Κράμπα στην κατάδυση

Φαντασθείτε τον εαυτό σας, (όσοι ασχολείστε με καταδύσεις) να έχετε βουτήξει στο νερό, για να δείτε τις ομορφιές του βυθού και ξαφνικά να σας πιάσει ένας έντονος δυνατός πόνος στη γάμπα, ή στην καμάρα του ποδιού, ενώ πεδιλίζετε για να προσεγγίσετε ένα σημείο που σας σας ενδιαφέρει.

Καταλαβαίνετε ότι είναι κράμπα, από το ιδιαίτερο αίσθημα του σφιξίματος, που σας αναγκάζει άθελά σας να μαζέψετε το πόδι σας, προκαλώντας έτσι δυνατό πόνο. Αν είμαστε σε ήρεμα νερά με καλή ορατότητα και βουτάμε για αναψυχή μαζί με άλλους, όλα αντιμετωπίζονται εύκολα. 

Αν όμως είναι βράδυ,  με ταραγμένα νερά και θολούρα ή με ρεύματα και καταβάλουμε προσπάθεια για να φτάσουμε σε βάρκα ή να "δουλέψουμε" στο βυθό και μας πιάσει κράμπα, τότε τα προβλήματα που δημιουργούνται  μπορούν να έχουν απρόοπτα αποτελέσματα, αν κάποιος δεν ξέρει να  χειριστεί σωστά την κατάσταση.

Γι' αυτό, αποτελεί ένα βασικό αντικείμενο εκπαίδευσης των βατραχανθρώπων των ενόπλων δυνάμεων, μέσα στα πλαίσια της αντιμετώπισης απρόοπτων περιστατικών στον βυθό και πιστεύω ότι σε σοβαρές σχολές αυτόνομης κατάδυσης, επίσης εξετάζουν τέτοιες καταστάσεις. 

Πιστεύω ότι οι περισσότεροι έχουμε την εμπειρία μιας κράμπας, είτε στη θάλασσα, είτε στην ξηρά σε αθλητικές κυρίως δραστηριότητες. 

"Οι κράμπες είναι ακούσιες, ξαφνικές, μικρές μυϊκές συσπάσεις που προκαλούν πόνο. Εμφανίζονται κυρίως στα πόδια (ιδιαίτερα στη γάμπα) και πιο σπάνια στα χέρια, στον αυχένα, καθώς επίσης στην περιοχή του θώρακα και της κοιλιάς, κατά τη διάρκεια ή μετά από έντονη φυσική δραστηριότητα", λένε οι ειδικοί. 

Είναι ένα συχνό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν όσοι ασχολούνται με αθλήματα μεγάλης καταπόνησης και διάρκειας, όπως για παράδειγμα οι δρομείς, οι ποδοσφαιριστές κ.α.

Μπορούν να συμβούν στον καθένα και σε κάθε ηλικία αλλά είναι πιο συχνές στους μεσήλικες και στους ηλικιωμένους, τους αγύμναστους και τους υπέρβαρους".

Στην κολύμβηση με πέδιλα και στις καταδύσεις, συνήθως μας πιάνει χαμηλά, στο εσωτερικό των ποδιών, ή στην γάμπα, αλλά και στον μηρό. Και αυτό γιατί κολυμπώντας με πέδιλα, δημιουργούνται μεγάλες αντιστάσεις μέσα στο νερό και οι μύες των ποδιών παθαίνουν υπερκόπωση.

Υπάρχει η άποψη ότι οι κράμπες οφείλονται σε αφυδάτωση του σώματος  και σε έλλειψη ηλεκτρολυτών, κυρίως σε κάλιο. Το βασικότερο αίτιο, μάλλον είναι η υπερκόπωση των μυών. Σίγουρα η αφυδάτωση και το κρύο, μπορούν να αυξήσουν το χρόνο διάρκειας της κράμπας, ή να την χειροτερέψουν.

Γι' αυτό, μιλώντας για κράμπα στις καταδύσεις, απαιτείται πολύ καλή φυσική κατάσταση και συνεχής εξάσκηση των μυών, τόσο σε δύναμη όσο και σε ευκαμψία. Η τακτική προπόνηση κολύμβησης με πέδιλα, σε αποστάσεις ενός ή δύο χιλιομέτρων για παράδειγμα, δημιουργεί την μυική συναρμογή στην κίνηση των ποδιών ώστε ν' απομακρύνεται ο κίνδυνος μιας κράμπας. Ομοίως οι διατατικές ασκήσεις των μυών του σώματος, και κυρίως των ποδιών πριν από κατάδυση, όπως ακριβώς κάνουμε πριν από εντατική προπόνηση στην ξηρά, μειώνει την πιθανότητα κράμπας.

Επίσης η επιλογή του κατάλληλου καταδυτικού υλικού, ξεκινώντας από τα πέδιλα, που πρέπει να προσαρμόζονται σωστά στα πόδια μας και να είναι ευλύγιστα, βοηθάει πολύ στην αποφυγή της δυσάρεστης κράμπας.

Αν τα πέδιλα είναι στενά και εμποδίζουν την κυκλοφορία του αίματος αλλά και την κίνηση των μυών του ποδιού, είναι πολύ πιθανό να προκληθεί πολύ γρήγορα κράμπα. Το ίδιο θα συμβεί, αν χρησιμοποιούνται μποτάκια και είναι πολύ στενά!

Αν χρησιμοποιείς "ανοικτά" πέδιλα  και σφίξεις πολύ  τα λουράκια των πέδιλων πίσω στη φτέρνα και πιέζεις τον αχίλλειο τένοντα, δημιουργείται άσκοπη ένταση στους μύες της γάμπας και προκαλείται κράμπα εκεί. Αλλά και με  κλειστά πέδιλα, που είναι πολύ κοντά και πιέζουν στην φτέρνα πάλι το ίδιο θα συμβεί.

Αν τα πέδιλα είναι πολύ σκληρά, η αντίσταση που δημιουργούν στο νερό, μπορεί να κουράσει γρήγορα τους μύες των ποδιών και να προκαλέσει ταυτόχρονα κράμπα και στην καμάρα των ποδιών και στη γάμπα. (Να γιατί με τις "νταλίκες" της ΜΥΚ κάναμε αμέτρητες ώρες κολύμπι και δυνάμωναν τα πόδια!)

Κάτι άλλο που πρέπει να προσεχθεί είναι η στολή μας. Είτε υγρού τύπου είτε ξηρού τύπου είναι, αν δεν είναι άνετη και εμποδίζει την ελεύθερη κίνηση των ποδιών μας όταν βρισκόμαστε στο νερό, δεν πεδιλίζουμε σωστά με αποτέλεσμα να επιβαρύνονται περισσότερο κάποιοι μύες που τελικά παθαίνουν κράμπα.

Πώς αντιμετωπίζεται τώρα μια κράμπα στην κατάδυση;

Εξάσκηση στην αντιμετώπιση κράμπας στο βυθό (Πηγή)

Επειδή συνήθως όλες οι κράμπες συμβαίνουν στο πίσω μέρος του ποδιού, υπάρχει συγκεκριμένη μέθοδος για άμεση ανακούφιση:

• Πρώτα υψώνουμε το πόδι μπροστά μας
• Πιάνουμε την άκρη του πέδιλου, του ποδιού που έπαθε κράμπα
• Τραβάμε το πέδιλο προ το σώμα μας, έτσι ώστε να τεντώσουμε το πόδι με την κράμπα
• Παραμένουμε σ' αυτή τη θέση, μέχρι να περάσει η κράμπα, που συνήθως συμβαίνει μετά από λίγα δευτερόλεπτα

Αν η κράμπα επιμένει και ο πόνος δεν μειώνεται, κάνουμε σινιάλο στο ζευγάρι μας (πάντα με ζευγάρι η κατάδυση) για να βοηθήσει στο τέντωμα του ποδιού. Αν μπορούμε, τρίβουμε με το χέρι μας το σημείο της κράμπας, για να βοηθήσουμε την επαναφορά του ποδιού μας στην αρχική κατάσταση. Έτσι μπορούμε να συνεχίσουμε την κατάδυσή μας και τις δραστηριότητές μας στον βυθό. 

Σινιάλο για κράμπα στο βυθό. Ανοιγοκλείνουμε το την παλάμη του χεριού, δείχνοντας με το άλλο χέρι στο ζευγάρι μας το σημείο της κράμπας. (Πηγή)

Θα πρέπει όμως να ξέρουμε ότι μπορεί η κράμπα να μας ξαναπιάσει αν το "ζορίσουμε" πάλι! Γι' αυτό οι κινήσεις μας πρέπει να είναι πιο προσεκτικές και πιο αργές. Αν η κράμπα ή οι κράμπες επανέρχονται, ίσως πρέπει να σταματήσουμε την κατάδυση.

Αν και οι κράμπες αυτές καθ' αυτές δεν είναι επικίνδυνες, αν συμβούν στο βυθό, μπορούν να προκαλέσουν στο δύτη είτε την μη ελεγχόμενη βύθιση, είτε τη μη ελεγχόμενη ανάδυση, που και τα δύο εγκυμονούν τον κίνδυνο! Εδώ έρχεται να βοηθήσει την κατάσταση το "ζευγάρι" μας. ΠΑΝΤΑ η κατάδυση πρέπει να εκτελείται οργανωμένα με τη βοήθεια του ζευγαριού μας, δηλαδή ενός άλλου δύτη που μας συνοδεύει. 

Η κατάδυση κατά ζευγάρια, είναι η μέθοδος που προστατεύει από όλους τους κινδύνους, αρκεί και οι δύο δύτες να γνωρίζουν να συνεννοούνται μεταξύ τους στον βυθό, να ξέρουν τα θέματα ασφαλείας καταδύσεων και τον τρόπο αντιμετώπισης έκτακτων περιστατικών, μεταξύ των οποίων και της κράμπας, αντικείμενο πάνω στο οποίο πρέπει να γίνεται εκπαίδευση.

Ανιχνευτής