Το λάθος των Ιταλών αλπινιστών

Στην Πίνδο, τα ξημερώματα της 28 Οκτωβρίου του 1940, οι Ιταλοί έκαναν την εισβολή τους στο ελληνικό έδαφος, χρησιμοποιώντας τις επίλεκτες δυνάμεις τους, την μεραρχία των αλπινιστών "Julia". Οι αλπινιστές (alpini) αποτελούσαν και εξακολουθούν ν' αποτελούν ακόμη και σήμερα, επίλεκτο ιταλικό πεζικό, ορεινού κυρίως αγώνα. Προσωπικό τους έχει συμμετάσχει σε επιχειρήσεις στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν.

Ιταλοί αλπινιστές της μεραρχίας "Julia" σε πορεία προς τη γραμμή  εξόρμησης (Πηγή)

Η επιθετική ενέργεια των Ιταλών στην Ήπειρο σχεδιάστηκε έτσι ώστε να να λειτουργήσει σαν τανάλια, με διπλή υπερκέραση, εγκλωβίζοντας τα ελληνικά τμήματα στη μέση και εξουδετερώνοντας τα με την κυρία δύναμη που ακολουθούσε.

Το αριστερό (για τους Ιταλούς) σκέλος της επίθεσης, το ανέλαβαν οι αλπινιστές της "Julia". Τα 7 επίλεκτα ιταλικά τάγματα  αλπινιστών, πέτυχαν μέσα σε δυο ημέρες να διασπάσουν την άμυνα του ελληνικού αποσπάσματος Πίνδου και αφού ανασυγκροτήθηκαν, προχώρησαν ραγδαία μέσα από την κοιλάδα του Αώου ποταμού και μέσα σε 5 ημέρες από την ημέρα της εισβολής, έφτασαν στο χωριό Βωβούσα σε απόσταση 30 περίπου χλμ. από τον αντικειμενικό τους σκοπό που ήταν το Μέτσοβο. Με αυτό τον τρόπο θα απέκοπταν τα ελληνικά τμήματα και θα εμπόδιζαν οποιαδήποτε ενίσχυσή τους.

Αυτό βέβαια, σε συνδυασμό με τις ενέργειες των υπόλοιπων ιταλικών δυνάμεων, που κινούνταν κατά μήκος του παραθαλάσσιου άξονα (Μεραρχία Ιππικού και Μεραρχία Σιένα), αλλά και της μεραρχίας Πιεμόντε που ήταν στο αριστερό πλευρό των αλπινιστών.

Η μέθοδος προχωρήσεως των αλπινιστών ήταν η ταχεία προχώρηση μέσα από τις βαθιές γραμμές του εδάφους, τις χαράδρες δηλαδή, προς εξαναγκασμό του αντίπαλου που  κατείχε τα δεσπόζοντα εδάφη σε παράδοση, αφού είχαν αποκοπεί οι γραμμές επικοινωνιών του. Δεν ήταν κάποια νέα μέθοδος. Την είχε εφαρμόσει παλιότερα εις βάρος τους ο αντίπαλός τους, ο αυστριακός στρατός κατά τον 1ο παγκόσμιο πόλεμο, ο οποίος πέτυχε να τους νικήσει στη μάχη του Καπορέτο.

Έκαναν όμως  μοιραίο σφάλμα. Η ραγδαία κίνησή τους τους έκανε ν' αποκαλύψουν τα πλευρά τους, δεδομένου ότι οι άλλες ιταλικές δυνάμεις αριστερά δεν μπόρεσαν να τους ακολουθήσουν. Ο διοικητής της ιταλικής μεραρχίας, υποστράτηγος Μάριο Τζιρότι, πιστεύοντας ότι οι ορεινοί όγκοι της Πίνδου προστατεύουν τα πλευρά του, δεν φρόντισε να εξασφαλίσει τα εδάφη τακτικής σημασίας και τα εγκάρσια ορεινά δρομολόγια, ειδικότερα στο αριστερό του πλευρό. Πίστεψε ότι  οι υποχωρούντες αρχικά Έλληνες, έχουν εξουδετερωθεί.

Δεν έλαβε υπόψη του ότι η Πίνδος είναι μεν ορεινή αλλά υπάρχουν τόσα πολλά μονοπάτια και ότι οι ανθεκτικοί Έλληνες μαχητές θα τα αξιοποιούσαν. Βασικά δεν φαντάστηκε την ευψυχία και την αντοχή του Έλληνα μαχητή αλλά και το καθολικό πνεύμα αντίστασης των κατοίκων, που βοηθούσαν τους στρατιώτες τους. 

Έτσι έπεσε ο ίδιος στην παγίδα που πήγε να στήσει! Οι δυνάμεις του εγκλωβίστηκαν στις χαράδρες και όταν άρχισαν οι αιφνιδιαστικές και ορμητικές ελληνικές αντεπιθέσεις, ήταν πολύ αργά για τους αλπινιστές ν' αντιδράσουν.  Μέσα σε λίγες ημέρες η μεραρχία "Julia" αποδεκατίστηκε, ευρισκόμενη μπροστά σε υπέρτερο αντίπαλο τοπικά και χρονικά και  αναγκάστηκε να υποχωρήσει, ενώ οι Έλληνες προσπαθούσαν να την αφανίσουν. Από τους 9000 άνδρες της έχασε συνολικά γύρω στις 2000 (νεκροί, τραυματίες, αιχμάλωτοι και αγνοούμενοι). Οι αιχμάλωτοι ξεπέρασαν τους 1200!

Πηγή

Μέχρι τις 13 Νοεμβρίου του 1940 η Πίνδος βρισκόταν σε ελληνικά χέρια ενώ οι Ιταλοί αλπινιστές προσπαθούσαν να συνέλθουν από το σοκ που υπέστησαν, (μαζί με τους συμμάχους τους Αλβανούς)  αναθεωρώντας τις απόψεις τους περί Ελλήνων!


Ανιχνευτής