Πώς να νικήσεις τους αντάρτες

Πηγή

Ανιχνεύοντας στο διαδίκτυο, βρήκα ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο, σχετικά με τους τρόπους που χρησιμοποιήθηκαν στο παρελθόν από τις ειδικές δυνάμεις για την αντιμετώπιση ανταρτών σε πολέμους,  που άφησαν τα σημάδια τους μέχρι σήμερα!

Είναι φανερό ότι αυτές οι εμπειρίες μετατράπηκαν αργότερα σε διδάγματα και μετεξελίχθηκαν σε στρατιωτικά  εγχειρίδια για την διεξαγωγή  ανταρτοπόλεμου. Το στυλ γραφής του συντάκτη αυτού του άρθρου, είναι "ευκολοχώνευτο" και γίνεται αμέσως "κτήμα" του αναγνώστη. Παλιές αλλά πάντα επίκαιρες συμβουλές γι' αυτούς που ενδιαφέρονται να γνωρίζουν πιο πολλά, γύρω απ' αυτόν τον ιδιόμορφο  αγώνα.

Ανιχνευτής

Πώς να νικήσεις τους αντάρτες

Γράφει ο Τζέιμς Ντάνιγκαν

Τι δουλεύει!

Πολλοί Αμερικανοί πράκτορες του OSS (μετέπειτα CIA) απέκτησαν εκτεταμένη εμπειρία στον ανταρτοπόλεμο, κατά τη διάρκεια ή και μετά το τέλος του 2ου ΠΠ. Δυστυχώς  όμως όλη αυτή η πλούσια εμπειρία και γνώση έμεινε ανεκμετάλλευτη από το στρατό και δεν μελετήθηκε η περίπτωση της αντιμετώπισης και της εξουδετέρωσης των ανταρτών.

Υπήρξε η εντύπωση ότι ο τακτικός στρατός μπορούσε άνετα και πάντα  να κερδίζει και να νικά  τους αντάρτες. Όπως μαθεύτηκε αργότερα στο Βιετνάμ, η ζωή δεν είναι τόσο απλή. Κάποιοι,  λίγοι βετεράνοι σπούδασαν προσεκτικά αυτό το είδος του ιδιόμορφου πολέμου και διαμόρφωσαν συγκεκριμένους βασικούς κανόνες, για τον τρόπο αντιμετώπισης ανταρτών. 

Αρκετοί από αυτούς τους βετεράνους κυρίως του 2ου ΠΠ, κατέληξαν αργότερα να υπηρετούν στις ειδικές δυνάμεις που οργανώθηκαν το 1953. Δυστυχώς οι ειδικές δυνάμεις δεν κλήθηκαν έγκαιρα κατά τη διάρκεια της σχεδίασης για να προτείνουν λύσεις στον τρόπο διεξαγωγής του πολέμου στο Βιετνάμ και όταν αυτό έγινε, ήταν πολύ αργά. Αν είχαν κληθεί έγκαιρα, θα έδιναν τους παρακάτω βασικούς κανόνες:

1. Κινήσου ελαφριά!

Αν και τα ελικόπτερα κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ, έδωσαν στα στρατεύματα μεγάλη ταχυκινησία, δεν ήταν το είδος της ευκινησίας που χρειαζόταν για να νικηθούν οι αντάρτες. Η εμπειρία έδειξε ότι τα τμήματα που αναλαμβάνουν τη διεξαγωγή αντι-ανταρτοπολέμου, πρέπει να κινούνται με ελαφρύ φόρτο, μεταφέροντας όσο το δυνατό μικρότερο βάρος. 

Πηγή

Αλλά ακόμη και με τη μεταφορά ελικοπτέρων στην ζώνη μάχης και με τον άμεσο ανεφοδιασμό των τμημάτων απ' αέρος, οι στρατιώτες κουβαλούσαν 10 με 15 κιλά περισσότερα από τους αντάρτες μέσα στη ζούγκλα. Αλλά το πρόβλημα δεν ήταν απλά το βάρος! Ήταν η συνήθεια, η νοοτροπία που έπρεπε να αλλάξει! Ήταν το πρόβλημα της προσαρμογής σε γρήγορη κίνηση με μικρό φόρτο! 

Στο Βιετνάμ, οι διοικητές έδιναν περισσότερη προσοχή στο να μην στερηθούν οι στρατιώτες τους κάτι, παρά στο  να τελειώσουν γρήγορα τη δουλειά τους!  Κάποια ειδικά τμήματα δούλευαν πράγματι με ελαφρύ φόρτο, όπως οι περίπολοι μακράς ακτίνας δράσης (LRRPs) ή τα Tμήματα  Παρατήρησης και Μελέτης (Studies and Observation Groups, SOG patrols). Το προσωπικό τους το θεωρούσαν επίλεκτο και βέβαια όλοι οι άλλοι τους έβλεπαν σαν υπεράνθρωπους! Οι περισσότεροι διοικητές του τακτικού στρατού επέμεναν στη μεταφορά του .."κανονικού" φόρτου που ήταν βαρύς και οδηγούσε στην αποτυχία.

Πηγή

Η νοοτροπία αυτή άλλαξε κάπως στο Αφγανιστάν. Οι ειδικές δυνάμεις κινούνταν γρήγορα και "ελαφριά", το πεζικό όμως ακολουθούσε με πιο βαρύ φόρτο. Όλα είχαν να κάνουν με την εκπαίδευση! Οι άνδρες των ειδικών δυνάμεων μάθαιναν να μάχονται με μικρό φόρτο και κατά κανόνα ήταν πιο καλά εκπαιδευμένοι από το προσωπικό του συμβατικού στρατού. 

Πιο παλιά, στον 20ο αιώνα, δεν υπήρχε τόσος πολύς και αναγκαίος βαρύς εξοπλισμός, όπως τα αλεξίσφαιρα γιλέκα για παράδειγμα και ήταν πιο εύκολο για ένα μαχητή να πετάξει την κουβέρτα ή το υπόθεμα εδάφους και κάποιες κονσέρβες του για να κυνηγήσει κατά πόδας τους αντάρτες. Σήμερα αυτό το είδος μάχης έχει εκλείψει.

2. Επιμονή στο κυνήγι!

Πάλι η εμπειρία του παρελθόντος έχει δείξει ότι ο καλύτερος τρόπος να νικήσει κάποιος τους αντάρτες, είναι να τους κυνηγά συνεχώς και αδιαλείπτως, μέχρι και τον τελευταίο! Όταν αυτό γινόταν, όπως το έκαναν συχνά  οι ειδικές δυνάμεις στο Βιετνάμ, η "λεία" τους είτε συλλαμβανόταν και εξουδετερωνόταν, ή αποφάσιζε να αρχίσει τον ..έντιμο βίο, μακριά από τις έντονες συγκινήσεις της ζωής του αντάρτη. Οι αντάρτες δεν μπορούν ν' αντέξουν την συνεχή πίεση που τους αναγκάζει να κινούνται συνεχώς! Συνήθως δεν έχουν την κατάλληλη υποστήριξη για να ανταπεξέλθουν (τροφή, βάσεις, νοσοκομεία, κλπ).

Πηγή

Στο Βιετνάμ, οι Αμερικανοί είχαν την καλύτερη υποστήριξη, αλλά οι ..προσεκτικοί διοικητές, απέφευγαν να βγάζουν  και να κρατούν έξω για μεγάλο χρόνο τα τμήματά τους. Αφ' ενός αυτό είχε να κάνει με την ελλειπή εκπαίδευση στη διαβίωση στο ύπαιθρο και την ηγεσία, αφ' ετέρου με την αντίληψη ότι οι "αληθινοί" στρατιώτες δεν σπαταλούν το χρόνο τους με το να κυνηγούν άτακτους έξω στην ερημιά! Αλλά κάθε φορά που στρατιωτικά τμήματα εξουδετέρωναν αντάρτες, αυτό ακριβώς έκαναν!

Στο Αφγανιστάν, η καταδίωξη των ανταρτών γινόταν με δύο διαφορετικούς τρόπους. Τα τμήματα ειδικών δυνάμεων έβγαιναν και κυνηγούσαν με ταχύτητα έχοντας μαζί τους ελαφρείς φόρτους, όντας εκπαιδευμένα γι' αυτό το είδος επιχείρησης.  Το πεζικό  που ήταν εκπαιδευμένο για τακτικό αγώνα, έβγαινε με αλεξίσφαιρα γιλέκα και πολύ περισσότερο εξοπλισμό. Το αποτέλεσμα ήταν οι τελευταίοι να είναι λιγότερο ευέλικτοι στο να καταδιώκουν και να διατηρούν την επαφή  με τους αντάρτες Ταλιμπάν και τους μαχητές της Αλ Κάιντα. Παρόλα αυτά,  η πολιτική τα πρώτα χρόνια στο Αφγανιστάν, ήταν τα στρατεύματα να τηρούνται πίσω, σε κέντρα ή σε βάσεις, όταν υπήρχε υποψία ότι έξω κυκλοφορούσαν οι αντάρτες!

3. Γνώριζε τον εχθρό σου

Η συλλογή πληροφοριών έχει αναγνωρισθεί εδώ και αιώνες σαν ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την αντιμετώπιση επιδρομών από ατάκτους. Βασικά, αυτό σημαίνει να συγκεντρώνεις πληροφορίες (μέσω δωροδοκιών, πληροφοριοδοτών, αιχμαλώτων και ειδικών αναγνωρίσεων) και να  τις τηρείς καλά οργανωμένες για εύκολη πρόσβαση και ανάλυση.

Πηγή

Πρέπει να εντοπίζεις τους "κύριους παίκτες", τους πρωταγωνιστές, τους αρχηγούς από την άλλη πλευρά και να τους κυνηγάς με χρήματα, με σφαίρες, ή με άλλες, λιγότερο δυσάρεστες τακτικές. Γνωρίζοντας πολλά γύρω από τους αρχηγούς των ανταρτών,  μπορείς να τους πολεμήσεις πιο αποτελεσματικά. Μαθαίνεις ποιοί "ξεγλιστράνε" εύκολα και ποιοί μπορούν να πιαστούν εύκολα. Μπορείς να μάθεις για τις διαφορές που έχουν οι αρχηγοί μεταξύ τους, μέσα στο "στρατόπεδο" των ανταρτών και να εκμεταλλευθείς τέτοιες καταστάσεις υπέρ σου.

Πάρα πολλές πληροφορίες συγκεντρώθηκαν για τις δραστηριότητες των ανταρτών στο Βιετνάμ και στο Αφγανιστάν, αλλά χρησιμοποιήθηκαν πολύ πιο μελετημένα στο Αφγανιστάν. Κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ, υπήρχε ένα διαρκές πρόβλημα με Βιετκόνγκ κατασκόπους που είχαν διεισδύσει ανάμεσα στο στρατό του Νότιου Βιετνάμ αλλά και μια διστακτικότητα των στρατιωτικών διοικητών να διαπραγματεύονται με κομμουνιστικές μονάδες στο πεδίο.(αν και πολύ δύσκολο, ήταν εφικτό)

4. Πρόσφερε γενναιόδωρους όρους

Ποτέ μην υποτιμάς την χρησιμότητα των δωροδοκιών (του λαδώματος). Πρέπει οι προσφορές  σου να είναι τέτοιες, που να μη μπορούν  να τις αρνηθούν οι αρχηγοί των ανταρτών. Και όταν κατορθώσεις να  πείσεις κάποιους απ' αυτούς, μη το κρατήσεις μυστικό. Οι περισσότεροι αντάρτες πολεμούν για οικονομικά οφέλη και πρέπει να μάθουν ότι εσύ έχεις λύση στο πρόβλημά τους. Αλλά τα χρήματα δεν αρκούν! Υπάρχουν και πολιτικές ανάγκες.

Πολλοί αντάρτες θα προσελκυστούν να καταθέσουν τα όπλα, εάν τους προσφερθούν αμνηστία,  πράσινες κάρτες, δουλειές και ότι άλλο χρειάζεται στην επίσημα και διεθνώς αναγνωρισμένη ή νόμιμη κυβέρνηση της χώρας τους. Γλυτώνεις άσκοπες απώλειες που θα έχεις, συνεχίζοντας τον ένοπλο αγώνα.

Στο Βιετνάμ, υπήρξε ένα πρόγραμμα προσέλκυσης ανταρτών που σε δεύτερο χρόνο τους χρησιμοποιούσε ο στρατός σαν ανιχνευτές. Δεν ήταν όμως αρκετό! Η αστάθεια και διστακτικότητα οδηγεί στην αποτυχία! Αντίθετα στο Αφγανιστάν, υπήρξε καλύτερη διαχείριση και προσφέρθηκαν στους πολέμαρχους τεράστια χρηματικά ποσά και υλικά αγαθά, παράλληλα με θέσεις στη διακυβέρνηση της χώρας. Έτσι σταμάτησαν οι περισσότεροι να είναι αντίπαλοι  και έγιναν σύμμαχοι και συνεργάτες! 

Βέβαια κάποιος μπορεί να πει ότι η διαφθορά που επικρατεί στο Αφγανιστάν είναι τόση που μπορεί οποιαδήποτε στιγμή κάποιος ν' αλλάξει πλευρά, αν η προσφορά είναι πιο δελεαστική! Αυτή όμως η κατάσταση επικρατούσε και στο Βιετνάμ! Η ιδιαιτερότητα εκεί ήταν ότι υπήρχε μεγαλύτερη πειθαρχία και η πολιτική προπαγάνδα ήταν έντονη σε κάθε μονάδα, με την ύπαρξη των πολιτικών καθοδηγητών και εσωτερικών δικτύων ασφάλειας και πληροφοριών. Πάντα υπάρχει το "παραθυράκι" των ..προσφορών και δουλεύει οπουδήποτε!

5. Πρόσφερε μια βιώσιμη πολιτική λύση

Για να μπορέσεις να νικήσεις τους αντάρτες, πρέπει να κατανοήσεις και να μελετήσεις τα βασικά προβλήματα που ανάγκασαν ανθρώπους να πάρουν τα όπλα. Είναι αναγκαίο να γίνουν οι απαραίτητες πολιτικές μεταρρυθμίσεις, μέσα από νόμιμη κυβέρνηση, που ν' αφορούν τη δημοσιονομική πολιτική, την ιδιοκτησία, τη δίκαιη φορολόγηση, τη χρηστή διοίκηση και τη δικαιοσύνη. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με συνδυασμό πολιτικών, διπλωματικών και στρατιωτικών ενεργειών, εάν αφορούν ξένη χώρα.

Αν αγνοήσεις τα παραπάνω, θα δεις το αντάρτικο να φουντώνει μέσα από το δημόσιο αίσθημα αδικίας και το θυμό! Αν ασχοληθείς με αυτά τα θέματα, έστω και αν δεν τα επιλύσεις όλα, θα δεις ν' αυξάνεται η υποστήριξη του πληθυσμού και θα λιγοστεύουν οι αντίθετες φωνές.

Πηγή

Στις Φιλιππίνες και σε κράτη της "Μπανανίας"  τα προβλήματα τέτοιας φύσεως προσεγγίστηκαν, αν και όχι όσο θα έπρεπε. Στο Βιετνάμ όμως, υπήρξε μεγάλη διστακτικότητα με τη δικαιολογία ότι δεν πρέπει να επεμβαίνουμε στα εσωτερικά άλλης κυρίαρχης χώρας! Λες και το μισό εκατομμύριο στρατός που είχαν στείλει οι ΗΠΑ δεν ήταν "επέμβαση"! Αν είχαν γίνει πιο δραστήριες παρεμβάσεις στην κυβέρνηση του Νότιου Βιετνάμ, ίσως να μην θρηνούσαμε τα τόσα θύματα ενός αναποτελεσματικού πολέμου! Στο Αφγανιστάν, ήταν ένας πόλεμος που προσφέρθηκε στον πληθυσμό μια εναλλακτική πολιτική λύση και δούλεψε, έστω κ;αι πιο λίγο από το επιθυμητό.

6. Προστάτεψε τον πληθυσμό

Ο ευκολότερος τρόπος για να "κτυπήσεις"  τους αντάρτες είναι να τους αποκόψεις από την υποστήριξη του πληθυσμού. Ο ευκολότερος τρόπος να το πετύχεις είναι να πείσεις τον κόσμο ότι μπορείς να προσφέρεις καλύτερη και πιο σίγουρη ασφάλεια και προστασία απ' ό,τι οι αντάρτες. Οι περισσότεροι πολίτες δεν θέλουν να είναι μέρος οποιουδήποτε πολέμου.

Πηγή

Οι αντάρτες είναι πάντα η μειοψηφία του πληθυσμού και υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να κερδίσεις τη νομιμοφροσύνη και τη συμπάθεια του ουδέτερου πληθυσμού. Αν δεν το κάνεις εσύ, θα το κάνουν οι αντάρτες. Ακούγεται πιο εύκολο στα λόγια απ' ό,τι στην πράξη! Στο Βιετνάμ απέτυχαν οι Αμερικανοί σ' αυτό το σημείο, γιατί δίσταζαν να βγάλουν  έξω τους στρατιώτες για να στρώσουν στο κυνήγι τους αντάρτες. Έτσι οι αντάρτες ανεμπόδιστοι, έκαναν τους γύρους τους τα βράδια, πετυχαίνοντας να τρομοκρατούν όσους πολίτες έβλεπαν να εκδηλώνουν φιλικές τάσεις προς την κυβέρνηση.

Οι Αμερικανοί πεζοναύτες, έχοντας την εμπειρία των "πολέμων της Μπανάνας" στους οποίους συμμετείχαν στο παρελθόν, έβαζαν τμήματα ασφαλείας σε χωριά επί μονίμου βάσεως, για ν' αφήνουν τους αντάρτες απ' έξω και δούλεψε! Αλλά επειδή ο στρατός είχε το γενικό κουμάντο, αυτή η πεζοναυτική προσέγγιση  αποθαρρύνθηκε και τελικά σταμάτησε.

Ο στρατός έκανε τα πράγματα ακόμη χειρότερα, βομβαρδίζοντας αντάρτες που βρίσκονταν σε κατοικημένες περιοχές και χωριά, με αποτέλεσμα  να σκοτώνουν παράλληλα και άμαχο πληθυσμό και όπως το προσδοκούσαν οι αντάρτες, έκαναν τον πληθυσμό να στραφεί εναντίον των κυβερνητικών δυνάμεων και των συμμάχων τους.

Στο Αφγανιστάν αποφεύχθηκε τέτοιο λάθος και οι παράπλευρες απώλειες σε πληθυσμό ήταν συγκριτικά ελάχιστες και αθέλητες. Και αν αυτό συνέβαινε, ανακοινωνόταν αμέσως ότι ήταν λάθος των Αμερικανών και όχι της κυβέρνησης.

7. Διαπραγματεύσου

Ένα άλλο σημείο που δεν προσέχθηκε στον πόλεμο  Βιετνάμ  η επιδίωξη της διαπραγμάτευσης με τους Νότιο Βιετναμέζους αντάρτες (Βιετκόνγκ). Ο πόλεμος του Βιετνάμ θεωρήθηκε αρχικά σαν "ιερός πόλεμος" ενάντια στον κομμουνισμό. Κάθε επαφή με τον αντίπαλο ήταν μιερή.  Το ίδιο σκέφτονταν και οι Βόρειο Βιετναμέζοι που δεν είχαν και πολύ εμπιστοσύνη στους Βιετκόνγκ. Σημειωτέο ότι αρκετοί από τους αντάρτες δεν ήταν καν κομμουνιστές.

Όταν αυτά τα εμπόδια σε κάποιες περιπτώσεις αποσύρονταν, οι διαπραγματεύσεις έφταναν στην επίτευξη τοπικής ανακωχής και αρκετοί από τους αντάρτες άλλαζαν στρατόπεδο. Αλλά αυτές ήταν μεμονωμένες περιπτώσεις. Οι διαπραγματεύσεις εμποδίζονταν κυρίως από την κορυφή με δυσμενή τελικά αποτελέσματα.

Πηγή

Στο Αφγανιστάν δεν ήταν και δεν είναι έτσι. Οι διαπραγματεύσεις αποτελούν ένα βασικό όπλο εναντίον του ανταρτοπολέμου.

8. Όταν όλα τα παραπάνω αποτυγχάνουν

Αν όλα όσα εκτέθηκαν παραπάνω αποτύχουν τότε μπορεί να χρειασθούν άλλα πιο "σκληρά" μέσα. Πρι από ένα αιώνα όταν οι Βρετανοί έκαναν τον πόλεμο εναντίον των Μπόερς, , εφεύραν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, για να αποστερήσουν τους αντάρτες από την υποστήριξη των αγροτών.

Η συγκέντρωση ομήρων ήταν μια άλλη μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε σε διάφορους πολέμους στο παρελθόν ειδικά όταν οι όμηροι είναι στενοί συγγενείς ανταρτών. Υπάρχουν όμως αντάρτες που δεν είναι τόσο ευαίσθητοι στις ομηρίες συγγενών τους και δεν πτοούνται απ' αυτό. Εκεί χρειάζεται προσεκτική επιλογή ομήρων. 

Οι καλά προετοιμασμένες και έξυπνες ανακρίσεις από ειδικούς ανακριτές, μπορούν ν' αποδώσουν πολλές και καλές πληροφορίες για την δυναμική εξουδετέρωση κρησφύγετων ανταρτών. Σ' αυτή την περίπτωση αν και το μυαλό πηγαίνει σε άγριους βασανισμούς κρατουμένων που έχουν συμβεί πολλές φορές στο παρελθόν απ' όλες τις πλευρές, ο βασανισμός δεν συνίσταται σαν καλό και αποδοτικό μέσον κατά των ανταρτών.

Υπάρχει ελαστική αντίληψη περί ηθικής σε τέτοιες περιπτώσεις. Αν πολεμάς ένα κίνημα που απειλεί να χρησιμοποιήσει πυρηνικά και χημικά όπλα εναντίον σου, τότε τα παραπάνω αποτρόπαια  μέσα, γίνονται λιγότερο αποκρουστικά.

Πηγή

Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα που έχουν τα περισσότερα ανταρτικά κινήματα, είναι η αμέλεια των επαγγελματιών στρατιωτικών να δώσουν σημασία στους παραπάνω κανόνες. Ο συμβατικός τακτικός στρατός τείνει στην αντίληψη ότι οι αντάρτες είναι κάποιοι άτακτοι που δημιουργούν ενόχληση στα τακτικά στρατεύματα και δεν αποτελούν σοβαρή απειλή.

Αυτή η επικρατούσα άποψη είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη. Όταν οι αντάρτες γίνονται πλέον μέγιστη απειλή, είναι συνήθως πολύ αργά να κάνεις κάτι γι' αυτό. Και είναι πολύ άσχημο, αφού η λύση στο πρόβλημα δεν ήταν ποτέ μυστική!