Η αυτόνομη κατάδυση

Πηγή

Η αυτόνομη κατάδυση  όσο συναρπαστική είναι, τόσους κινδύνους κρύβει και μεταξύ αυτών, 2 αρκετά επικίνδυνες καταστάσεις είναι η νόσος των δυτών και η μέθη του βυθού. Σίγουρα όπου πείτε πως θέλετε να γίνετε αυτοδύτες , θα προσπαθήσουν να σας αποτρέψουν, αν δεν έχουν επαφή με την αυτόνομη κατάδυση. Ας δούμε λοιπόν, κατά πόσο είναι τελικά επικίνδυνη, απαντώντας στα κυριότερα και πιο συνηθισμένα ερωτήματα που σίγουρα έχουν τεθεί κατά καιρούς, σε πολλούς από εμάς..

«Και αν πάθεις αυτή τη νόσο των δυτών;»

Η αιτιολογία της ΝΟΣΟΥ ΤΩΝ ΔΥΤΩΝ, συνδέεται άμεσα με παραβίαση του νόμου του Henry που λέει ότι «σε σταθερή θερμοκρασία, το ποσοστό του αερίου που διαλύεται σε ένα υγρό είναι σχεδόν ανάλογο προς τη μερική πίεση του αερίου». Πιο απλά, όταν αυξάνεται η πίεση του αερίου με το οποίο τροφοδοτείται ο αυτοδύτης, που συνήθως είναι ατμοσφαιρικός αέρας με πίεση, τότε αυξάνεται ανάλογα και η διαλυτότητα του στο αίμα. Το αντίθετο συμβαίνει κατά την ελάττωση της πίεσης, όπως συμβαίνει στην ανάδυση. 

Η σημασία του νόμου αυτού είναι πολύ μεγάλη, κυρίως στην περίπτωση του αζώτου που αποτελεί το κύριο συστατικό του αέρα και που διαλύεται στο αίμα κατά την διάρκεια της κατάδυσης και απελευθερώνεται στην ανάδυση. Έτσι, κατά την κατάδυση σε μεγάλο βάθος θα αυξηθεί η μερική πίεση του αζώτου στους πνεύμονες, με αποτέλεσμα να διαλυθεί μεγάλο μέρος αυτού στο αίμα. 

Αν συμβεί μια ταχεία ανάδυση θα ελευθερωθεί απότομα το διαλυμένο άζωτο, το οποίο επειδή δεν προλαβαίνει να αποβληθεί από τους πνεύμονες θα σχηματίσει φυσαλίδες που αποφράσσουν μικρά αγγεία (τα λεγόμενα τριχοειδή) κυρίως του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού, των αρθρώσεων κ.ά., δημιουργώντας έτσι τα συμπτώματα της νόσου των δυτών. Ο μηχανισμός αυτός, εξηγεί την παράλυση των κάτω άκρων (βλάβη νωτιαίου μυελού) αλλά και τις παραισθήσεις, τυφλώσεις, την αμνησία (βλάβη εγκεφάλου) ενώ οδηγεί συχνά και σε θάνατο. 

Πηγή

Η νόσος των δυτών, ΠΡΑΚΤΙΚΑ εμφανίζεται όταν το βάθος κατάδυσης και ο χρόνος παραμονής υπερβούν ένα συγκεκριμένο όριο. Έτσι, σε βάθος π.χ. 30 μέτρα, ο μέγιστος χρόνος παραμονής είναι 25 λεπτά. Όμως, δεν αρκεί μόνο η άνοδος στην επιφάνεια όταν ο χρόνος κοντεύει, πρέπει και η άνοδος να είναι σταδιακή, ώστε να παρέχεται η ευκαιρία αποβολής του αζώτου από τους πνεύμονες. Σε περίπτωση που ο χρόνος παραμονής παραταθεί ή η άνοδος είναι ταχεία οι βλάβες στο νευρικό σύστημα θα εγκατασταθούν ίσως και μόνιμα. Για το λόγο αυτό προληπτικά συνίσταται διακοπτόμενη ανάδυση ή εκ των υστέρων τοποθέτηση σε θάλαμο αποσυμπίεσης. 

Η λεγόμενη «ΜΕΘΗ ΤΟΥ ΒΥΘΟΥ» ή αλλιώς νάρκωση του αζώτου παρότι συχνά συγχέεται με τη νόσο των δυτών ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΚΑΜΙΑ ΣΧΕΣΗ Μ' ΑΥΤΗΝ. 

Επέρχεται στους αυτοδύτες όταν περάσουν τα 30 περίπου μέτρα βάθους και οφείλεται στη δράση του αζώτου στα εγκεφαλικά κύτταρα. Το άζωτο σε κανονικές συνθήκες δεν έχει καμία επίδραση στον εγκέφαλο, απλώς μπαινοβγαίνει με τους πνεύμονες. Όμως, στην κατάδυση συμβαίνουν τα ακόλουθα: 

 • Όσο ο δύτης κατέρχεται τόσο η πίεση που ασκείται στο σώμα του αυξάνει (1ατμόσφαιρα κάθε 10 μέτρα) .Έτσι, σε βάθος 20 μέτρων η συνολική πίεση είναι 3 ατμόσφαιρες (2 από το νερό και 1 από τον ατμοσφαιρικό αέρα) 

 • Ο αέρας που του χορηγείται από τον αναπνευστήρα είναι με πίεση τόση κάθε φορά όση υποδεικνύει το βάθος που βρίσκεται ώστε οι 2 πιέσεις (εσωτερική και εξωτερική) να αντιρροπούνται, διαφορετικά οι πνεύμονες θα σμικρύνονταν. 

 • Η αύξηση αυτή της πίεσης του αέρα, συνεπάγεται προφανώς και αύξηση της πίεσης του αζώτου η οποία θα οδηγήσει σε αυξημένη διαλυτότητα αζώτου (νόμος Henry, βλέπε παραπάνω) στο αίμα. Δηλαδή πρακτικά όσο ο δύτης καταδύεται τόσο θα αυξάνει και το άζωτο που θα διαλύεται στο αίμα του. 

Πηγή

Το άζωτο αυτό αρχίζει να καταστέλλει τον εγκέφαλο που φτάνει μέχρι πλήρη νάρκωση όταν ο δύτης υπερβεί το βάθος των 40 μέτρων που θεωρείται σαν όριο ασφαλείας. Η νάρκωση αυτή στην αρχή εκδηλώνεται σαν μια κατάσταση ευφορίας για αυτό και ονομάστηκε μέθη του βυθού. Χαρακτηριστικό είναι ότι αμβλύνεται η αίσθηση του κινδύνου. 

Ο δύτης χάνει το συνειρμό τη λογική και την κρίση και κάθε αυτοέλεγχο. Όσο αυξάνει το βάθος, αρχίζει να ατονεί, να αδιαφορεί κλπ και στην κατάσταση αυτή μπορεί να κάνει βασικά σφάλματα και παράλογες ενέργειες που να του κοστίσουν τη ζωή. Συνέβη σε πεπειραμένο αυτοδύτη που υπέστη τη νόσο, να αφαιρέσει τον αναπνευστήρα του και να προσπαθήσει να τον δώσει στα ψάρια για να μην πνιγούν!!!. 

Πηγή

Είναι προφανές ότι αν ο δύτης είναι αβοήθητος, θα πεθάνει από πνιγμό αφού πρώτα χάσει τις αισθήσεις του. Σύμφωνα με μαρτυρίες παθόντων, το πεδίο ορατότητας είναι περιορισμένο, στο στόμα τους νιώθουν μια μεταλλική γεύση και έχουν διαφορετική αίσθηση των χρωμάτων. Προφανώς, η αντικατάσταση του ατμοσφαιρικού αέρα στους αναπνευστήρες τελευταίας γενιάς από μείγμα οξυγόνου και ηλίου ή και καθαρό οξυγόνο, έχει ελαττώσει τη συχνότητα της νόσου.

Σίγουρη προστασία από τις παραπάνω επικίνδυνες καταστάσεις μας παρέχει η εκπαίδευση μας, (Σε πιστοποιημένες σχολές κατάδυσης) η οποία μας αποκαλύπτει πως ακολουθώντας πολύ απλές αρχές, καταφέρνει πολύ εύκολα να αφήσει κάποιος τόσο την νόσο, όσο και οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας μπορεί να προκύψει από την υποβρύχια δραστηριότητα, απλά στα βιβλία!!!

Κατά συνέπεια, πιστή τήρηση των κανόνων που θα μαθαίνουμε κατά την εκπαίδευση μας, και προπάντων υπευθυνότητα τόσο προς τους συντρόφους μας, όσο και απέναντι στον εαυτό μας, είναι ο ιδανικός συνδυασμός!!!

 «Τόσα εξαρτήματα που φοράς, αν πάθει κάποιο κάτι;»

Ο εξοπλισμός μας, μπορεί να φαίνεται πολύπλοκος, αλλά στην πραγματικότητα είναι ιδιαίτερα απλός, και μπορούμε να πούμε πως είναι εξαιρετικά δύσκολο να συμβεί κάτι χωρίς προειδοποίηση. Γι αυτό άλλωστε, πάντα κάνουμε δοκιμές, στην επιφάνεια. Αλλά και στην πραγματικά σπάνια περίπτωση που προκύψει κάποια δυσλειτουργία υποβρυχίως, το ζευγάρι μας –ο φύλακας άγγελος μας σε κάθε περίπτωση- διαθέτει οτιδήποτε χρειαστεί για να βγούμε και οι δυο με απόλυτη ασφάλεια στην επιφάνεια.

«Και αν σου τελειώσει ο αέρας;»

Μέσα στα πρώτα πράγματα που μαθαίνει ο αυτοδύτης είναι πως πρέπει να ελέγχει διαρκώς την πίεση του αέρα που έχει στην φιάλη του, όπως επίσης πως πάντοτε αφήνει σαν «ρεζέρβα» μια ποσότητα αέρα που είναι υπεραρκετή για να τον φέρει στην επιφάνεια ανά πάσα στιγμή, με ιδιαίτερη άνεση.
 
«Και αν σου επιτεθεί καμία σμέρνα;»

Οι σμέρνες, αν και τρομακτικές στην όψη, είναι από τα πιο ήσυχα πλάσματα που μπορεί να δει κάποιος στην κατάδυση του, οπότε και φυσικά δενκινδυνεύει κανένας από αυτές, εκτός αν επιχειρήσει να τις ενοχλήσει επίμονα.Στην Ελλάδα δεν μπορούμε να πούμε πως υπάρχει κάποιος απειλητικός προς τους αυτοδύτες οργανισμός. Αν μάλιστα τηρούμε και τον κανόνα του «δεν αγγίζουμε τίποτα», μπορούμε να γλιτώσουμε και τις πιθανές «οδυνηρές» συνέπειες από στενές επαφές με τους αμυντικούς μηχανισμούς κάποιων οργανισμών, όπως το ψάρι σκορπιός, ή η δράκαινα για παράδειγμα.
 
«Και αν σε χτυπήσει κανένα σκάφος;»

Στον εξοπλισμό μας, συμπεριλαμβάνεται και η σημαδούρα επιφανείας, η οποία επισημαίνει την θέση στην οποία βρισκόμαστε, οπότε τα παραπλέοντα σκάφη οφείλουν να κρατούν τις αποστάσεις ασφαλείας που ορίζονται από τον νόμο.
 
«Κατανοώ πως η κατάδυση είναι μια δραστηριότητα που απαιτεί υπευθυνότητα, και έχω σκοπό να γίνω πολύ υπεύθυνος αυτοδύτης! Παρόλα αυτά, κινδυνεύω;»

Όπως αναφέραμε, η σωστή εκπαίδευση και η συμπεριφορά μας υποβρυχίως, μας εξασφαλίζει από τα περισσότερα προβλήματα. Στην πράξη, τα πιο συνηθισμένα προβλήματα είναι αυτά που προκύπτουν στην επιφάνεια, κατά την είσοδο ή έξοδο μας από την θάλασσα. Χρειάζεται λοιπόν προσοχή όταν κουβαλούμε τον εξοπλισμό μας σε δυσπρόσιτα μέρη, καθώς είναι πολύ πιθανό να γλιστρούν τα βράχια στα οποία θα υποχρεωθούμε να κινηθούμε. Επιπλέον, λόγω του ότι η όλη διαδικασία προετοιμασίας του εξοπλισμού και αποσυναρμολόγησης μετά την ολοκλήρωση της κατάδυσης είναι χρονοβόρα, θα πρέπει να προστατευόμαστε και από την ηλιακή ακτινοβολία.

Οπότε, την επόμενη φορά που θα σας πουν:

“Θες να γίνεις αυτοδύτης; Μα είναι επικίνδυνο!»

Μπορείτε άνετα να τους απαντήσετε, «Έχεις δίκιο! Γι αυτό και παίρνω μαζί πάντα..το αντηλιακό μου!!!

Πηγή