Το "ντοπάρισμα"

Η υπερδιέγερση πριν από μια αποστολή, είναι μια συνηθισμένη κατάσταση, στο στρατό. Είναι κάτι που όλοι όσοι ανήκουν σ' αυτό το χώρο, το έχουν αντιμετωπίσει. Ιδιαίτερα όμως, στο χώρο των ειδικών δυνάμεων!  Φτάνει ν' αναφέρω την περίπτωση αναμονής άλματος, από το αεροσκάφος που η αδρεναλίνη φτάνει στα ύψη!  Μια τέτοια όμως κατάσταση, αν συνεχισθεί μερικές μέρες,αρχίζει να  δημιουργεί κατάπτωση! 

Στις ειδικές δυνάμεις, επειδή η εκπαίδευση τόσο σωματικά, όσο και και ψυχολογικά, φέρνει τον εκπαιδευόμενο στα άκρα και στα όρια της αντοχής, η υπερδιέγερση αλλά και η κόπωση, αντιμετωπίζεται με διαφορετικό .. τρόπο. Μαθαίνεις πόσο αντέχεις και πώς πρέπει να ξεκουράζεσαι! Θυμάμαι χαρακτηριστικά ένα εκπαιδευτή μας παλιά, που έλεγε: 

"Ένας καλός στρατιώτης, όταν έχει χρόνο να κοιμηθεί κοιμάται, γιατί δεν ξέρει πότε θα μπορέσει να ξανακοιμηθεί! Όταν έχει φαγητό τρώει, γιατί δεν ξέρει πότε θα μπορέσει να ξαναφάει!"

Πράγματι, αυτή την απλή συμβουλή την ακολούθησα παντού. Είναι αυτό που λέγεται στο στρατό, "προσαρμογή".

(Πηγή)

Σ' ένα πρόσφατο βιβλίο ενός Αμερικανού βατραχανθρώπου SEAL, ο ίδιος περιγράφει ότι σε πολύωρες πτήσεις, πηγαίνοντας για επιχείρηση, ή σε βάσεις επιχειρήσεων, έπαιρνε υπνωτικά χάπια για να μπορεί να κοιμηθεί γιατί είχε υπερένταση και μου θύμισε κάτι από το παρελθόν.

Στο θέατρο επιχειρήσεων του Αφγανιστάν, ειδικά κατά την διάρκεια του ταξιδιού προς τα εκεί, κάπου οκτώ ώρες πτήση, αρκετοί ξένοι,  έπαιρναν υπνωτικά χάπια για να κοιμηθούν, γιατί δεν μπορούσαν να κλείσουν μάτι, σκεπτόμενοι τι κατάσταση θα αντιμετώπιζαν εκεί. Το μυαλό δούλευε γύρω από όσα είχαν ακουστεί κατά την  προετοιμασία και την εκπαίδευση για την αντιμετώπιση των Τάλιμπαν, των παγίδων τους, και των αιφνιδιαστικών προσβολών τους. Απ' ό,τι διαβάζω, η συνήθεια αυτή συνεχίζεται.

Στη συνέχεια, η απαιτητική πολύωρη εργασία, παρά τις βάρδιες, δημιουργεί αρχικά, αυτή την υπερένταση που σε κρατά σε εγρήγορση για 2 ίσως και 3 ημέρες. Από εκεί και μετά αρχίζει η ...πτώση. Μιλάω γι αυτούς που κινούνται έξω! Γιατί υπάρχουν και οι άλλοι, που μένουν μόνιμα μέσα! Αυτοί δεν έχουν τόσο άγχος, αλλά ανία, μάλλον!

Η κόπωση αρχίζει να δημιουργεί πρόβλημα συγκέντρωσης, και η μακρά διάρκεια των επιχειρήσεων με συνεχή έκτακτα περιστατικά, κουράζει πολύ! Μια λύση είναι η παλιά συμβουλή του εκπαιδευτή SAS, που έγραψα παραπάνω. Όπου υπάρχει κενό χρόνου το εκμεταλλεύεσαι, και ρίχνεις ένα ..υπνάκο! Φρεσκάρεσαι και συνεχίζεις, οποιαδήποτε ώρα! Ακόμη και  αποσπασματικά και σε κάθε ευκαιρία, 5 ή 6 φορές την ημέρα, από μισή έως μια ώρα κάθε φορά! Ήταν μια λύση, που την εφάρμοσα για μισό χρόνο. Η αλήθεια είναι ότι  οι αϋπνίες, κράτησαν για μεγάλο διάστημα μετά.

(Πηγή)

Οι Αμερικανοί σύμμαχοι, ακολουθούσαν άλλη λύση. Την λύση των φαρμάκων, για να μπορέσει το προσωπικό τους να διατηρεί την ετοιμότητά του σε ένα "στρεσογόνο" περιβάλλον. Κατά την διάρκεια επιχειρήσεων τους χορηγούσαν διεγερτικά και ..τσίχλες, ώστε να τους βοηθήσουν να παραμένουν "ζωηροί"!

Πριν από 5 χρόνια, άρχισαν να  τους χορηγούν και τσίχλες καφεΐνης. Προστέθηκε και αυτό στη λίστα των διεγερτικών. Το πρόβλημα βέβαια της κατάπτωσης και της κόπωσης δεν είναι κάτι πρόσφατο. Η αντοχή των μαχητών σε παρατεταμένη διάρκεια μαχών, ήταν κάτι που απασχολούσε όλους τους στρατούς από την αρχή της ιστορίας. Στη σύγχρονη εποχή μας όμως, που οι μάχες συνεχίζονται ημέρα και νύκτα χωρίς  παύσεις για ..συσσίτιο, ο παράγοντας "κόπωση" παίρνει άλλες διαστάσεις.

Σε ειδικές επιχειρήσεις , αποτελεί σημαντική προϋπόθεση η φυσική αντοχή, του μαχητού για την εκτέλεση οποιασδήποτε αποστολής. Ο βαρύς ατομικός φόρτος, μαζί με την παρατεταμένη διάρκεια μιας επιχείρησης, κάτω από αντίξοες συνθήκες καιρού, εχθρού και εδάφους, απαιτεί αυξημένη σωματική αλλά και ..ψυχική αντοχή. Απαιτεί αυτό που λέγεται "καρτερία"!

(Πηγή)

Οι ιδιαίτερα πιεστικές συνθήκες απαιτούν εγρήγορση, όπως εγρήγορση και αντοχή απαιτείται και στους πιλότους μαχητικών αεροσκαφών και ελικοπτέρων που ανεφοδιάζονται στον αέρα, για συνέχιση της αποστολής. Εδώ και 60 χρόνια που χορηγούν διεγερτικά (αμφεταμίνες) στους πιλότους τους, δεν παρατηρήθηκε πτώση ή ατύχημα εξ αιτίας του διεγερτικού. Το αντίθετο μάλιστα, έχουν σημειωθεί πάνω από χίλια ατυχήματα εξ αιτίας της κόπωσης.

Χωρίς υποστήριξη διεγερτικών, λένε οι Αμερικανοί, αρχίζει η μείωση της ορθής αντίληψης και κρίσης και γίνονται ολέθρια λάθη. Παρόλα αυτά, υπάρχει και ο αντίλογος που λέει ότι τα διεγερτικά και ειδικά το Ambien (zolpidem) μπορούν και αυτά να οδηγήσουν σε κακή κρίση, αυξάνοντας την επιθετικότητα. Την τελευταία δεκαετία χορηγούνται πιο ήπια διεγερτικά. Το πιο αποτελεσματικό θεωρείται το Modafinil (ή Provigil) που περιγράφεται σαν" ψυχοδιεγερτικό, που δημιουργεί καλή διάθεση και ενισχύει την εγρήγορση και την επαγρύπνηση".

Οι δοκιμές απέδειξαν, ότι όσοι λάμβαναν αυτό το διεγερτικό, είχαν μια πτώση της απόδοσής τους κατά 30% σε επιχειρήσεις, ενώ αυτοί που δεν έπαιρναν καθόλου διεγερτικά, έπεφταν σε απόδοση κατά 60% έως και 100%, μετά από 24 ώρες χωρίς ύπνο.

Η εγρήγορση μπορεί να αποτελέσει σοβαρό πλεονέκτημα γι' αυτόν που την διατηρεί, ειδικά σε παρατεταμένες μάχες. Χωρίς αυτήν, ένας διοικητής ή θα πρέπει να αποσύρει δυνάμεις από το πεδίο της μάχης, ή αν  αφήσει να συνεχίσουν, διακινδυνεύει σοβαρές απώλειες προσωπικού, από την κόπωση και τα λάθη που οφείλονται σ' αυτήν. Και στις δύο περιπτώσεις, υπάρχει πρόβλημα στην εκτέλεση της αποστολής. Τα διεγερτικά φάρμακα, έρχονται να δώσουν μια πολύ καλή λύση! Αυτή είναι η "φιλοσοφία" χρήσης τους.

(Πηγή)

  Οι συνέπειες της παρατεταμένης χρήσης διεγερτικών; Αυτό είναι άλλο κεφάλαιο! Κανείς δεν μιλάει για εθισμό!  Το αντεπιχείρημα είναι: "ναι, η υπερβολική χρήση δεν βοηθάει στην υγεία, αλλά ούτε και η υπνηλία κατά την διάρκεια της μάχης!" Διάλεξε και πάρε!

Δεν μπορώ να διαφωτίσω εδώ, γιατί ποτέ δεν πήρα, εκτός από πολύ καφέ! Το καλύτερο πράγμα είναι να παίρνεις τον..υπνάκο σου, όταν και όπου μπορείς, όπως έλεγε ο παλιός εμπειροπόλεμος Βρετανός SAS εκπαιδευτής!  Αυτό το ξέρω!

Καλό είναι αυτά να λέγονται κατά την στρατιωτική εκπαίδευση και να προετοιμάζεται το προσωπικό για τέτοιου είδους καταστάσεις. Η αυξημένη σωματική αντοχή, βοηθάει πολύ!


Ανιχνευτής

Πηγή