πεζοναύτες και τους στρατιώτες που επέβαιναν στο πυρπολούμενο πλοίο.

Πώς διέφευγαν οι ναύτες των πυρπολικών; Με τη βάρκα διαφυγής, την "σκαμπαβία" τους, όπως την ονόμαζαν. Την έσερναν από την απυρόβλητη πλευρά του πυρπολικού. Μόλις πετύχαιναν την αγκίστρωση στο εχθρικό σκάφος, περνούσαν όλοι στην βάρκα που την έφερναν στην πρύμνη και ο πυρπολητής έβαζε την φωτιά με ένα δαυλό. Και ενώ άρχιζε η φωτιά να δυναμώνει, αυτοί τραβούσαν γερό κουπί, προσπαθώντας να απομακρυνθούν και να προσεγγίσουν το πλοίο υποστήριξης,  πολλές φορές μαχόμενοι για να αποφύγουν εχθρικές βάρκες που κατέφθαναν για να τους καταδιώξουν και να τους εξουδετερώσουν.

Το πλοίο τους,  υποστήριζε με κανονιοβολισμούς εναντίον των εχθρών. Κανονική ειδική αμφίβια επιχείρηση! Έχουν καταγραφεί αρκετές τέτοιες που παρέμειναν στην ναυτική μας ιστορία.

Οι επικίνδυνες και τολμηρές αυτές ενέργειες, επιβραβεύονταν από την επαναστατική κυβέρνηση και ηθικά αλλά και οικονομικά για να υπάρχει κίνητρο στη συνέχιση των επιχειρήσεων, όπως φαίνεται από διατάγματα της εποχής.

Τελικά η τόλμη νικούσε!



Κυριακή 16 Μαρτίου 2025

Η Λέσχη Καταδρομέων Ιερολοχιτών

Πηγή





































(Αναδημοσίευση)

Λέσχες και Σύλλογοι ή Σύνδεσμοι Ειδικών Δυνάμεων υπάρχουν πολλοί και εκλεκτοί. Η αρχαιότερη όμως όλων, που ιδρύθηκε από τους πρώτους Έλληνες καταδρομείς του Ιερού Λόχου Μέσης Ανατολής, είναι μία: Η Λέσχη Καταδρομέων Ιερολοχιτών με επίσημο έτος ιδρύσεως, το 1980.

Θα έλεγα χωρίς υπερβολή, ότι είναι η "μητέρα" όλων των άλλων. Μπαίνοντας στα γραφεία της το πρώτο πράγμα που σου κάνει εντύπωση, δεν είναι η πληθώρα των πλακετών που επιδόθηκαν όλα αυτά τα χρόνια, σε διάφορες τελετές και επισκέψεις. Είναι οι σπάνιες φωτογραφίες παλαιών πολεμιστών, που κοσμούν τους τοίχους.

 Άνθρωποι νέοι, με σφρίγος και πύρινη θέληση που εκπέμπεται από το βλέμμα τους, όπως τους κοιτάζει ο επισκέπτης! Άνθρωποι που τα έδωσαν όλα μέσα στη δύνη του φοβερού πολέμου! Άνθρωποι ψημένοι στις μάχες! Σε όλες τις μάχες του Ιερού Λόχου και των μετέπειτα ΛΟΚ, μέχρι και τις επιχειρήσεις της Κύπρου.

Η βιβλιοθήκη της είναι γεμάτη με σπάνια βιβλία, και προσωπικές αφηγήσεις παλαιών πολεμιστών, που έζησαν τις επιχειρήσεις και προσπάθησαν γράφοντάς τες, να τις αφήσουν στους νεότερους, για να μην χαθούν τα διδάγματα μέσα στη λήθη της σύγχρονης ζωής, που ακόμη και τώρα με την οικονομική κρίση, είναι γεμάτη από ευμάρεια και τρυφηλότητα.

Οι παλαιοί πολεμιστές, που αγνόησαν τον θάνατο στις μάχες, σιγά-σιγά φθίνουν, νικημένοι τελικά από το γήρας. Όσο ακόμη ζουν, περισσότεροι πολεμιστές της Κύπρου, συνεχίζουν να δίνουν το "παρών" και να συμμετέχουν σε ομιλίες και παρουσιάσεις, πέρα από τις τελετές μνήμης των παλαιών συμπολεμιστών τους. 

Υπάρχουν και οι νεότεροι, που επιθυμούν όχι μόνο να διατηρήσουν την Λέσχη, αλλά και να την αναπτύξουν ακόμη περισσότερο, με την προσέλευση νέων μελών! Για να μάθουν όμως οι νέοι  ότι υπάρχει αυτή η Λέσχη, πρέπει  κάποιος να τους την υποδείξει!

Ας αφήσω λοιπόν, να διαβάσετε μόνοι σας το ιστορικό της, που συμπεριλαμβάνεται στην ιστοσελίδα της.

.................................

Η Λέσχη Καταδρομέων Ιερολοχιτών ιδρύθηκε το έτος 1979, από απόστρατους Ιερολοχίτες, αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και υπηρετήσαντες οπλίτες των Δυνάμεων Καταδρομών. Είναι η πρώτη Λέσχη Καταδρομέων που ιδρύθηκε μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο και τις επιχειρήσεις εναντίον ανταρτών του 1947-1949 στην Ελλάδα, και ο πρώτος Σύνδεσμος παλαιών πολεμιστών Ειδικών Δυνάμεων.

Από ιδρύσεώς της εγράφησαν σαν μέλη, πλέον των παλαιών Ιερολοχιτών και Καταδρομέων και όσοι συμμετείχαν σε υπηρεσίες και μονάδες ανορθοδόξου πολέμου και πληροφοριών κατά τη διάρκεια του Β’ παγκοσμίου πολέμου, υπαγόμενες στα ελληνικά και συμμαχικά στρατηγεία Μέσης Ανατολής.

Μέλη της σήμερα μπορούν να γίνουν, με τις προβλεπόμενες από το καταστατικό διαδικασίες, οι υπηρετήσαντες στις ειδικές δυνάμεις των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων, ανεξαρτήτως βαθμού.

Με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου, εγγράφονται σαν επίτιμα μέλη, γονείς, σύζυγοι και τέκνα πεσόντων ή θανόντων, αλλά λαβόντων μέρος σε πολεμικές επιχειρήσεις καταδρομέων, όπως και μέλη καταδρομικών συλλόγων συμμάχων χωρών. Επίσης πρόσωπα που παρέχουν σοβαρές υπηρεσίες στη Λέσχη και συντελούν ουσιαστικά στην επίτευξη των σκοπών της.

Ο Ιερός Λόχος και οι Δυνάμεις Καταδρομών στις πολυπληθείς καταδρομικές και άκρως επιτυχείς επιχειρήσεις τους κατά τους αγώνες επιβίωσης του Ελληνικού Έθνους, δημιούργησαν κι εθεμελίωσαν το ελληνικό δόγμα των ειδικών επιχειρήσεων, το οποίο διαφέρει από αυτό των συμβατικών επιχειρήσεων, διότι συνδυάζει κατά πρωτότυπο τρόπο δύο βασικές αρχές του πολέμου: τον Αιφνιδιασμό και την Οικονομία Δυνάμεων. Παράλληλα δημιούργησαν το υπέροχο πνεύμα των ελληνικών Ειδικών Δυνάμεων.

Το πνεύμα αλλά και το δόγμα αυτό, η Λέσχη Καταδρομέων Ιερολοχιτών επιδιώκει να το διατηρήσει και να το βελτιώσει, με αξιοποίηση της συσσωρευθείσας γνώσης και εμπειρίας των παλαιών μελών της, αλλά και με την παρακολούθηση των σύγχρονων εξελίξεων.. 

Ο σκοπός ιδρύσεως της Λέσχης είναι:

· Η παρακολούθηση των τεχνικών εξελίξεων και διαμόρφωση προτάσεων για βελτίωση του δόγματος ειδικών δυνάμεων και ειδικών επιχειρήσεων εν γένει.

· Η σύνταξη ιστορικών μελετών και διοργάνωση διαλέξεων προς διατήρηση της ιστορίας και του πνεύματος των ειδικών δυνάμεων.

· Η εκπροσώπηση των παλαιμάχων και επαφές με αντίστοιχες Λέσχες συμμάχων χωρών.

· Η απόδοση τιμών στους νεκρούς μας, με παρουσία στις κατά περίπτωση τελετές και επετείους μαχών στα κατά τόπους ηρώα και μνημεία.

· Η οργάνωση εκδρομών, συγκεντρώσεων και υπαίθριων αθλητικών δραστηριοτήτων, για ανάπτυξη δεσμών μεταξύ των μελών της Λέσχης.

· Η υποστήριξη και βοήθεια στο μέτρο του δυνατού σε αναξιοπαθούντες των ειδικών δυνάμεων.

Μέχρι σήμερα, η Λέσχη, με τις προσφορές των μελών της, ανήγειρε μνημεία πεσόντων Ιερολοχιτών και Καταδρομέων σχεδόν σε όλα τα πεδία μαχών που έλαβαν μέρος, στο Αιγαίο και στην ηπειρωτική Ελλάδα. Εξέχουσα θέση έχει, το μεγαλοπρεπές Μνημείο Πεσόντων Ιερολοχιτών του 2ου Π.Π., στο Πεδίον του Άρεως.

Μέλη της, διακριθέντες εμπειροπόλεμοι στρατιωτικοί και έφεδροι, έγραψαν την ιστορία του Ιερού Λόχου, καθώς και άλλες προσωπικές τους πολεμικές εμπειρίες, που διατηρούν άσβεστη την ιστορική μνήμη. 

Ενδεικτικά αναφέρονται:

· Ο Αντγος ε.α. Ι. Κ. Μανέτας, που έγραψε το πρώτο ιστορικό βιβλίο «Ιερός Λόχος 1942-1945» καθώς και το δίτομο έργο «Μαχομένη Ελλάς 1942-1945». Τα εν λόγω βιβλία, διατίθενται σε περιορισμένο αριθμό από τη Λέσχη με το αντίτιμο 20 Ευρώ συνολικά.

· Ο Αντγος ε.α. Παπαγεωργόπουλος Κυριάκος που συνέγραψε το βιβλίο «Μνήμες Πολέμου και Ειρήνης».

· Ο Ρήγας Ρηγόπουλος που συνέγραψε το βιβλίο «Μυστικός Πόλεμος, Ελλάδα - Μέση Ανατολή 1940-1945»

· Ο  Αντγος ε.α. Κόρκας Κων/νος, που συνέγραψε το βιβλίο «Σαράντα καυτά χρόνια 10 πόλεμος – 30 ειρήνη 1940 – 1980» και ο οποίος αποτελούσε μέχρι πρόσφατα την «ζωντανή ιστορία» του Ιερού Λόχου, την οποία αναμετδίδε σε εορτές και τελετές.

Αλλά και πολλοί άλλοι μεταγενέστεροι διακρίθηκαν για το συγγραφικό τους έργο στο χώρο των ειδικών δυνάμεων και του στρατού γενικότερα, όπως ο πολυγραφότατος Αντγος ε.α. Φωτόπουλος Χρήστος, και ο πιο πρόσφατος, πολεμιστής της Κύπρου, Αντγος ε.α.  Ελευθέριος Σταμάτης.

Επιπλέον, παλαιά μέλη της Λέσχης, έχουν θέσει προσωπικά τους αντικείμενα και χειρόγραφα στη διάθεση του Πολεμικού Μουσείου σαν εκθέματα προς το κοινό, αλλά και στη ΔΔΕΕ «Ιερός Λόχος» για την δημιουργία μικρού Μουσείου στην ειδική αίθουσα τελετών.

Η Λέσχη, αριθμεί περίπου 2.000 μέλη και το διοικητικό της συμβούλιο είναι επταμελές. Ο αντίστοιχος ομώνυμος Σύνδεσμος Βορείου Ελλάδος, δημιουργήθηκε αρχικά σαν παράρτημά της, το οποίο αυτονομήθηκε κατά την 10ετία του ’80.

Μέχρι σήμερα, η Λέσχη συνεχίζει την παράδοση και επιδιώκει την προώθηση του πνεύματος των ειδικών δυνάμεων, αλλά και την συσπείρωση των επί μέρους πολλών αναφυομένων σωματείων και λεσχών ειδικών δυνάμεων, κάτω από μια πανεθνική συνομοσπονδία..

Επίσης αποτελεί μια εν δυνάμει «δεξαμενή σκέψης» στο χώρο των ειδικών επιχειρήσεων διατιθέμενη εθελοντικά να συνδράμει σε τυχόν αίτημα της στρατιωτικής υπηρεσίας για την εξέταση θεμάτων ή/και την εκπόνηση μελετών σε ό,τι αφορά ειδικές επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με το καταστατικό της, όλα τα περιουσιακά στοιχεία της Λέσχης σε περίπτωση διαλύσεώς της, περιέρχονται στην ΔΕΔ του ΓΕΣ.

...............................


Σαν ελάχιστη ένδειξη τιμής, η παρούσα ιστοσελίδα blog "Εφημερίδα Ειδικών Δυνάμεων" θα αποτελεί, αδιάλειπτο κρίκο της ιστοσελίδας της Λέσχης Καταδρομέων Ιερολοχιτών.  

Πράγματι, είναι σωστό να υπάρξει μια συνένωση, ή καλύτερα συνομοσπονδία όλων των Λεσχών, Συνδέσμων και Συλλόγων Ειδικών Δυνάμεων όλων των κλάδων, ώστε να εκπροσωπούνται με δυνατή φωνή προς όλες τις κατευθύνσεις.

Εμείς οι Έλληνες, διακατεχόμαστε δυστυχώς, από το σύνδρομο της διχόνοιας και του διχασμού, εξ απ' ανέκαθεν! Πάντα δεν μας αρέσει κάτι και πάντα θέλουμε την ανεξαρτητοποίηση! Αποτέλεσμα; Ποτέ δεν μονοίαζουμε  και τελικά είμαστε ευάλωτοι σε κάθε είδους βλέψεις τρίτων.

Αυτό δυστυχώς συμβαίνει γύρω μας, στην πολιτική, οικονομική και κοινωνική ζωή. 

Μια συνομοσπονδία, που θα άφηνε την οικονομική ανεξαρτησία αλλά και την αυτονομία, όλων αλλά θα επιδίωκε τον συντονισμό ενεργειών για κοινά θέματα και πανελλήνια προβολή προς το εξωτερικό θα ήταν πολύ καλή περίπτωση. 

Από την άλλη πλευρά, ο διαχωρισμός εφέδρων και αποστράτων μονίμων στελεχών, μάλλον βλάπτει  το πνεύμα των ειδικών δυνάμεων και δεν ωφελεί! 

Για να δούμε! Θα τα βρουν τελικά οι κομάντος μεταξύ τους, ή θα επαναλαμβάνουν συνεχώς το ίδιο λάθος της διχόνοιας;


Ανιχνευτής


Δευτέρα 13 Ιανουαρίου 2025

Από τ' ΑΒΑΚ ορμούν οι πεζοναύτες..

Αναδημοσίευση ενός πάντα επίκαιρου άρθρου!

Έτσι αρχίζει το εμβατήριο των Ελλήνων πεζοναυτών, όπως το τραγουδούσαμε κάποτε, στο 521 ΤΠΝ.

 
Βρετανικές ΑΒΑΚ, κατευθύνονται προς την ακτή στην περιοχή Τρόια της Πορτογαλίας (Πηγή)

























Εδώ όμως θα δούμε τις ΑΒΑΚ (ΑποΒατικές ΑΚάτους) άλλων, των Βρετανών βασιλικών πεζοναυτών, όπως παρουσιάστηκαν σε παλιά άσκηση του ΝΑΤΟ "Trident Juncture 2015", που έλαβε χώρα στην Πορτογαλία και Ισπανία.

"Συμβολή Τρίαινας", παράξενη ονομασία άσκησης, για να δηλώσει ίσως την κοινή συμμαχική αποβατική (και όχι μόνο) ενέργεια, Αμερικανών, Βρετανών, Ισπανών  Πορτογάλων και άλλων πεζοναυτών. 

Το δόγμα των αμφίβιων επιχειρήσεων είναι κοινό στο ΝΑΤΟ (κατά βάση αμερικανικό) με διαφοροποιήσεις ίσως λόγω διαφορετικού εξοπλισμού, υλικού, και μεταφορικών μέσων.

Για να φτάσει ένας πεζοναύτης να πατήσει στην άμμο, πρέπει να έχουν προηγηθεί πολλές άλλες διαδικασίες και ενέργειες, που για να τις αναλύσουμε θα πάρει πολλή ώρα. Πολύ συνοπτικά και απλά όσο γίνεται, μπορούμε να πούμε ότι η περιοχή αμφιβίων επιχειρήσεων απομονώνεται από θάλασσα και αέρα! Φαντασθείτε ένα τεράστιο σωλήνα να περιλαμβάνει την όλη περιοχή! Ή καλύτερα ένα τεράστιο θόλο να την καπακώνει! (όπως στο σήριαλ "Under the Dome") Πώς γίνεται αυτό; Μα φυσικά με ναυτική και αεροπορική υπεροχή!

Ελικόπτερα Wildcat συνοδεύουν το κύμα των βρετανικών ΑΒΑΚ (Πηγή)


























Στη συνέχεια ξεκινούν οι καταιγιστικοί βομβαρδισμοί από θάλασσα (αν έχουμε ναυτικό πυροβολικό) και από αέρα και από ξηρά, (αν είναι κοντά η απέναντι ακτή) για να "μαλακώσει" ο στόχος! Δηλαδή να διαλυθεί τελείως, αν είναι εφικτό, κάθε αμυντική δυνατότητα του αντίπαλου! Σοκ και Δέος! Και μετά ξεκινούν οι φουσκωτές βάρκες για να πιάσουν τις άκρες της ακτής απόβασης (αν απαιτείται) και να τις ασφαλίσουν, ενώ ταυτόχρονα με ελικόπτερα (αν έχουμε) αερομεταφέρονται τμήματα για να πιάσουν στενωπούς, διαβάσεις και κομβικά άλλα σημεία (εδάφη τακτικής σημασίας), στο εσωτερικό της ξηράς, που θα απομονώσουν τις ακτές και τους αιγιαλούς απόβασης από οποιαδήποτε προσπάθεια ενίσχυσης του αντίπαλου. Έτσι εξασφαλίζεται το προγεφύρωμα.

Εσωτερικό βρετανικής ΑΒΑΚ. Παίρνει 30 άτομα! Δεν κάνουν οι πεζοναύτες απόβαση ντυμένοι όπως τους βλέπετε βέβαια! Πρόκειται μάλλον για διαφημιστική φωτογραφία. Μπορούμε όμως να δούμε πέραν του φορητού οπλισμού και το είδος του σωσιβίου που χρησιμοποιούν. Τα πράσινα μπερέ "κλέβουν την παράσταση"!


Μετά, αρχίζουν οι ΑΒΑΚ φορτωμένες, από πεζοναύτες που έχουν ήδη κατεβεί από τα αρματαγωγά ή άλλα πλοία και στριφογυρίζουν στη θάλασσα περιμένοντας σινιάλο, να κινούνται προς τη στεριά, στους αιγιαλούς που έχουν κατανεμηθεί. 

Μπορεί όμως αν έρχονται από κοντινή ακτή να ξεκινήσουν απ' ευθείας από εκεί. (όπως κάνουν οι πρόσφυγες με τις βάρκες για παράδειγμα, για να μην πω όπως θα  ήθελαν ή θέλουν άλλοι…)



Αποβατική ενέργεια Βρετανών πεζοναυτών
Και …ορμούν οι πεζοναύτες προς την ακτή! Προσπαθούν να κινηθούν γρήγορα έξω από ανοιχτές περιοχές, να βρουν προκάλυμμα, να συγκροτηθούν, να ανασυνταχθούν και να χτυπήσουν συντονισμένα, αντιστάσεις.

Κάποιοι βγαίνοντας από τις πρώτες ΑΒΑΚ, στο 1ο κύμα, κουβαλούν κιβώτια με πυρομαχικά κάθε λογής και κυριολεκτικά τα πετάνε στην άμμο, τρέχοντας προς τα μέσα! Είναι πυρομαχικά ομαδικών όπλων, πολυβόλων, όλμων κυρίως! Και το κάνουν αυτό για να "χτίσουν" τα πρώτα αποθέματα για ομαδικά όπλα που ακολουθούν. 

Αν το "μαλάκωμα" έχει πετύχει, η δουλειά θα γίνει πιο εύκολα, με τη βοήθεια και της αεροπορικής και ναυτικής υποστήριξης με πυρά! Εδώ οι παρατηρητές ναυτικού πυροβολικού και οι ελεγκτές αέρος, είναι απαραίτητοι και πολύτιμοι! Αν υπάρχουν ισχυρά σημεία αντίστασης, τα πράγματα εξελίσσονται πιο αργά και πιο δύσκολα! Οι ισχυρές αντιστάσεις παρακάμπτονται και απομονώνονται για να χτυπηθούν από άλλους πιο ξεκούραστους που ακολουθούν!

Πορτογάλοι πεζοναύτες εκτελούν τη δική τους αποβατική έφοδο, από τις δικές τους ανοικτές ΑΒΑΚ κατά τη διάρκεια της άσκησης "Trident Juncture".


Και αυτό συνεχίζεται, μέχρι να εξασφαλιστεί το προγεφύρωμα, δηλαδή να ελέγχεται από τα αποβατικά στρατεύματα, που έχουν πιάσει λιμάνια ή/και αεροδρόμια και να μη μπορεί ο αντίπαλος να επέμβει ούτε με δυνάμεις ούτε με πυρά στο ξεφόρτωμα των δυνάμεων που ακολουθούν! 

Ξεφορτώνονται άρματα, πυροβόλα, βαριά οχήματα, μπουλντόζες και ό,τι άλλο μπορεί να χρειαστεί, Ανοίγονται δρομολόγια, και συσσωρεύονται  αποθέματα σε υλικά και εφόδια, για να σχηματιστεί, όπως λέγεται στρατιωτικά, η περιοχή ΔΜ (διοικητικής μέριμνας). 

Μετά το προγεφύρωμα και αφού έχουν έλθει πιο βαριές δυνάμεις, ολοκληρώνεται η κατάληψη της περιοχής που έχει καθοριστεί. (για παράδειγμα ολόκληρο νησί)

Και οι ειδικές δυνάμεις; Πού βρίσκονται και τι κάνουν; Αυτοί έχουν προηγηθεί πιο νωρίς! Οι ειδικές δυνάμεις έχουν διεισδύσει με οποιοδήποτε πρόσφορο μέσον και τρόπο τουλάχιστον 24 ώρες ενωρίτερα, για να υπάρχει κάποιο αποτέλεσμα! (Οι βάτραχοι κάνουν τη δουλειά τους προς την παραλία, προσπαθώντας να εντοπίσουν και να καταστρέψουν εμπόδια.)

Οι ειδικές δυνάμεις στα πλαίσια των αμφιβίων επιχειρήσεων, προσφέρουν σημαντικές υπηρεσίες στον Διοικητή της Αμφίβιας Δύναμης Επιχειρήσεων (ΔΑΔΕ). Του παρέχουν ακριβείς και νωπές πληροφορίες περί του εχθρού και ειδικότερα των στόχων που έχουν τεθεί, μετά από λεπτομερή μελέτη και επεξεργασία, τη γνωστή "Στοχοποίηση".

Η στοχοποίηση, είναι απόρροια της στρατιωτικής εκτίμησης κατάστασης κατά την οποία εξάγονται τα "κέντρα βάρους", τα "αποφασιστικά σημεία" και τελικά, τα "τρωτά σημεία"  του αντιπάλου. Οι ειδικές δυνάμεις, εκτελούν ειδική αναγνώριση και ενδεχομένως να προβούν σε άμεσες επιθετικές ενέργειες, με προτιμότερη, την προσβολή στόχων από ελεύθερους σκοπευτές.

Με άλλα λόγια, δεν πάνε οι ειδικές δυνάμεις τυχαία "μέσα" και δεν έχουν στοχοποιήσει μόνο εγκαταστάσεις, μονάδες, υλικά, αλλά και άτομα! Δηλαδή, κατά προτεραιότητα διοικητές μονάδων και σχηματισμών, στελέχη - χειριστές εξειδικευμένων οργάνων, μέσων, υλικών και οπλικών συστημάτων των οποίων η αναπλήρωση είναι πολύ δύσκολη, αλλά και δημόσια πρόσωπα πολιτικών αρχών. Γι' αυτό, ας προσέχουν όλοι!


Τμήμα ισπανικών ειδικών δυνάμεων μόλις έχει προσγειωθεί από αμερικανικό αεροσκάφος κάθετης προσγείωσης απογείωσης CV-22 Osprey (Πηγή)

Έτσι με την ανάλογη βαρύτητα το ΝΑΤΟ, χρησιμοποίησε και εκπαίδευσε τις ειδικές δυνάμεις στην άσκηση. Έδωσαν μεγάλη σημασία στη διακλαδική συνεργασία και τη διαλειτουργικότητα, μεταξύ ειδικών δυνάμεων και των υπολοίπων κλάδων, πρωτίστως όμως με τις τμηματικές διοικήσεις (χερσαία, αεροπορική και ναυτική)

Τμήματα ειδικών δυνάμεων από διαφορετικές χώρες (Βέλγιο, ΗΠΑ, Ισπανία, Καναδάς, Ολλανδία, Πορτογαλία, Πολωνία, Σλοβενία, Τσεχία και Φινλανδία που συμμετείχε σαν εταίρος) δύναμης χιλίων ανδρών συνεργάσθηκαν και συνεκπαιδεύτηκαν. Πόσο καλά, ξέρουν αυτοί που συμμετείχαν!


Ανιχνευτής







Σάββατο 15 Ιουνίου 2024

Ο "ξεχασμένος" Πόλεμος

Προς τιμήν των νεκρών αλλά και των όσων ζωντανών από τον πόλεμο της Κορέας, αναδημοσιεύω ένα άρθρο από  ένα  ιστολόγιο..

Έχω ακόμη ένα λόγο παραπάνω! Εκεί πολέμησε και ο πατέρας μου! 

Ανιχνευτής

18/6/1953. ΣΕΛΙΔΕΣ ΔΟΞΑΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΤΑΓΜΑΤΟΣ ΣΤΟ ΥΨΩΜΑ ''ΧΑΡΡΥ''ΤΗΣ ΚΟΡΕΑΣ.

Το παρακάτω απόσπασμα προέρχεται από το  βιβλίο "Το ημερόλόγιο ενός Έλληνα Στρατιώτη στον πόλεμο της Κορέας" (εκδόσεις ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ ) του βετεράνου Γεωργίου Παγωμένου.



Μόλις φτάσαμε στους πρόποδες του Χάρι όλοι χάσαμε το χρώμα μας. Στην μία μεριά βλέπαμε όπλα σπασμένα, αλλού βρώμάγαν και κρατάγαμε τις μύτες μας και ανεβαίναμε κατά­κοποι. 

Οι Αμερικανοί όπου ευρίσκονταν επάνω στο ύψωμα, χωρίς να περιμένουν, μόλις μας είδαν κατέβαιναν σαν τρε­λοί λασπωμένοι, αξούριστοι και εντελώς απογοητευμένοι. Ανεβήκαμε, μας έδειξαν οι διμοιρίτες τον τομέα που θα έπιανε η κάθε ομάδα και αρχίσαμε να σκάβουμε να βγάλου­με έστω και λίγο χαράκωμα, όπου είχαν χωθεί από τα βλή­ματα. Αφού έδειξα στον κάθε άνδρα από την ομάδα μου πού θα έφθιανε θέσεις, άρχισα και γω να φθιάξω την δική μου, αλλά πού να σκάψω που το μέρος ήταν όλο πτώματα. 

Καταπρώτη σκαπανιά που έριξα άκουσα κάτι απαλάδα στο σκαπάνι. Κοιτάζω και ήταν ένα κινέζικο πόδι. Το πετάω και αρχινάω πάλι το έργο μου, δεν είχα βγάλει τρεις φθιαρ[ι]ές χώμα και βλέπω ένα(ν) ολόκληρο. Τι να κάνω τώρα που όπου και να πήγαινα το ίδιο ήταν, το πετάω και αυτό και συνεχίζω.

Για να μην τα πολυλογώ, μέχρι να φθιάξω τη θέση ξέχωσα τέσσερα πτώματα. [Όλη η περιοχή έμοιαζε σαν ένα απέ­ραντο νεκροταφείο ομαδικών τάφων, σαπισμένες ανθρώπινες σάρκες που τη βρώμα δεν την άντεχες όσο κι αν προσπαθούσες να κρατήσεις τη μύτη σου κλειστή.

Με την προμήθεια αεροζόλ για να αναπνέομε προσπαθούσαμε να δουλεύουμε. Αν οι Κινέζοι επιχειρούσαν επίθεση αυτό το βράδυ δεν θα γλίτωνε κανείς μας.] Με τις επιθέσεις που κάναν κάθε μέρα ανέβαιναν οι Κινέζοι, έμπαιναν μέσα στα αμπριά και στα χαρακώματα, αρχινάγαν οι Αμερικάνοι με το πυροβολικό και τους χώναν όλους μέσα στο χώμα.


Πρόχειρος καταυλισμός Ελλήνων στρατιωτών στην Κορέα.

Δουλέψαμε όλοι σκληρά. 

Οι Κορεάτες μάς κουβάλαγαν ξύλα και τσουβάλια και λίγο πολύ έφθιαξε ο καθένας μια θέση για να μπει μέσα. [Είχαμε μια ομάδα από Νότιο-Κορεάτες, έπαιρναν τα πτώματα μακριά, μα το χώμα ήταν ποτισμένο με το σα­πισμένο αίμα και τα υγρά του ανθρώπινου οργανισμού, οπότε με την αποπνικτική βρώμα δεν μπορούσαμε να απαλλαγούμε.

Οι Νοτιο-Κορεάτες μάς έφερναν ξύλα χοντρά και τσουβάλια, βάζαμε τα ξύλα επάνω από τα πολυβολεία και ατομικές θέσεις και μετά γεμίζαμε τα τσουβάλια χώμα και τα βάζαμε επάνω.

Με αυτό προστατευόμαστε από τους όλμους.] Είχαμε όμως δυο τραυματίες καταπρώτη μέρα από ένα βλήμα που είχε πέσει την ώρα που δουλεύα­με. Νύκτωσε,έπιασε καθένας μια θέση και περιμέναμε με το δάκτυλο στην σκαντάλη. 

Τα ολμάκια του λόχου τα εξηντάρια έριχναν συνεχώς φωτιστικά για να βλέπομε μπροστά μας.

Έβαλε ο Θεός το χεράκι του και δεν ήλθαν αυτό το βράδυ διότι δεν θα γλίτωνε κανείς. [Από τη βορειοδυτική πλευ­ρά δεν μπορούσαμε να εργαστούμε διότι είμαστε ακριβώς απέναντι από τα Κινέζικα στρατεύματα περίπου τριακόσια-πενήντα μέτρα και ήταν πιο ψηλά από εμάς.]


Ψήσιμο του πασχαλινού αρνιού στα χαρακώματα, από Έλληνες στρατιώτες

Ξημέρωσε 17/6/53, αφού είδαμε ότι γλιτώσαμε το πρώτο βράδυ αρχίσαμε να δουλεύουμε με πιο όρεξη σήμερα, αλλά είχαμε κακή ζωή, πείνα και κούραση και από την άλλη μεριά η βρόμα των νεκρών 177. Υποφέραμε από τρομερή κούραση. 

Από φαγητό δεν μας πείραζε μόνο πίναμε κρύο νερό και αεροζόλ που αναπνέαμε. Τον ύπνο τον είχαμε ξεχάσει τα τελευταία εικοσιτε­τράωρα. Χωρίς να καθίσουμε ούτε και να κοιμηθούμε όπως είμαστε ξενύκτηδες, δυο βράδια γεμίζαμε τσουβάλια και κτίζαμε επάνω στις θέσεις που είχαμε φθιάξει. Ώσπου να βραδιάσει τις είχαμε σχεδόν τελειώσει. Την ημέρα αυτή μας επισκέφτηκαν δυο Αμερικανοί αξιωματικοί και ένας Έλληνας. Κατα­λάβαμε αμέσως ότι θα επιτεθούν οι Κινέζοι. 

Οι άνδρες αυτοί ήταν του Α-2 και ξέρανε τι θα κάνουν οι Κινέζοι με ακρίβεια. Μόλις άρχισε να σουρουπώνει μας ειδοποιάνε, όλους να πιάσωμε τις θέσεις μας και να 'χωμε το νου μας, διότι είχαν πληροφορίες ότι θα μας κάναν επίθεση οπωσδήποτε αυτό το βράδυ. Απόψε κάπως είχαμε λίγο θάρρος, διότι είχαμε φθιάξει τις θέσεις και θα μας προφύλαζαν έστω από τα εγκαιροφλεγής. 

Πυρομαχικά είχαμε όσα θέλαμε και έτσι είχαμε πεποίθηση ότι μέχρι να είναι ένας ζωντανός, δεν θα πατούσε Κινέζος επάνω. Είχαμε βάλει ορισμένους στα ακροαστικά φυλάκια σε θέσεις καίριες να μας ενημερώνουν για την κάθε κίνηση των Κινέζων για να μπορούμε οι υπόλοιποι να δουλεύουμε με μεγαλύτερη ασφάλεια, όπως προανέφερα. Στο ένα ακροαστικό ήταν ο φίλος μου ο Ανδρεαδάκης από τον Κρουσώνα Κρήτης. Περίπου στις 11:45 η ώρα το ακροαστικό αντιλήφθηκε πως όλα τα υψώματα των Κινέζων είχαν μαυρίσει, σαν να είχαν φυτρώσει ξαφνικά μικρά δέντρα στα απογυμνωμένα υψώματα. Αυτά τα μικρά μαύρα που φαινόταν σαν δέντρα ήταν οι εκατοντάδες από Κινέζους που ερχόταν να μας επιτεθούν. 

Η αναλογία ήταν 2.850 χιλιάδες Κινέζοι κι εμείς ένας λόχος που εάν υπολογίσουμε τις απώλειες του προηγούμενου μετώπου θα είχαμε μείνει περίπου ενενήντα με ενενήνταπέντε άντρες. Μας υποστήριζαν βέβαια τα Αμερικάνικα οπλικά συστήματα που χρησιμοποιούσανε σε αυτόν το πόλεμο. 

Μόλις το ακροαστικό φυλάκιο αντιλήφτηκε ότι οι Κινέζοι ερχόντουσαν, τηλεφώνησαν και αμέσως πήδησαν μέσα στα χαρακώματα. Τις 11.45 η ώρα, όπως είχα προσυλλογιστεί μπροστά μου, ακούγω ένα πολυβόλο που ήταν αριστερά από την ομάδα μου και άρχιζε απότομα να βάζει ταχεία βουλή. 

Εν τω μεταξύ το ύψωμα άναψε και τα κινέζικα βλήματα έπεφταν βροχή στα αμπριά μας. Επάνω οι Κινέζοι είχαν πλησιάσει πολύ κοντά, βγήκαμε όλοι στο χαράκωμα αψηφώντας το θάνατο και αγωνιστήκαμε σκληρά, περίπου 11/2 ώρα, απεκρούσαμε την πρώτη επίθεση. 

Δεν πέρασε μισή ώρα, δεν είχαν πάψει τα πρώτα πυρά, ορμάνε και για δεύτερη φορά όπου και φτάσαν στα χαρακώματα. Τους απεκρούουμε και για δευτέρα φορά το ύψωμα εσειότανε από τα βλήματα. Κάναν να ησυχάσουν για λίγο νομίζοντας εμείς ότι τώρα πια δεν θα ξανάκαναν επιχείρηση και όμως μάταια η σκέψη μας.





Τις τρεις η ώρα [στις πρώτες ώρες της 18 Ιουνίου] επιτέθουνται για τρίτη φορά. Και πάλι κατάφεραν να μπουν στα δικά μας χαρακώματα, τους αποκρούσαμε διά της λόγχης, με πιο πυκνά πυρά και ο[υ]ρλιάσματα σαν λυσσασμένα σκυλιά να μας κατασπαράξουν, δεν ήξεραν όμως ότι το Χάρι το κράταγαν Έλληνες στρατιώτες. Τηλεφωνική επικοινωνία εγώ δεν είχα διότι είχε διακοπεί από τα βλήματα. 

Έπραττα όπως μπορούσα με τους άντρες της ομάδας μου. Απελπισμένοι πια για τις προσπάθειες που έκαναν και δεν μπόρεσαν να πατήσουν επάνω στο Χάρι, όσοι γλύτωσαν έφυγαν κακώς κακού, αλλά οι πιο πολλοί άφηκαν τα κορμιά τους γύρω από το ύψωμα. Ξημέρωσε και ησύχασε λίγο το κακό. Μαζέψαμε τους νεκρούς, είχαμε πέντε και δεκαεννιά τραυματίες . 

Οι Αμερικάνοι αφού είδαν ότι δεν επιστοχωρήσαμε [οπισθοχωρήσαμε] όπως έκαναν αυτοί, νόμιζαν ότι μας είχαν όλους σφάξει επάνω στο ύψωμα. Ήλθαν όλοι οι νοσοκόμοι, φέραν δύο ντζέιμς φορεία και όλοι κοίταζαν, όταν κατέβαζαν τους νεκρούς και τους τραυματίες με περιέργεια και έλεγαν μόνο αυτοί είναι; Ακόμα και ο ίδιος ο διοικητής μας νόμιζε ότι ο τρίτος λόχος είχε σβήσει πια από το τάγμα και όμως με τη βοήθεια του Θεού περάσαμε καλά.

Αφού κατεβάσαμε όλους τους τραυματίες έδωσε διαταγή ο διοικητής να έλθει ο 1ος λόχος να μας αντικαταστήσει. [0 1ος λόχος ήταν εφεδρικός στο ύψωμα 361 και σε περίπτωση που εμείς εγκαταλείπαμε το ύψωμα θα έκαναν αντεπίθεση. Εγώ είχα δύο τραυματίες στην ομάδα μου, τον Μαρίνο Μελισσαράτο από την Κεφαλλονιά, πολύ σοβαρά κτυπημένο, και τον Σταύρο Χλωρό, από τη Λέρο. 

Αφού τους περιποιηθήκαμε με τα ελάχιστα μέσα που διαθέταμε, τους κατεβάσαμε χαμηλότερα για να τους παραλάβουν τα ασθενοφόρα και τα ελικόπτερα τους πολύ βαριά τραυματισμένους. 0 Μελισσαράτος έμαθα πως πέθανε μέσα στο ελικόπτερο, ο άλλος από τη Λέρο έζησε και γύρισε ύστερα από ένα μήνα στην ομάδα μου.]



Τις 18/6/53 ήλθαν κατά τις έντεκα η ώρα και φύγαμε εμείς, αλλά είμαστε όλοι σε άθλια κατάσταση. 

Στο δρόμο που βαδίζαμε όπου μας έβλεπε κανείς Αμερικανός σταματούσε προσοχή και μας χαιρετούσαν και εθαύμαζαν τη γενναιότητα του ελληνικού τάγματος διότι είχαν πέσει κορμιά σε αυτό το ύψωμα και δεν μπορούσαν να το κρατήσουν.

[Ο θαυμασμός για το Ελληνικό Τάγμα δεν άργησε να διαδοθεί σε όλες τις συμμαχικές δυνάμεις, διότι όπως αναφέρω και παραπάνω τα πρώτα τρία τάγματα που είχαν αναλάβει την άμυνα του υψώματος Χάρι είχαν απώλειες το 80% (από χαρακτηριστικές πληροφορίες το έγραφαν αυτό).]





Τσιακίρης Μόσχος επιλοχίας του πυροβολικού
ΜΑΡΤΥΡΙΑ
Τσιακίρη Μόσχου
επιλοχία του πυροβολικού.

Την τέταρτη ημέρα όμως στις 18 ΙΟΥΝΙΟΥ άρχισαν από το απόγευμα γύρω στις επτά να μας ρίχνουν με το πυροβολικό τους .

Aκροβολιστήκαμε όλοι μας . 

Εγώ αν ζει κάποιος απ΄όσους ήμασταν εκεί θα το θυμάται , έβαλα όλο το στοιχείο παρότι δεν ήμουνα στοιχειάρχης , πίσω στο αμπρί τους έκλεισα κι έμεινα εγώ , ο σκοπευτής κι ο γεμιστής στο αντιαρματικό σε μία θέση που την είχα μόνος μου φτιάξει την σκέπασα με σκέπαστρο και είπα πως αν κατορθώσει να περάσει από τη θυρίδα το βλήμα χαλάλι αφού εμείς θα κατορθώναμε να κάνουμε βολές ανάσχεσης πυροβολικού μπροστά από το φυλάκιο. 

Βγήκαν από μία μεριά σε ένα ύψωμα στο φυλάκιο κι ας είναι καλά ένας δεκανέας από την Ορεστιάδα του νομού Έβρου ο Πασσαλής Δημήτριος ο οποίος έγινε επ΄ανδραγαθεία Λοχίας και πήρε και χρυσό μετάλλιο ανδρείας , αυτός έσωσε το τάγμα εκείνο το βράδυ. 

Τραυματίστηκε ο λοχαγός Βυσσιώτης και το πρωί μάθαμε πως είχαμε έξη νεκρούς και 17 τραυματίες.

Εγώ με το αντιαρματικό εκείνο το βράδυ έριξα 4 (τέσσερις ) φόρτους βλήματα , 2 φόρτους αντιαρματικά και 2 φόρτους εναντίον προσωπικού . 

Κάθε δύο βλήματα έριχνα κι ένα αντιαρματικό για να αφήνει γραμμή και να βλέπω πού πήγαιναν τα βλήματα . 

Το πρωί στις 5 η ώρα ο λοχαγός Αγραφιώτης φώναζε τον δικό μου υπολοχαγό τον Ανδρέου Πέτρο , του απάντησα εγώ και του είπα πως είχα ακόμη 10 βλήματα 

Όσοι πολέμησαν στο Χάρρυ πήραν το παράσημο CAN DO που σημαίνει μπορείς να το κάνεις

Πηγές

ΕΚΣΕ
Mosxos Evaggelou Tsiakiris





Τετάρτη 5 Ιουνίου 2024

D-Day. Η αεραποβατική εισβολή στο οχυρό "Ευρώπη"


Αμερικανοί αλεξιπτωτιστές της 101ης Αεραποβατικής Μεραρχίας, βάφονται με τα "χρώματα του πολέμου", κατά την προετοιμασία τους για την αποστολή που ανέλαβε οι μονάδα τους (Πηγή)

Στις 6 Ιουνίου 1944, πριν από 80 χρόνια, έλαβε χώρα η μεγάλη επιχείρηση της απόβασης στην Νορμανδία, που είχε την κωδική ονομασία "Overlord",  αλλά έμεινε στην ιστορία  γνωστή σαν D-Day. 

Εκείνη την πρώτη ημέρα, διέπλευσαν την Μάγχη 5.000 πλοία κάθε κατηγορίας μεταφέροντας 160.000 στρατιώτες. Μέχρι το τέλος του Ιουλίου, ο αριθμός των συμμαχικών δυνάμεων που μπήκε στη Γαλλία,  έφτασε πάνω από  ένα εκατομμύριο μαχητές.

Βρετανοί αλεξιπτωτιστές μέσα στο αεροπλάνο, έτοιμοι για απογείωση νύκτα, πριν από την D-Day (Πηγή)

Πριν από την απόβαση της 6ης Ιουνίου στις νορμανδικές ακτές, που και αυτή από πλευράς ναυτικών ενεργειών είχε την κωδική ονομασία "Neptune" (μέχρι την δημιουργία και εξασφάλιση του προγεφυρώματος), προηγήθηκαν ευρείας κλίμακας νυκτερινές αεραποβατικές επιχειρήσεις με σκοπό την κατάληψη εδαφών τακτικής σημασίας και την δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών προώθησης των αποβατικών δυνάμεων προς το εσωτερικό της Γαλλίας.

Από πλευράς αμερικανικών δυνάμεων αλεξιπτωτιστών, συμμετείχαν οι 82η και η 101η αεραποβατικές μεραρχίες, ενώ από πλευράς Βρετανών, "οι κόκκινοι διάβολοι", με την 6η αεραποβατική μεραρχία. μαζί με αυτούς και το 1ο καναδικό τάγμα αλεξιπτωτιστών. 

Βαριά εξοπλισμένοι αλεξιπτωτιστές της 101 Αεραποβατικής Μεραρχίας των ΗΠΑ, σε αναμονή για απογείωση (Πηγή)

Επίσης, στα πλαίσια της όλης αεραποβατικής ενέργειας, συμμετείχε και το 4ο τάγμα SAS των ελεύθερων Γάλλων με δικές του συγκεκριμένες αποστολές.


Ελεύθεροι Γάλλοι αλεξιπτωτιστές εκείνης της εποχής (Πηγή)

 Συνολικά έπεσαν ή προσγειώθηκαν με ανεμόπτερα 25.000 μαχητές χρησιμοποιώντας 1500 αεροπορικά μέσα.

Για τις παραπάνω επιχειρήσεις των αλεξιπτωτιστών, δείτε  ένα  ιστορικό ντοκιμαντέρ,  αλλά και την πρώτη μεγάλη ταινία για την μεγαλύτερη ημέρα του πολέμου, πιέζοντας το σύνδεσμο: 


Ανιχνευτής