Καλλίπολη!

Μια ακόμη επίθεση κατά την εκστρατεία της Καλλίπολης (Πηγή)

Παλιές ξεχασμένες ιστορίες, που μας τις θυμίζουν τα νεκροταφεία με τους χιλιάδες σταυρούς. Μια τέτοια αιματηρή ιστορία, είναι και η μάχη της Καλλίπολης.

Το 1915, κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, πραγματοποιήθηκε από τους Συμμάχους η Εκστρατεία της Καλλίπολης (από τον Απρίλιο ως τις αρχές του 1916) με στόχο την κατάληψη των Στενών των Δαρδανελλίων. Στην Τουρκία είναι γνωστή ως Μάχη του Τσανάκκαλε.

Η εκστρατεία στην Καλλίπολη ήταν έμπνευση του Ουίνστον Τσόρτσιλ και η συντριπτική αποτυχία της του στοίχισε τη θέση του στην τότε κυβέρνηση. Η επιχείρηση αυτή αποσκοπούσε στο να θέσει εκτός μάχης την Οθωμανική Αυτοκρατορία, καθώς και να εξασφαλίσει μια θαλάσσια οδό επικοινωνίας με τη Ρωσία. 

Στις 15 Απριλίου 1915 ως τμήμα μιας συμμαχικής δύναμης βρετανικών και γαλλικών στρατευμάτων, τα αυστραλιανά και τα νεοζηλανδικά στρατιωτικά σώματα (ANZAC) έκαναν απόβαση σε έναν μικρό κόλπο στο δυτικό άκρο της χερσονήσου, που σήμερα λέγεται επισήμως Anzac Cove. Η εκστρατεία λοιπόν δεν οδήγησε στο επιθυμητό αποτέλεσμα και έτσι ακολούθησε αποχώρηση των δυνάμεων στο Anzac στις 19 Δεκεμβρίου 1915 και των άλλων μονάδων της εισβολής λίγο αργότερα. 

Χαρακτηριστικό τής εν λόγω εκστρατείας υπήρξε η έλλειψη ικανοτήτων των ανώτερων στρατιωτικών διοικητών, προπάντων των συμμαχικών δυνάμεων. Ωστόσο, η Καλλίπολη ανακαλεί ταυτόχρονα στη μνήμη όλο τον ηρωισμό και την επιδεξιότητα τόσο των Βρετανών στρατιωτών όσο και των ανδρών του Αυστραλιανού και Νεοζηλανδικού Σώματος Στρατού. Οι οδυνηρές εμπειρίες της ήττας στην Καλλίπολη έγιναν αργότερα πολύτιμο υλικό στην απόβαση στη Νορμανδία.

Παρά τις τεράστιες ζημιές που προξένησε στον τουρκικό στρατό και στις πλουτοπαραγωγικές πηγές της Τουρκίας, η εκστρατεία στη χερσόνησο της Καλλίπολης είχε αναμφίβολα ολέθρια έκβαση για τους Συμμάχους: περίπου μισό εκατομμύριο άνδρες στάλθηκαν στα Δαρδανέλια, και από αυτούς οι μισοί περίπου συμπεριελήφθησαν στον μακρύ κατάλογο των απωλειών. 

Οι τουρκικές απώλειες ήταν λίγο παραπάνω από 250.000 άνδρες. Κατά τη διάρκεια μιας εκστρατείας που διεξήχθη –όπως αποδείχθηκε τελικά– επί ματαίω, περίπου 87.000 Τούρκοι, 25.000 Βρετανοί, σχεδόν 10.000 Γάλλοι, 7.300 Αυστραλοί, 2.400 Νεοζηλανδοί και 1.700 Ινδοί έχασαν τη ζωή τους. 

Αυστραλοί και Νεοζηλανδοί κατά την διάρκεια εφόδου (Πηγή)

Όσα συνέβησαν στην Καλλίπολη έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη μιας νέας εθνικής συνείδησης όχι μόνο στην Τουρκία αλλά και στην Αυστραλία και στη Νέα Ζηλανδία, όπου η εκστρατεία σφυρηλάτησε την έννοια της εθνικής ταυτότητας και απέκτησε φήμη  που άντεξε στη δοκιμασία του χρόνου. (δείτε την ταινία)

Έχει γίνει μύθος τόσο στην Αυστραλία όσο και στη Νέα Ζηλανδία, και η "Ημέρα των ANZAC" εορτάζεται ως εθνική επέτειος στις δύο χώρες. Πολλά ενθύμια της εκστρατείας στην Καλλίπολη υπάρχουν στο μουσείο Australian War Memorial στην Καμπέρα και στο Auckland War Memorial Museum στο Όκλαντ της Νέας Ζηλανδίας.

Πηγή

Σημείωση: Σήμερα, η μάχη της Καλλίπολης, φέρνει Αυστραλούς τουρίστες