 |
| Άνδρες των ΛΟΚ σε πορεία (Φωτ. αρχείου ΓΕΣ/ΔΕΔ) |
Σε μια πολύ ενδιαφέρουσα έκδοση της Διεύθυνσης Ιστορίας Στρατού του ΓΕΣ, με τον τίτλο:
"ΜΝΗΜΕΣ ΠΟΛΕΜΟΥ 1897-1974 ΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ" έκδοσης 2012, μπορεί ο αναγνώστης να διατρέξει την νεότερη στρατιωτική ιστορία μας και όχι μόνο, μέσα από αφηγήσεις και προσωπικές μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τις δύσκολες, τραγικές και συνάμα ηρωικές εποχές. Στην ουσία είναι σταχυολογήσεις από πολλά βιβλία που έχουν γραφεί στο παρελθόν από αυτούς τους ανθρώπους.
Μια επίσκεψη στην ιστοσελίδα "Νεώτερη Ελληνική Ιστορία" θα σας δώσει την ευκαιρία να δείτε μερικά αποσπάσματα από αυτήν την εξαιρετική έκδοση της ΔΙΣ
Μια επίσκεψη στην ιστοσελίδα "Νεώτερη Ελληνική Ιστορία" θα σας δώσει την ευκαιρία να δείτε μερικά αποσπάσματα από αυτήν την εξαιρετική έκδοση της ΔΙΣ
Παρακάτω αναδημοσιεύω απαοσπάσματα που αφορούν στις Δυνάμεις Καταδρομών:
Γέφυρα Λογγίστης Αιτωλοακαρνανίας, Ιανουάριος 1949
"Οι Μοίρες ακριβείς στο ραντεβού τους, επετέθησαν το πρωί, λίγο πριν ξημερώσει, με το σύνθημα και έγινε χαλασμός. Οι αντάρτες αιφνιδιασθέντες πλήρως, όσοι δεν σκοτώθηκαν από τους καταδρομείς,που όρμησαν και κατέλαβαν τα υψώματα έπεσαν προς το ποτάμι όπου παραδόθηκαν στο λόχο της Β' Μοίρας που το μπαμ της επιθέσεως εξουδετέρωσε αμέσως το φυλάκιο, που ήταν πολύ μικρό σε δύναμη (μια διμοιρία) και κατέλαβε τη γέφυρα και τις προσβάσεις της. Άλλοι έπεσαν στο ποτάμι και κολυμπώντας επέρασαν απέναντι και παραδόθηκαν στα τμήματα του Ελαφρού Πεζικού. Άλλοι παραδόπθηκαν στις Μοίρες και οι υπόλοιποι κατόρθωσαν να ξεφύγουν τρέχοντας προς το τάγμα τους της εφεδρείας που ήταν πίσω.
Η διάβαση της γέφυρας τη νύχτα από τη Β' Μοίρα έγινε όπως είχε προβλεφθεί. Πέρασαν δύο Καταδρομείς από κάτω από τη γέφυρα, εξουδετέρωσαν το σκοπό, ύστερα τα ψαλίδια και οι ναρκαλιευτές άνοιξαν τα συρματοπλέγματα και καθάρισαν τη γέφυρα και το καταπληκτικότερο όλων, κανείς δε βγήκε από το φυλάκιο για να αλλάξει το σκοπό μέχρι την ώρα που έγινε η επίθεση. Φαίνεται η συνήθειά τους ήταν να πηγαίνει ο ίδιος ο σκοπός να ξυπνάει τον αντικαταστάτη του και επειδή ο σκοπός είχε κοιμηθεί για πάντα, συνέχισαν όλοι τον ύπνο τους μέχρι που βρέθηκαν την αυγή αιχμάλωτοι.
..................................................................................................................................................................
Η Α' Μοίρα υπέφερε πολύ. Πρώτον η διάβαση του παγωμένου ποταμού με τα σχοινιά μέσα στην νύχτα ήταν πραγματικά δύσκολη. Το νερό παγωμένο, το βάρος που έφερνε ο καθένας μεγάλο, με το χέρι στο σχοινί και το άλλο να κρατάει το όπλο ψηλά έξω από το νερό και τα πόδια να κλοτσ΄΄ανε για να προχωρήσει, ιδίως στη μέση, που δεν πατώνανε και με τα ξύλα και τους πάγους που κουβάλαγε το ποτάμι και που τους χτυπούσανε με ορμή, ήταν θαύμα που μόνο δύο άντρες χάθηκαν αυτή την εφιαλτική νύχτα και το θαύμα αυτό οφειλόταν στην σκληρή εκπαίδευση που είχαν υποστεί και στη σκληρή ζωή που είχαν κάνει ως τότε στις επιχειρήσεις, που τους είχε δυναμώσει πολύ τα πόδια, τα χέρια, τα πνευμόνια, και όλο το σώμα γενικά.
Όταν ανεβήκαμε στα υψώματα της Σουβλερής, χιόνιζε δυνατά και φύσαγε ένας δαιμονισμένος αέρας. Το χιόνι ήταν ψιλό σαν σπειρί και έμπαινε παντού όσο και αν ήσουνα τυλιγμένος, στο στόμα σου και στα ρουθούνια σου όταν ανέπνεες, στο λαιμό σου, στα μανίκια σου. Τα χέρια και τα πόδια ήταν ξυλιασμένα.
Γέφυρα Λογγίστης Αιτωλοακαρνανίας, Ιανουάριος 1949
"Οι Μοίρες ακριβείς στο ραντεβού τους, επετέθησαν το πρωί, λίγο πριν ξημερώσει, με το σύνθημα και έγινε χαλασμός. Οι αντάρτες αιφνιδιασθέντες πλήρως, όσοι δεν σκοτώθηκαν από τους καταδρομείς,που όρμησαν και κατέλαβαν τα υψώματα έπεσαν προς το ποτάμι όπου παραδόθηκαν στο λόχο της Β' Μοίρας που το μπαμ της επιθέσεως εξουδετέρωσε αμέσως το φυλάκιο, που ήταν πολύ μικρό σε δύναμη (μια διμοιρία) και κατέλαβε τη γέφυρα και τις προσβάσεις της. Άλλοι έπεσαν στο ποτάμι και κολυμπώντας επέρασαν απέναντι και παραδόθηκαν στα τμήματα του Ελαφρού Πεζικού. Άλλοι παραδόπθηκαν στις Μοίρες και οι υπόλοιποι κατόρθωσαν να ξεφύγουν τρέχοντας προς το τάγμα τους της εφεδρείας που ήταν πίσω.
Η διάβαση της γέφυρας τη νύχτα από τη Β' Μοίρα έγινε όπως είχε προβλεφθεί. Πέρασαν δύο Καταδρομείς από κάτω από τη γέφυρα, εξουδετέρωσαν το σκοπό, ύστερα τα ψαλίδια και οι ναρκαλιευτές άνοιξαν τα συρματοπλέγματα και καθάρισαν τη γέφυρα και το καταπληκτικότερο όλων, κανείς δε βγήκε από το φυλάκιο για να αλλάξει το σκοπό μέχρι την ώρα που έγινε η επίθεση. Φαίνεται η συνήθειά τους ήταν να πηγαίνει ο ίδιος ο σκοπός να ξυπνάει τον αντικαταστάτη του και επειδή ο σκοπός είχε κοιμηθεί για πάντα, συνέχισαν όλοι τον ύπνο τους μέχρι που βρέθηκαν την αυγή αιχμάλωτοι.
..................................................................................................................................................................
Η Α' Μοίρα υπέφερε πολύ. Πρώτον η διάβαση του παγωμένου ποταμού με τα σχοινιά μέσα στην νύχτα ήταν πραγματικά δύσκολη. Το νερό παγωμένο, το βάρος που έφερνε ο καθένας μεγάλο, με το χέρι στο σχοινί και το άλλο να κρατάει το όπλο ψηλά έξω από το νερό και τα πόδια να κλοτσ΄΄ανε για να προχωρήσει, ιδίως στη μέση, που δεν πατώνανε και με τα ξύλα και τους πάγους που κουβάλαγε το ποτάμι και που τους χτυπούσανε με ορμή, ήταν θαύμα που μόνο δύο άντρες χάθηκαν αυτή την εφιαλτική νύχτα και το θαύμα αυτό οφειλόταν στην σκληρή εκπαίδευση που είχαν υποστεί και στη σκληρή ζωή που είχαν κάνει ως τότε στις επιχειρήσεις, που τους είχε δυναμώσει πολύ τα πόδια, τα χέρια, τα πνευμόνια, και όλο το σώμα γενικά.
Όταν ανεβήκαμε στα υψώματα της Σουβλερής, χιόνιζε δυνατά και φύσαγε ένας δαιμονισμένος αέρας. Το χιόνι ήταν ψιλό σαν σπειρί και έμπαινε παντού όσο και αν ήσουνα τυλιγμένος, στο στόμα σου και στα ρουθούνια σου όταν ανέπνεες, στο λαιμό σου, στα μανίκια σου. Τα χέρια και τα πόδια ήταν ξυλιασμένα.
"Κοιλάδα Σινιάτσικου Κοζάνης, Νοέμβριος 1949
Η εικόνα που παρουσίαζαν τα υποχωρούντα τμήματα των Μοιρών Καταδρομών, που ενώ έδιναν σκληρό αγώνα κουβαλούσαν και στους ώμους τους, τους νεκρούς και τραυματίες αξιωματικούς και οπλίτες, ήταν και συγκινητική και ωραία σαν πολεμική σκηνή. Έδειχνε τους ψημένους και εμπειροπόλεμους άνδρες των Μοιρών Καταδρομών να εκτελούν ένα υποδειγματικό ελιγμό κάτω από τα δυνατά πυρά και την σκληρή πίεση του εχθρού, μεταφέροντας συγχρόνως στους ώμους τους όλους τους νεκρούς και τραυματίες συναδέλφους τους, εκτός από δύο ανθυπολοχαγούς που έπεσαν νεκροί σε προωθημένη θέση και όλες οι προσπάθειες που έγιναν να τους αποσύρουν απέτυχαν, γιατί ο τόπος είχε κατακλυσθεί από αντάρτες.
Για την ιστορία αναφέρω ότι το ίδιο βράδυ, όταν είχαμε πια εγκατασταθεί ισχυρά στα νότια υψώματα, ένας επιλοχίας με μερικούς Καταδρομείς, χωρίς να αναφέρουν τίποτα σε κανένα, γιατί ήξεραν ότι δεν θα τους αφήναμε, ξαναμπήκαν αργά τη νύχτα βαθιά μέσα στην κοιλάδα, πήγαν στο μέρος που κείτονταν άταφοι οι δύο ανθυπολοχαγοί και τους έφεραν τα ξημερώματα πίσω, περνώντας κοντά από αντάρτες, που κοιμόνταν κατάκοποι και αυτοί."
"Μνήμες πολέμου και ειρήνης" του Κυριάκου Παπαγεωργόπουλου, σελ. 147, 170-172,
Αυτές οι σκηνές περιγράφονται στο εξαντλημένο πλέον δίτομο συγγραφικό έργο του παλιού Ιερολοχίτη και Καταδρομέα, αντιστρατήγου Κυριάκου Παπαγεωργόπουλου, ενός από τους ιδρυτές της Λέσχης Καταδρομέων και Ιερολοχιτών.
Σε ένα επίσης σπάνιο βιβλίο, του στρατηγού Ιερολοχίτη Κων/νου Κόρκα με τον τίτλο "Σαράντα Καυτά Χρόνια, 10 Πόλεμος και 30 ειρήνη 1940-1980" περιγράφονται άλλες ανέκδοτες σκηνές. Μια χαρακτηριστική είναι η παρακάτω με τον ιδιαίτερο τρόπο αφήγησης του συγγραφέα, ο οποίος τότε ήταν ο διοικητής του 14ου Λόχου Ορεινών καταδρομών:
"....Στα τέλη Μαρτίου 1947 ο 14ος ΛΟΚ πήρε διαταγή να κινηθεί βράδυ και να αχθεί στην κορυφή του όρους Μαυροβούνι (υψ 1053) (σ.σ. απέναντι από Κίσσαβο). Είχε χιόνι και κρύο. Το 502 ΤΠ θα εκινείτο δεξιά μου προς το χωριό Κουκουράβα, διότι πληροφορίες μας έλεγαν ότι στο Μαυροβούνι βρίσκεται όλο το συγκρότημα του Χρυσόστομου (σ.σ. τοπικός καπετάνιος του ΕΛΑΣ). Οι στρατιώτες είχαν ρίξει στα παγούρια τους και λίγο ...κονιάκ, που μας είχε χορηγήσει η υπηρεσία. Μετά από 4 με 5 ώρες πορεία οι στρατιώτες δεν μπορούσαν να συνεχίσουν. Είπα στον επιλοχία μου να ξεκουραστούν για λίγο και να τους φέρει στην κορυφή του βουνού. Εγώ πήρα τριάντα άνδρες περίπου και αφού φόρτωσα τον ασύρματο Νο 22 στο μουλάρι, προχώρησα. Πριν ξημερώσει έφθασα στο 1053 του Μαυροβουνίου, έριξα μια ματιά στην εκκλησία Προφήτης Ηλίας και μετά πήρα τους στρατιώτες και πήγαμε πιο κάτω, όπου είχε μείνει ο ασυρματιστής.
Είπα να πάρουμε επαφή με το 502 ΤΠ και να το ενημερώσουμε ότι στην κορυφή του βουνού δεν υπάρχει εχθρός. Ένας στρατιώτης έρχεται κοντά μου και μου λέει ότι αντιλήφθηκε σκιές ανθρώπων στη ράχη. Του είπα ότι προ ολίγου είμαστε εκεί. Ο στρατιώτης επέμενε και μου είπε ότι είναι τσοπάνος και ότι βλέπει καλά τη νύχτα. Είπα στον ασυρματιστή, να συνεχίσει την προσπάθεια να πιάσει επαφή με το 502 ΤΠ στο Μαυροβούνι. Μέχρι εκείνη την ώρα ο υπόλοιπος λόχος ακόμη δεν είχε έλθει. Άφησα εκεί στον ασυρματιστή δύο ομάδες περίπου και εγώ με μια ομάδα και τον στρατιώτη που είχε τις σκιές ξαναπήγαμε στο ύψωμα 1053 και τον Προφήτη Ηλία αλλά δεν είδαμε τίποτα. Είχε αρχίσει πλέον να χαράζει. Ρίχνω ξανά μια ματιά προς το χωριό Κουκουράβα οπότε διακρίνω μια πυκνή φάλαγγα να ανηφορίζει από την Κουκουράβα προς τον Προφήτη Ηλία σε απόσταση περίπου 150 μέτρα. Διατάσσω την ομάδα να πιάσει θέσεις μάχης, να ετοιμάσουν τις χειροβομβίδες και γεμιστήρες και όταν πλησιάσουν στα 30-50 μέτρα να αρχίσουμε τα πυρά όλοι μαζί. Οι στρατιώτες γενικά ήταν ανήσυχοι και ήθελαν να πυροβολήσουν από μακριά. Εγώ τους έλεγα ΟΧΙ, αλλά όλοι βλέπαμε τη φάλαγγα να ανηφορίζει προς εμάς, διότι το μονοπάτι περνούσε 10 μέτρα μπροστά μας και το Μαυροβούνι έχει δάσος πυκνό.
Η απόσταση που μας χώριζε από τον ασύρματο ήταν 100 μέτρα και εκτίμησα ότι δεν προλάβαιναν να έλθουν και οι άλλοι στρατιώτες κοντά μας. Σε μια στιγμή πίσω μας, από το μέρος του Προφήτη Ηλία, ακούω μια φωνή " Ρε, τι είστε εσείς;" γυρίζουμε απότομα εγώ και οι στρατιώτες προς το μέρος που ακούστηκε η φωνή και βλέπουμε μερικούς συμμορίτες με γένια και σκούφους, πίσω από κάποια δέντρα. Αμέσως αρχίζουμε τους πυροβολισμούς εναντίον τους με συνέπεια να χάσουμε και τη φάλαγγα και τους απέναναντι συμμορίτες αλλά κι εμείς να γλυτώσουμε. Όπως απεδείχθη ο στρατιώτης που μιλούσε για σκιές είχε δίκιο τελικά.Φαίνεται ότι αυτοί οι λίγοι, 5 με 8 συμμορίτες, αποτελούσαν την προπομπό του συγκροτήματος που ανηφόριζε από την Κουκουράβα. Είχαν ανέβει κορυφή, πέρασαν τον Προφήτη Ηλία και επέστρεφαν εκεί όπου εμείς τους αντιληφθήκαμε. Μάλλον εκεί θα ήταν το σημείο συνάντησής τους με τη φάλαγγα. Μετά μάθαμε ότι η φάλαγγα που ανέβαινε στο Μαυροβούνι, ήταν αυτή του Χρυσοστόμου και ότι από τη συμπλοκή αυτή είχαν δύο νεκρούς.
Από τότε πήρα δύο καλά μαθήματα:
Πρώτον, ποτέ κονιάκ στους στρατιώτες
Δεύτερον, παντού και πάντα ολόπλευρη παρατήρηση, ακόμα και όταν είναι ένας στρατιώτης, πρέπει ένα μάτι να βλέπει εμπρός και το άλλο μάτι να βλέπει πίσω!......." (Σελ. 77-79)
"Μνήμες πολέμου και ειρήνης" του Κυριάκου Παπαγεωργόπουλου, σελ. 147, 170-172,
Αυτές οι σκηνές περιγράφονται στο εξαντλημένο πλέον δίτομο συγγραφικό έργο του παλιού Ιερολοχίτη και Καταδρομέα, αντιστρατήγου Κυριάκου Παπαγεωργόπουλου, ενός από τους ιδρυτές της Λέσχης Καταδρομέων και Ιερολοχιτών.
Σε ένα επίσης σπάνιο βιβλίο, του στρατηγού Ιερολοχίτη Κων/νου Κόρκα με τον τίτλο "Σαράντα Καυτά Χρόνια, 10 Πόλεμος και 30 ειρήνη 1940-1980" περιγράφονται άλλες ανέκδοτες σκηνές. Μια χαρακτηριστική είναι η παρακάτω με τον ιδιαίτερο τρόπο αφήγησης του συγγραφέα, ο οποίος τότε ήταν ο διοικητής του 14ου Λόχου Ορεινών καταδρομών:
"....Στα τέλη Μαρτίου 1947 ο 14ος ΛΟΚ πήρε διαταγή να κινηθεί βράδυ και να αχθεί στην κορυφή του όρους Μαυροβούνι (υψ 1053) (σ.σ. απέναντι από Κίσσαβο). Είχε χιόνι και κρύο. Το 502 ΤΠ θα εκινείτο δεξιά μου προς το χωριό Κουκουράβα, διότι πληροφορίες μας έλεγαν ότι στο Μαυροβούνι βρίσκεται όλο το συγκρότημα του Χρυσόστομου (σ.σ. τοπικός καπετάνιος του ΕΛΑΣ). Οι στρατιώτες είχαν ρίξει στα παγούρια τους και λίγο ...κονιάκ, που μας είχε χορηγήσει η υπηρεσία. Μετά από 4 με 5 ώρες πορεία οι στρατιώτες δεν μπορούσαν να συνεχίσουν. Είπα στον επιλοχία μου να ξεκουραστούν για λίγο και να τους φέρει στην κορυφή του βουνού. Εγώ πήρα τριάντα άνδρες περίπου και αφού φόρτωσα τον ασύρματο Νο 22 στο μουλάρι, προχώρησα. Πριν ξημερώσει έφθασα στο 1053 του Μαυροβουνίου, έριξα μια ματιά στην εκκλησία Προφήτης Ηλίας και μετά πήρα τους στρατιώτες και πήγαμε πιο κάτω, όπου είχε μείνει ο ασυρματιστής.
Είπα να πάρουμε επαφή με το 502 ΤΠ και να το ενημερώσουμε ότι στην κορυφή του βουνού δεν υπάρχει εχθρός. Ένας στρατιώτης έρχεται κοντά μου και μου λέει ότι αντιλήφθηκε σκιές ανθρώπων στη ράχη. Του είπα ότι προ ολίγου είμαστε εκεί. Ο στρατιώτης επέμενε και μου είπε ότι είναι τσοπάνος και ότι βλέπει καλά τη νύχτα. Είπα στον ασυρματιστή, να συνεχίσει την προσπάθεια να πιάσει επαφή με το 502 ΤΠ στο Μαυροβούνι. Μέχρι εκείνη την ώρα ο υπόλοιπος λόχος ακόμη δεν είχε έλθει. Άφησα εκεί στον ασυρματιστή δύο ομάδες περίπου και εγώ με μια ομάδα και τον στρατιώτη που είχε τις σκιές ξαναπήγαμε στο ύψωμα 1053 και τον Προφήτη Ηλία αλλά δεν είδαμε τίποτα. Είχε αρχίσει πλέον να χαράζει. Ρίχνω ξανά μια ματιά προς το χωριό Κουκουράβα οπότε διακρίνω μια πυκνή φάλαγγα να ανηφορίζει από την Κουκουράβα προς τον Προφήτη Ηλία σε απόσταση περίπου 150 μέτρα. Διατάσσω την ομάδα να πιάσει θέσεις μάχης, να ετοιμάσουν τις χειροβομβίδες και γεμιστήρες και όταν πλησιάσουν στα 30-50 μέτρα να αρχίσουμε τα πυρά όλοι μαζί. Οι στρατιώτες γενικά ήταν ανήσυχοι και ήθελαν να πυροβολήσουν από μακριά. Εγώ τους έλεγα ΟΧΙ, αλλά όλοι βλέπαμε τη φάλαγγα να ανηφορίζει προς εμάς, διότι το μονοπάτι περνούσε 10 μέτρα μπροστά μας και το Μαυροβούνι έχει δάσος πυκνό.
Η απόσταση που μας χώριζε από τον ασύρματο ήταν 100 μέτρα και εκτίμησα ότι δεν προλάβαιναν να έλθουν και οι άλλοι στρατιώτες κοντά μας. Σε μια στιγμή πίσω μας, από το μέρος του Προφήτη Ηλία, ακούω μια φωνή " Ρε, τι είστε εσείς;" γυρίζουμε απότομα εγώ και οι στρατιώτες προς το μέρος που ακούστηκε η φωνή και βλέπουμε μερικούς συμμορίτες με γένια και σκούφους, πίσω από κάποια δέντρα. Αμέσως αρχίζουμε τους πυροβολισμούς εναντίον τους με συνέπεια να χάσουμε και τη φάλαγγα και τους απέναναντι συμμορίτες αλλά κι εμείς να γλυτώσουμε. Όπως απεδείχθη ο στρατιώτης που μιλούσε για σκιές είχε δίκιο τελικά.Φαίνεται ότι αυτοί οι λίγοι, 5 με 8 συμμορίτες, αποτελούσαν την προπομπό του συγκροτήματος που ανηφόριζε από την Κουκουράβα. Είχαν ανέβει κορυφή, πέρασαν τον Προφήτη Ηλία και επέστρεφαν εκεί όπου εμείς τους αντιληφθήκαμε. Μάλλον εκεί θα ήταν το σημείο συνάντησής τους με τη φάλαγγα. Μετά μάθαμε ότι η φάλαγγα που ανέβαινε στο Μαυροβούνι, ήταν αυτή του Χρυσοστόμου και ότι από τη συμπλοκή αυτή είχαν δύο νεκρούς.
Από τότε πήρα δύο καλά μαθήματα:
Πρώτον, ποτέ κονιάκ στους στρατιώτες
Δεύτερον, παντού και πάντα ολόπλευρη παρατήρηση, ακόμα και όταν είναι ένας στρατιώτης, πρέπει ένα μάτι να βλέπει εμπρός και το άλλο μάτι να βλέπει πίσω!......." (Σελ. 77-79)
Ανιχνευτής
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Γράψτε το σχόλιό σας, στα πλαίσια της ευγένειας και της ευπρέπειας.